شهرستان رضوان‌شهر - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

شهرستان رضوان‌شهر
موقعیت در استان
اطلاعات کلی
کشور ایران
استانگیلان
مرکز شهرستانرضوان‌شهر
سایر شهرهارضوان‌شهر، پره‌سر
بخش‌هامرکزی، پره‌سر
سال تأسیس۱۳۷۶
نام‌های پیشینرضوانده
مردم
جمعیت۶۶٬۹۰۹ نفر[۱]
مذهبسنی، شیعه
جغرافیای طبیعی
مساحت۷۴۸ کیلومتر مربع[۲] کیلومتر مربع
داده‌های دیگر
وبگاهپرتال گیلان-فرمانداری رضوانشهر

شهرستان رضوان‌شهر یکی از شهرستان‌های استان گیلان در شمال ایران است. مرکز این شهرستان شهر رضوان‌شهر است.

این شهرستان در، بین سواحل دریای خزر و رشته کوه‌های تالش قرار دارد و از دو بخش جلگه‌ای و کوهستانی تشکیل شده‌است. این شهرستان از شمال به دریای خزر و شهرستان طوالش، از غرب به شهرستان خلخال، از جنوب به شهرستان‌های صومعه سرا و ماسال و از شرق با شهرستان بندر انزلی همجوار است. مرکز شهرستان رضوان‌شهر در گذشته رضوانده شناخته می‌شد و در تقسیم قبلی نسبت به امروز، بخش رضوانده یکی از سه بخش شهرستان طوالش بود. این شهرستان بعد از تقسیم شهرستان طوالش به سه شهرستان مجزا، ایجاد شد و جاذبه‌های گردشگری فراوانی دارد. آرامگاه تاریخی شاعر و عارف نامدار گیلان و پدر شعرگیلکی؛ سید شرفشاه در روستای دارسرا بخش مرکزی رضوانشهر،[۳] روستای گردشگری اورماملال، منطقهٔ گردشگری دوران و جاده پونل به خلخال، آبشار ویسادار، سواحل زیبای روستاهای ساحلی تازه آباد، رودسر، خیمه سر، شفارود و نوکنده و بقعهٔ تاریخی امین سلطان غریب بنده[۴] در مرکز شهر، از جاذبه‌های گردشگری، تاریخی و زیارتی شهرستان رضوان‌شهر می‌باشند.

کارخانه تولید کاغذ به نام شرکت صنایع چوب و کاغذ ایران چوکا نیز در این شهرستان قرار دارد. این کارخانه که زمانی حدود ۷۰ درصد کاغذ کارتن کشور را تولید می‌کرد اکنون دارای وضع نابسامانی است.

زبان مردم شهرستان رضوان‌شهر تالشی و گیلکی است.[۵][۶][۷][۸][۹]

تقسیمات کشوری[ویرایش]

این شهرستان شامل دو بخش مرکزی (رضوان‌شهر) و پره سر و دو شهر رضوان‌شهر و پره سر، و دارای چهار دهستان به نام‌های خوشابر و گیل دولاب، دیناچال، ییلاقی ارده و یک شهرک به نام شهرک ولی عصر چوکا می‌باشد.[۲]

شهر: رضوانشهر

شهر: پره‌سر

جمعیت و مردم[ویرایش]

پراکندگی مردم تالش در استان‌های ایران

جمعیت شهرستان رضوان‌شهر بر پایهٔ آمار سال ۱۳۸۵، نزدیک به ۱۳۰ هزار نفر برآورد می‌گردد که با این احتساب ۶/۲ درصد کل جمعیت استان گیلان را دارا می‌باشد. بیشتر مردم رضوانشهر از دو قوم تالش و گیلک هستند و به زبان‌های تالشی و گیلکی صحبت می‌کنند.[۱۰][۱۱][۱۲][۱۳][۱۴][۱۵]

اقتصاد[ویرایش]

