سیرجان - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

سیرجان
از بالا راست به چپ: بادگیر تاریخی چپقی، مجتمع‌های مسکونی، بنای تاریخی شاه فیروز، یخدان‌های دوقلو در نمای برفی، پل روگذر دفاع مقدس
نشان واره شهرداری سیرجان
کشور	ایران
استان	کرمان
شهرستان	سیرجان
بخش	مرکزی
نام(های) پیشین	شیرگان، شهریگان، سیرگان، سعیدآباد
مردم
جمعیت	۱۹۹٬۷۰۴ نفر (سرشماری سال۱۳۹۵ [[[فهرست شهرهای ایران بر پایه جمعیت]]]
رشد جمعیت	۷٫۵۹+%
جغرافیای طبیعی
مساحت	۶۰Km²
ارتفاع	۱۷۶۶ متر از سطح دریا[نیازمند منبع]
آب‌وهوا
میانگین بارش سالانه	۱۳۵ میلی‌متر
اطلاعات شهری
شهردار	علی اکبر کریمی پور[۱]
تأسیس شهرداری	۱۳۰۶
ره‌آورد	مسقطی، قُوّتو، پسته، کشک، قارچ ترافل، کلمپه، گلیم شیرکی‌پیچ
پیش‌شمارهٔ تلفن	۰۳۴
وبگاه	شهرداری سیرجان
شناسهٔ ملی خودرو	ایران ۶۵-د،  ایران۷۵ب. ص. م[۲]
کد آماری	۱۳۳۸
پانویس	سیرجان شهر تاریخ و صنعت، سیرجان شهر دارالحسین، سیرجان شهر جهانی گلیم
سیرجان روی نقشه ایران ۲۹°۲۷′۲۴″شمالی ۵۵°۴۰′۵۱″شرقی / ۲۹٫۴۵۶۷۶۶۹۲°شمالی ۵۵٫۶۸۰۸۶۲۴۳°شرقی / 29.45676692; 55.68086243

سیرجان شهری صنعتی، تاریخی و راهبردی و مرکز شهرستان سیرجان در جنوب غرب استان کرمان نیز می‌باشد. این شهر با توجه به قرار گرفتن در تقاطع محورهای مواصلاتی (شمال به جنوب و شرق به غرب و گذرگاه رسیدن به خلیج فارس) تهران - بندرعباس و کرمان - شیراز از گذشته تاکنون، مورد توجه بوده‌است.^[۵][۶] جمعیت شهر سیرجان بر پایه سرشماری سال ۹۵ برابر ۱۹۹٬۷۰۴ نفر بوده‌است و به لحاظ جمعیت دومین شهر استان کرمان بعد از کلانشهر کرمان می‌باشد. ^[۷] سیرجان یکی از شهرهای صنعتی و اقتصادی کشور به‌شمار می‌رود و همچنین این شهر دارای بزرگ‌ترین معدن سنگ آهن خاورمیانه یعنی گل گهر و معادن متنوع دیگری از جمله مس (معدن مس چهارگنبد)، گارنت قرمز، خاکهای صنعتی مثل بنتونیت و هماتیت و … است.^[۸] ارتفاع شهر سیرجان از سطح دریا ۱۷۶۶ متر است. سیرجان در یک دشت مرتفع بنام دشت ابراهیم‌آباد قرارگرفته و به دلیل ارتفاع از سطح دریا، از آب و هوای معتدل تر و مناسب تری نسبت به سایر شهرهای اقلیم نیمه کویری ایران برخوردار است. و یکی از سه قطب تولید پسته در ایران است. شهر سیرجان با داشتن زیرساخت‌های ورزشی فراوان، یکی از شهرهای ورزشی ایران نیز به‌شمار می‌آید. ^[۹]

پیشینه[ویرایش]

کهن‌ترین سند تاریخی دربارهٔ سیرجان این نوشتهٔ ابن اثیر است: «گشتاسب یکی از پادشاهان کهن ایران بود و دین سلیمان را داشت، دین زرتشت را پذیرفت و در کوهستانی که تنبور نام داشت جای گرفت و در حالت تقیه به عبادت مشغول شد». به باور استاد باستانی پاریزی، کوه تنبور همان است که در خاور سیرجان و حدود منطقه قهستان قرار گرفته و به همین نام مشهور است.^[۵]

