شرفنامه بدلیسی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

شرف‌نامهٔ بدلیسی نام کتابی از شرف‌خان بدلیسی (۹۴۵ قمری - درگذشتهٔ ۱۵۹۹ میلادی) یکی از تاریخ‌نگاران ایرانی تبار است.[۱] این کتاب تاریخ مفصل کردستان است که به زبان فارسی نوشته شده و از منابع اصلی تاریخی مردم کرد به‌شمار می‌آید.[۲] او نگارش کتاب شرفنامه را در سال ۱۵۹۷ میلادی به پایان رساند.

کتاب شامل یک مقدمه، چهار صحیفه و یک خاتمه است. در مقدمه به نسب طوایف کُرد می‌پردازد، صحیفه اول را امیران کردی که مقام سلطنت داشتند، سکه ضرب می‌کردند و خطبه به نامشان خوانده می‌شود، از جمله حاکمان دیاربکر، جزیره، دینور و شهر زور و ...- تشکیل می‌دهد؛ صحیفه دوم به اُمرای کردی که تحت حکومت مرکزی بودند و گاهی سکه ضرب می‌کردند مثل اردلان و بابان اختصاص دارد؛ صحیفه سوم به سایر امرا و حاکمان کردستان در سه فرقه می‌پردازد و صحیفه چهارم هم به حاکمان بدلیس به صورت مفصل پرداخته است، خاتمه این کتاب هم مختص تاریخ سلاطین عثمانی و شاهان صفوی است.[۳]شرفنامه مهروی اثر نواده برحق شرفخان بدلیسی نیز سال ها بعد در ادامه تاریخ کوردولر بتحریر درامده است و به بسیاری از معما های تاریخی پاسخ داده است.[نیازمند منبع]

ترجمه‌ها[ویرایش]

کردی[ویرایش]

  1. محمود بایزیدی خلاصه‌ای از جلد اول کتاب را به زبان کردی کرمانجی ترجمه کرده‌ است.
  2. عبدالرحمن شرفکندی (هژار) جلد اول کتاب را به کردی سورانی ترجمه کرده‌ است.
  3. صلاح‌الدین آشتی هر دو جلد کتاب را به‌طور کامل به کردی سورانی ترجمه کرده‌ است.[۴]

انگلیسی[ویرایش]

  1. مهرداد ایزدی[۵]

نگارخانه[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. شرف‌نامه بدلیسی، شرف‌خان بن شرف‌الدین بدلیسی (چاپ سال 1276 هجری)، به اهتمام: ولیامینوف زرنوف، سن پترزبورگ
  2. http://www.kordha.ir/?p=1873
  3. Behnegarsoft.com (۲۰۲۱-۱۲-۰۵). ««شرفنامه بدلیسی» همتایی قبل و بعد از خود ندارد | ایبنا». خبرگزاری کتاب ايران (IBNA). دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۱-۰۶.
  4. باشگاه خبرنگاران جوان: ترجمه کتاب شرفنامه بدلیسی به زبان کُردی توسط زبان‌شناس مهابادی، نوشته‌شده در ۲۸ شهریور ۱۳۹۶؛ بازدید در ۲۲ اردیبهشت ۱۳۹۸.
  5. ایزدی, مهرداد (2005). The Sharafnâma, or, the History of the Kurdish Nation, 1597 [شرف‌نامه، تاریخ ملت کرد، ۱۵۹۷] (به انگلیسی). مزدا.