اقتصاد شهرستان زیبای رضوان‌شهر بر پایه کشاورزی، دامداری است و مردم این شهر که گفته می‌شود مهربان و خونگرمند[۱۶] از این راه امرارمعاش می‌کند. مهم‌ترین محصولات کشاورزی رضوانشهر: برنج، گندم، جو و مرکبات است که به صورت سنتی و نیمه سنتی کشت می‌شود. از دیگر فعالیت‌های رایج در منطقه می‌توان به باغداری، تکثیر گیاهان دارویی و زینتی و پرورش ماهیان سردآبی، گرم آبی و خاویاری، به زنبور داری و پرورش کرم ابریشم و توتون کاری اشاره نمود. از نظر صنایع می‌توان کارخانه چوب و کاغذ ایران چوکا که مهم‌ترین کارخانه چوب در سطح خاورمیانه است را نام برد. پرورش دام به دلیل دارا بودن مراتع مناسب (۲۲ هزار هکتار در شهرستان رضوانشهر) از اهمیت ویژه‌ای برخوردار می‌باشد.[۱۷]شهرستان رضوان‌شهر یکی از شهرستانهای استان گیلان در شمال ایران است. مرکز این شهرستان شهر رضوان‌شهر است. این شهرستان در شمال غربی این استان، بین سواحل دریای خزر و رشته کوه‌های تالش قرار دارد و از دو بخش جلگه‌ای و کوهستانی تشکیل شده‌است. این شهرستان از شمال به دریای خزر و شهرستان تالش، از غرب به شهرستان خلخال، از جنوب به شهرستان‌های صومعه سرا و ماسال و از شرق با شهرستان بندر انزلی مرز مشترک دارد.

مساحت این شهرستان ۷۷۰/۲۹۴ کیلومتر مربع می‌باشد. این شهرستان از نظر ناهمواری به دو منطقه کوهستانی و جلگه ای تقسیم می‌شود تقریباً همه رودخانه‌های شهرستان از منطقه کوهستانی به جلگه سرازیر می‌شود که مهم‌ترین آنها رودخانه دیناچال، شفارود و چافرود است.

شهرستان رضوانشهر در سال ۷۶از شهرستان تالش منتزع و مستقل گردید که دو بخش مرکزی و پرده سر و چهار دهستان، دیناچال، ییلاقی ارده، خوشابر، گیل دو لاب می‌باشد و دارای ۱۱۰ آبادی ا ست که از این تعداد ۱۲ آبادی خالی از سکنه است. مرکز این شهرستان، شهر رضوانشهر است. زبانهای رایج در این شهرستان شامل زبان تالشی و گیلکی است. جمعیت این شهرستان طبق سر شماری سال ۸۵ بالغ بر ۶۴۵۷۴ نفر می‌باشد.

مشخصات شهرستان[ویرایش]

مرکز شهرستان: شهر رضوان‌شهر

نام (های) قدیمی: رضوانده ‏[۱۸][۱۹]

وسعت شهرستان: ۷۷۰/۲۹۴ کیلومتر مربع

جمعیت شهرستان: بالغ بر ۶۴٬۵۷۴ نفر

درصد شهرنشین: ----

زبان گفتاری: تالشی، گیلکی

مذهب: شیعه، سنی

ارتفاع از سطح دریا: ۱۵ متر

تعداد بخش: ۲

تعداد شهرهای تابعه: ۲

تعداد دهستان‌ها: ۲ دهستان در حومه بخش مرکزی و ۲ دهستان در بخش دیگر

پیش‌شماره تلفنی :۰۱۳

تقسیمات کشوری[ویرایش]

این شهرستان شامل دو بخش پره سر و مرکزی و شهرهای رضوانشهر و پره سر، و دارای چهار دهستان به نام‌های دیناچال، ییلاقی ارده، خوشابر و گیل دولاب و ۱۱۰ روستا می‌باشد. بزرگ‌ترین روستای این شهرستان روستای رودبارسرا واقع در دهستان خوشابر است

بخش مرکزی شهرستان رضوان‌شهر

  • دهستان خوشابر
  • دهستان گیل دولاب

شهر: رضوان‌شهر

  • دوران
  • کوه‌های الماس
  • تازه آباد
  • شهرک چوکا
  • بارگام
  • روشنده
  • بخش پره‌سر
  • دهستان دیناچال
  • دهستان ییلاقی ارده

شهر: پره‌سر

جمعیت[ویرایش]

جمعیت شهرستان رضوان‌شهر بر پایهٔ آمار سال ۱۳۸۵، نزدیک به ۷۰ هزار نفر برآورد می‌گردد که با این احتساب ۶/۲ درصد کل جمعیت استان گیلان را دارا می‌باشد و مردمان آن غالباً به زبان‌های تالشی و گیلکی صحبت می‌کنند. ‏[۲۰][۲۱][۲۲][۲۳][۲۴][۲۵]

تاریخچه[ویرایش]