نام گذاری[ویرایش]

دربارهٔ ریشه نام گذاری سیرجان نظرهای گوناگونی گفته شده‌است، ولی پژوهشگران بیشتر بر این باورند که در زمان ساسانیان به دلیل وجود قناتهای بسیار زیاد در این منطقه، آن را سیرگان یا سیرکان یعنی سیرآب از قنات یا پر از قنات نامیده‌اند. عده‌ای نیز کلمه گان یا کان را که به معنی معدن است به علت وجود معادن گوناگون در این منطقه دانسته‌اند. در استیلای عرب نام سیرگان معرب شده و به سیرجان تغییر یافت.^[۱۰]

سیرجان پیش از اسلام[ویرایش]

بنای سیرجان را به بهمن پادشاه اشکانی نسبت می‌دهند. ژان گوره در کتاب خواجهٔ تاجدار، شرحی بر سیرجان می‌نویسد و نشان می‌دهد که سیرجان قبل از اشکانیان نیز آباد بوده و توضیح می‌دهد: «سیرجان قدیم، به قول مورخان قدیم، از جمله سیسرون و کتزیاس که در دورهٔ هخامنشیان می‌زیسته‌اند، دارای ده محله بوده و در هر یک از محلات آن شهر، یک دسته از مردم زندگی می‌کرده‌اند».^[۱۱] اما قدمت این شهر را به قبل از اشکانیان نیز نسبت داده‌اند. آن گونه که در کتاب تاریخ کرمان نوشته شده‌است: «اسکندر در بازگشت از هندوستان از روی قلعهٔ سنگ که محل قدیم شهر سیرجان است، عبور کرده و از طریق بوانات به پاسارگاد رفته‌است.»^[۱۲]

سیرجان پس از اسلام[ویرایش]

مقدسی در قرن چهارم هجری قمری، سیرجان را یکی از چهار ولایت کرمان ذکر می‌کند. شهر قدیم سیرجان در محل قلعهٔ سنگ (در فاصله ۹ کیلومتری شهر فعلی سیرجان قرار دارد) و تا سال ۷۹۶ هجری قمری آباد بوده‌است و در آن تاریخ به وسیله «ایدکو» سردار تیمور، که دو سال شهر را در محاصره داشت نابود می‌گردد. ساکنان باقی‌مانده آن به محلی در همان نزدیکی به نام باغ بمید منتقل می‌شوند و شهر جدید در آن موقعیت به‌وجود می‌آید.^[۵] اما باز در هجوم محمود افغان به کرمان، سیرجان هم مورد حمله و غارت قرار می‌گیرد. سال‌ها بعد در حدود سال ۱۲۰۰ هجری قمری، میرزا سعید کلانتر در جنوب باغ بمید دهی را آباد نمود که سعیدآباد نامیده شد، و این سعید آباد، همین شهر فعلی سیرجان و در واقع سومین موقعیت این شهر است.^[۱۲]

آب و هوا و اقلیم[ویرایش]

اقلیم سیرجان نیمه‌بیابانی و بیابانی است.^[۱۳] رطوبت متوسط آن ۳۶٪ و میانگین بارندگی سالانه ۱۶۰ میلی‌متر است.^[۱۴]این شهر تابستان‌های نسبتاً گرم با شب‌های تابستانی معمولاً خنک و زمستان‌های سردی دارد و در مجموع به دلیل ارتفاع بالای این شهر از سطح دریا، سیرجان نسبت به شهرهای هم اقلیم خود در ایران (اقلیم نیمه کویری)، از آب و هوایی معتدل تر و بهتر برخوردار است. یکی از مرتفع‌ترین دشت‌های داخلی ایران به نام دشت ابراهیم‌آباد در جنوب‌شرقی سیرجان قرار گرفته و حداقل ۱٬۷۱۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارد. کویر نمک سیرجان در فاصلهٔ ۳۰ کیلومتری غرب شهر سیرجان واقع در استان کرمان می‌باشد. طول این کویر در حدود ۵۰ کیلومتر و عرض آن در قسمت میانی برابر با ۲۰ کیلومتر می‌باشد که هر چه در جهت شمال یا جنوب آن حرکت کنید از عرض آن کاسته می‌شود.^[۱۵] موقعیت ژئولوژیک زمین‌شناسی سیرجان در کشور بی‌نظیر است. در شرق و شمال شرق این شهر کوه‌های بلند و مناطق سردسیر پاریز، چهارگنبد و قهستان وجود دارد.

