شپرون - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

نمایی از یک کمپلکس پروتئینی شپرون در باکتری (از بالا)

شَپرون (انگلیسی: Chaperone) یا یاره،[۱] به پروتئین‌هایی گفته می‌شود، که کارشان کمک به «تاشدگی کووالانسی» یا «بازشدن» یا «ساخت و هم‌گذاری» و همچنین «جداسازی و تجزیهٔ» ساختارهای اَبَرملکولی دیگر است.

این پروتئین‌ها، هرجا که ملکول‌های بزرگ دیگر حضور دارند و کار تاشدگی و ساخت‌شان به‌درستی انجام شده‌است، دیده می‌شوند و وظیفهٔ اصلی‌شان نظارت و کنترل بر همین تاشدگی پروتئین است.

نخستین پروتئین‌هایی که شَپرون نامیده شدند، آنهایی بودند که در ساخت نوکلئوزوم از پیچش‌های هیستونی و دی‌ان‌ای، به‌ویژه در هسته یاخته[۲][۳] شرکت داشتند که کارشان کنترل هم‌گذاری و ساختِ زیر واحدهای تاشده به ساختارهای اُلیگومریک است.[۴]

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. فرهنگستان زبان و ادب فارسی، دفتر هشتم، بخش هفتم
  2. Richardson RT; Alekseev OM; Grossman G; et al. (July 2006). "Nuclear Autoantigenic Sperm Protein (NASP), a Linker Histone Chaperone That is Required for Cell Proliferation". Journal of Biological Chemistry. 281 (30): 21526–34. doi:10.1074/jbc.M603816200. PMID 16728391.
  3. Alekseev OM, Richardson RT, Alekseev O, O'Rand MG (2009). "Analysis of gene expression profiles in HeLa cells in response to overexpression or siRNA-mediated depletion of NASP". Reproductive Biology and Endocrinology. 7: 45. doi:10.1186/1477-7827-7-45. PMC 2686705. PMID 19439102.
  4. Ellis RJ (July 2006). "Molecular chaperones: assisting assembly in addition to folding". Trends in Biochemical Sciences. 31 (7): 395–401. doi:10.1016/j.tibs.2006.05.001. PMID 16716593.