رضوان‌شهر در گذشته با نام رضوانده از روستاهای ولایت گیل دولاب[۲۶] بود. ولایات گیل دولاب و طالشدولاب امروزه محدوده شهرستان رضوان‌شهر می‌باشند. در سال ۱۳۰۳ اولین مدرسه شش کلاسه در رضوان‌شهر تأسیس شد. رضوانده به روی جاده شوسه شاه عباسی قرار داشت. راه شوسه چهارشنبه بازار-طاهر گوراب-رشت با گذر از رضوانده، رشت و گسگرات را به‌آبادی ساحلی شفارود پیوند می‌داد. پیرامون سال ۱۳۱۵ نیز جاده شوسه بندر انزلی به آستارا ساخته شد و مسیر شاه عباسی رضوانده را در محل کنونی چهارراه رضوانشهر قطع کرد. چهارراه و تقاطعی که به این‌صورت پدید آمد و امروزه نیز به همین نام در میان قدیمی‌ها شهرت دارد تبدیل به مرکز اصلی و تجمع رضوانشهر برای ایست مسافران و حمل بار و بنه و داد و ستد آنان شد. در نتیجه این محل به سرعت پیشرفت کرد و جنبه شهری به خود گرفت. مانند اکثر شهرهای گیلان، بازار هفتگی رضوانشهر چهارشنبه بازار است که با گذر زمان چهارشنبه‌بازار از بیگزادمحله ولایت گیل دولاب[۲۷]رضوان‌شهر به چهارراه و خیابان سردار جنگل منتقل گردید و امروزه در میدان نماز رضوانشهر برگزار می‌شود.

موقعیت جغرافیایی و مشخصات عمومی

شهرستان رضوان‌شهر در شمال غربی گیلان، بین سواحل دریای خزر و رشته کوه‌های تالش قرار دارد که از دوبخش جلگه ای و کوهستانی تشکیل گردیده‌است، رضوانشهر بین شهرستان‌های تالش، بندرانزلی، صومعه سرا، ماسال و خلخال واقع شده‌است. زبانهای رایج در این شهرستان شامل زبان تالشی و گیلکی است. این شهرستان از موقعیت جغرافیایی ممتازی برخوردار می‌باشد بدین معنا که گلوگاه ارتباطی بخش‌های مرکزی، غربی و شمالی استان محسوب شده و در مدخل شاهراه ارتباطی گیلان به استان اردبیل و کشورهای قفقاز و روسیه قرار گرفته‌است. مساحت این شهرستان ۷۷۰/۲۹۴ کیلومتر مربع است که حدود ۴۰درصد آن عرصه‌های کوهستانی جنگلی و مرتعی و ییلاقی و ۳۰٪ نیز جلگه ای و ساحلی است. آب و هوای این شهرستان در بخش ساحلی و جلگه ای مرطوب و در کوهستان‌ها نیمه مرطوب است، میانگین بارش سالانه این شهرستان ۱۰۰۰ تا ۱۴۰۰ میلی‌متر که از ساحل و جلگه به سمت کوهستان کاهش می‌یابد. این شهرستان دارای ۲ بخش مرکزی و پره سر، ۲ شهر رضوان‌شهر و پره سر، ۴ دهستان دیناچال، ییلاقی ارده، خوشابر، گیل دولاب و ۱۱۰ روستا و ۲۵ دهیاری است.

اقتصاد

اقتصاد شهرستان زیبای رضوانشهر بر پایه کشاورزی، دامداری است و مردم مهربان و زحمتکش این شهر از این راه امرارمعاش می‌کند. مهم‌ترین محصولات کشاورزی رضوانشهر: برنج، گندم، جو و ذرت است که به صورت سنتی و نیمه سنتی کشت می‌شود. از دیگر فعالیتهای رایج در منطقه می‌توان به باغداری، تکثیر گیاهان دارویی و زینتی و پرورش ماهیان سردآبی، گرم آبی و خاویاری، به زنبور داری و پرورش کرم ابریشم و توتون کاری اشاره نمود. از نظر صنایع می‌توان کارخانه چوب و کاغذ ایران چوکا که مهم‌ترین کارخانه چوب در سطح خاورمیانه است را نام برد. پرورش دام به دلیل دارا بودن مراتع مناسب (۲۲ هزار هکتار در شهرستان رضوان‌شهر) از اهمیت ویژه‌ای برخوردار می‌باشد.

جاذبه‌های گردشگری (طبیعی و تاریخی ـ مذهبی)

شهرستان رضوان‌شهر دارای ده‌ها هزار هکتار عرصه‌های منابع طبیعی و جنگلی است.