جمعیت[ویرایش]

بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت شهر سیرجان ۱۹۹٬۷۰۴ نفر (۵۸٬۷۵۶ خانوار) بوده‌است.^[۱۶]

زبان[ویرایش]

مردم شهر سیرجان به فارسی و لهجه سیرجانی سخن می‌گویند.^[۱۷]

گردشگری[ویرایش]

این شهر به دلیل قدمتی که دارد، مجموعه و موزه‌ای است از ادوار مختلف تاریخ ایران که هنوز در بناهای این شهر انعکاس دارد. معماری سیرجان صاحب یکی از بی‌نظیرترین نوع بادگیرهای ایرانی به نام بادگیر چپقی است. دهکده بزرگ گردشگری گهرپارک در ۲۰ کیلومتری سیرجان در محور شیراز واقع شده است. بعد از تکمیل فازهای آن به بزرگترین مجموعه تفریحی و گردشگری خاورمیانه تبدیل خواهد شد. این مجموعه گردشگری بینظیر در دل کوه دارای آبشار، رودخانه، دریاچه، مزرعه حیوانات، زیپ لاین، ترن هوایی، پارک ژوراسیک، رستورانهای متعدد می باشد.^{[نیازمند منبع]}

دیدنی‌های تاریخی و فرهنگی[ویرایش]

• امام زاده احمد (ع)
• امامزاده علی (ع)^[۱۸]
• بادگیر چپقی^[۱۹]
• بازار سیرجان^[۲۰] این بازار از بناهای دوره قاجاریه است.^[۲۱]
• یخدان‌های دوقلوی سیرجان^[۲۲][۲۳]
• خانهٔ حاج رشید
• یخدان حاج رشید
• خانه علی‌اکبر شوکت سعیدی
• باغ سنگی
• آرامگاه میر زبیر
• قلعه سنگ سیرجان
• بنای شاه فیروز^[۲۴][۲۵]

• کاروانسراها
• خانه خلعتی (صدرزاده)
• عمارت سعیدنیا
• باغ سنگی
• خانه ناظم
• عمارت صدرزاده
• کاروانسرای هماشهر
• روستای تاریخی کران
• قنوات هماشهر
• بنای میرزبیر هماشهر

• برج‌های قدیمی (محمودابادسید)
• امام زاده سید محمد (جاده سیرجان شهربابک نرسیده به زید آباد)
• مسجد قدیمی جامع سیرجان (پشت بازار)

موزه‌ها[ویرایش]

• موزه تاریخ و مردم‌شناسی سیرجان
• موزه سنگ‌های تزئینی در محل بنای بادگیر چپقی
• موزه دیرینه‌شناسی^[۲۶]
• موزه دستبافته‌های عشایری سیرجان^[۲۷]
• کوره آجر پزی سنتی حجت آباد

دیدنی‌های طبیعی[ویرایش]

• منطقهٔ ییلاقی و خوش آب وهوای اسلام‌آباد چهارگنبد
• منطقهٔ حفاظت‌شدهٔ سیاه‌کوه
• سرو کهنسال امامزاده احمد
• طبیعت زیبای ییلاقی بلورد
• کفه نمک سیرجان واقع در خیرآباد
• صخره باستانی بی‌بی‌دن دارستان
• منطقه کوهستانی و ییلاقی اسلام آبادچهارگنبد
• منطقه کوهستانی و ییلاقی گدارخانه سرخ
• باغ‌های پسته
• منطقهٔ خوش آب و هوای قهستان سیرجان
• یخدان‌های دوقلوی سیرجان
• سد تنگوئیه (در فاصله ۲۵ کیلومتری جاده سیرجان به کرمان)
• بزرگ‌ترین دریاچه مصنوعی گهر پارک (در جاده سیرجان به شیراز نرسیده به گل گهر)
• منطقه خوش آب و هوای بیدخواب و باغ خشک
• منطقه خوش اب و هوای ده جرسی (۳۵ کیلومتری جاده سیرجان و کرمان)

جغرافیای سیرجان[ویرایش]

شهر و منطقه سیرجان در دشت نسبتاً پستی واقع شده‌اند که منتهی‌الیه جنوب خاوری فرورفتگی شرق زاگرس به‌شمار می‌آید. این فرورفتگی خشک و بایر و طویل، از سیرجان به سمت شمال باختری تا اصفهان ادامه می‌یابد.

