عملیات توکل - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

عملیات توکل
بخشی از جنگ ایران و عراق
تاریخ۲۰ دی ۱۳۵۹ تا ۲۰ دی ۱۳۵۹
موقعیت
شمال و شرق آبادان در نزدیکی سه راهی ماهشهر
نتایج متوقف شدنِ حمله نیروهایِ ایرانی.[۱]
تغییرات
قلمرو
عقب‌نشینی نیروهای ایران به مواضع قبلی.
طرف‌های درگیر
 عراق  ایران
فرماندهان و رهبران
ایران ظهیرنژاد
ایران حسینی
واحدهای درگیر
ارتش عراق ارتش ایران
قوا
۱۵٬۰۰۰ پیاده ۸٬۰۰۰ نیروی پیاده
تلفات و خسارات
۳۷۰ کشته و مفقودالاثر
۳۰۰ نفر مجروح
۲۴ تانک
۱ نفربر
۱ موشک انداز تاو
تانک به جا مانده از عملیات توکل

عملیات توکل نام یک عملیات تهاجمی نیروهای مسلح ایران درطی جنگ ایران و عراق می‌باشد.[۲][۳] این عملیات به صورت گسترده در تاریخ ۲۰ دی ۱۳۵۹ در محور آبادان - سه راهی ماهشهر به فرماندهی ارتش انجام شد.

قوای زرهیِ ایران، از ۲ محور و نیروهای پیاده از محور سوم شروع به انجام عملیات نمودند. در موقعیت مکانی «سه راهی آبادان و کوی ذوالفقاریه» که نیروهای پیاده، تک کرده بودند، خط نیروهای ارتش صدام درهم شکسته شد و تعدادی از نیروهای عراقی به اسارت نیروهای ایرانی درآمدند. این درحالی است که با توجه به عدم کامیابی در پیشروی در ۲ محور دیگر، نیروهای مذکور موفق به تثبیت موقعیت خود نشدند و مجبور به عقب‌نشینی شدند. در نتیجه این عملیات که در اولین مرحله نتوانسته بود به اهداف خود دست یابد، با توقف در مرحله بعد مواجه گردید.[۴]

نتیجه[ویرایش]

با شکست پی‌درپی سه عملیات زرهی نیروهای مسلح ایران در عملیات‌های دزفول، نصر، و توکل طراحان عملیات ایران عملیات زرهی را به‌طور کلی از دکترین نظامی خود حذف کردند و تا پایان جنگ تنها به پشتیبانی توپخانه‌ای از نیروهای پیاده عمل کردند. با این حال انجام سه عملیات زرهی در منطقه زمینه‌ساز تثبیت و حضور نیروهای ایرانی را در منطقه عملیاتی فراهم نمود. این عملیات‌ها فرصت پیشروی و غافلگیری را از نیروهای متجاوز عراقی را سلب نمود.

در سال‌های بعد قوای مسلح ایران با داشتن برتری نفرات و نیز به خاطر مشکلات به‌وجود آمده برای تأمین تجهیزات سنگین استراتژی جنگ زرهی به عملیات یورش موج انسانی تغییر داد. این تغییر استراتژی تلفات انسانی بالایی را بر نیروهای ایران وارد آورد.

منابع[ویرایش]

  1. عملیات توکل، در منطقه ماهشهر راسخون
  2. عملیات توکل بایگانی‌شده در ۲۰ اکتبر ۲۰۲۰ توسط Wayback Machine irib.ir
  3. َشبکه ملی مدارس -- رشد؛ (عملیات توکل)
  4. عملیات توکل آوینی
  • محسن رشید، گزارشی کوتاه/ مرکزمطالعات و تحقیقات جنگ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ویرایش: مهدی انصاری، تهران: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، مرکز مطالعات و تحقیق جنگ، ۱۳۷۸، شابک: ۹۶۴-۶۳۱۵-۳۳-x