جاهای دیدنی[ویرایش]

آرامگاه عارف و شاعر نامدار گیلانی قرن هشتم هجری و پدر شعر گیلکی سید شرفشاه در روستای دارسرا

سواحل زیبای دریای خزر در تازه آباد، رودسر، خیمه سر، شفارود، نوکنده

آبشار ویسادار پره سر

مناطق کوهستانی بِرِن و شاله راه و ارده و زندانه و برزکوه

بنای تاریخی اسپیه مزگت (مسجد سفید) دیناچال

خرابه‌های شهرگسگر در روستای هفت دغنان

گورستان باستانی مینه رو و وسکه

دژ زرین کول در ییلاق شوشل خوشابر

گورستان باستانی رفیه رود میانرود

پل آجری پونل

خانه تاریخی سردار مقتدر در ییلاق آق مسجد رینه

آرامگاه سید امین السلطان غریب بنده

دانشگاه‌ها[ویرایش]

مشاهیر[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. «نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۳۹۰، جمعیت شهرستان‌های کشور» (PDF). بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۱۱ مارس ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۳ مارس ۲۰۱۳.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ «پرتال گیلان-فرمانداری شهرستان رضوانشهر-رضوانشهر در یک نگاه». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۵ اکتبر ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۳ مارس ۲۰۱۳.
  3. جهانی، جاذبه‌های تاریخی گیلان، ۵۷
  4. جهانی، جاذبه‌های تاریخی گیلان، ۶۱
  5. http://rezvanshahr.gilan.ir/node/76[پیوند مرده]
  6. Gernot L. Windfuhr- Central Dialects in Encyclopædia Iranicaگویشهای مرکزی ایران- گ.ل. ویندفهر- دانشنامه ایرانیکاhttp://www.iranicaonline.org/newsite/index.isc?Article=http://www.iranicaonline.org/newsite/articles/unicode/v5f3/v5f3a001.html
  7. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۳۰ اوت ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۷ مارس ۲۰۲۰.
  8. http://rezvan.gilan.pnu.ac.ir/Portal/home/?759525/درباره-رضوانشهر
  9. http://gazak.ir/map-of-the-villages-of-rezvanshahr-city/
  10. http://rezvanshahr.gilan.ir/node/76[پیوند مرده]
  11. Gernot L. Windfuhr- Central Dialects in Encyclopædia Iranicaگویشهای مرکزی ایران- گ.ل. ویندفهر- دانشنامه ایرانیکاhttp://www.iranicaonline.org/newsite/index.isc?Article=http://www.iranicaonline.org/newsite/articles/unicode/v5f3/v5f3a001.html[پیوند مرده]
  12. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۳۰ اوت ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۷ مارس ۲۰۲۰.
  13. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ اکتبر ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲ مارس ۲۰۲۱.
  14. http://rezvan.gilan.pnu.ac.ir/Portal/home/?759525/درباره-رضوانشهر
  15. http://gazak.ir/map-of-the-villages-of-rezvanshahr-city/
  16. بیش از ۵۰ اثر تاریخی رضوانشهر نیازمند مراقبت هستند
  17. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۳۰ نوامبر ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۵ نوامبر ۲۰۱۲.
  18. http://geonames.nga.mil/geonames/GNSHome/services.html#lookupsearchhook
  19. امینی، کرانه‌های جنوبی دریای خزر
  20. http://rezvanshahr.gilan.ir/node/76[پیوند مرده]
  21. Gernot L. Windfuhr- Central Dialects in Encyclopædia Iranicaگویشهای مرکزی ایران- گ.ل. ویندفهر- دانشنامه ایرانیکاhttp://www.iranicaonline.org/newsite/index.isc?Article=http://www.iranicaonline.org/newsite/articles/unicode/v5f3/v5f3a001.html[پیوند مرده]
  22. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۳۰ اوت ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۷ مارس ۲۰۲۰.
  23. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ اکتبر ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲ مارس ۲۰۲۱.
  24. http://rezvan.gilan.pnu.ac.ir/Portal/home/?759525/درباره-رضوانشهر
  25. http://gazak.ir/map-of-the-villages-of-rezvanshahr-city/
  26. امینی، کرانه‌های جنوبی دریای خزر
  27. امینی، کرانه‌های جنوبی دریای خزر
  28. | وبگاه=دانشگاه پیام نور رضوانشهر |تاریخ بازبینی=2019-03-31
  29. «وبگاه=دانشکده فنی کاسپین |تاریخ بازبینی=2019-03-31». بایگانی‌شده از اصلی در ۳۱ مارس ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۳۱ مارس ۲۰۱۹.