در شهرستان سیرجان کوه‌های زیادی پیرامون این دشت واقع شده‌اند که عبارتند از: کوه دالخونی، کوه لاشکار یا دکل، کوه قوچی، کوه سیاهکوه، کوه خواجویی، کوه چشمه قافل، کوه پوته ای، کوه مقولی، کوه سیاهکوه خیرآباد، کوه باغچوبی، کوه منسار، کوه کلاهی، کوه زرد، کوه خرسی، کوه خاکستری، کوه دره گرا، کوه مگسی، کوه ریزآب، کوه یال خری، کوه کمربست، کوه پوته‌ای، کوه شاه خیرالله، کوه هیزم بریز، کوه قله ماری، کوه تنبور، کوه یال سبز، کوه چاه طلا، کوه لانه زنبوری، کوه کویز، کوه چاه پت، کوه چک آب، کوه باغ حسن، کوه تونل، کوه پنج، کوه میان کوه زیارت، کوه کهکمی، کوه نوکن، کوه خدا نزدیک، کوه چاهزار، کوه قدارکوه، کوه چاه میل، کوه بیدسگلی.

صنایع دستی[ویرایش]

سیرجان، شهر جهانی گلیم[ویرایش]

• گلیم شیریکی پیچ: این نوع گلیم در میراث جهانی یونسکو ثبت شده و سیرجان به عنوان شهر جهانی گلیم معرفی شده‌است.^[۲۸][۲۹] به ندرت می‌توان در میان گلیم‌های شیریکی‌پیچ، دو نقش همانند یافت؛ چون نقوش، ترکیب‌بندی و رنگ‌ها بیانگر اندیشه و احساس بافنده‌اند و شادی و اندوه او در سردی و گرمی رنگ تبلور می‌یابد و نشانه‌های ذهنی یا تقلیدی را در شکل‌دادن نقوش از محیط و طبیعت و از باورها، عقاید، عادات، سنت‌ها الهام می‌گیرد.
• پته دوزی
• قالی

هتل‌ها و مراکز اقامتی[ویرایش]

• هتل پنج ستاره رکسان سیرجان★★★★★ (درحال احداث)
• هتل عطر سیب★★★
• هتل سروش^[۳۰]★★
• هتل فدک^[۳۰]★★
• هتل کهکشان^[۳۰]★★
• هتل سیرجان^[۳۰]
• هتل قائم
• هتل آکراس
• مهمانسرای جهانگردی سیرجان

بازارها و مراکز تجاری[ویرایش]

بازارهای سیرجان شامل قدیمی‌ترین به نام بازار کاروانسرای آقا ابراهیم و بازار قدیم و بازارنو می‌باشد و شامل یک بازار سنتی قهوه قوتو معروف به بازار علافی و تعدادی بازار نوساز است.

• بازار تاریخی سیرجان بازار و کاروانسرای آقا ابراهیم و بازارهای قدیم و نو^[۳۱]
• مرکز خرید زیگورات سنتر^[۳۲]
• بازار مهیاشهر از بازار روزهای جدید
• مجتمع تجاری مهر
• جمعه بازار
• هایپر استار^[۳۳]
• مرکز خرید کوثر

• مرکز خرید کندو (پاساژ کندو)
• مرکز خرید ولی عصر (نبش خیابان انقلاب)
• فروشگاه باتری موسی
• پاساژ علی ابن ابی طالب

سوغات[ویرایش]

• مسقطی، پسته، قوتو (قاووت)
• شیرینی‌های خانگی از جمله باقلوا، کماچ سهن، کلمپه و دیگر شیرینی‌های سنتی
• گلیم شیرکی پیچ و پته
• بادام، انار، قیصی و زردآلو و انواع میوه‌جات

فرهنگ[ویرایش]

کتابخانه‌ها[ویرایش]

شهر سیرجان دارای ۱۲ کتابخانه عمومی رسمی زیرنظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است.^[۳۴]

سینما[ویرایش]

• سینما قدس^[۳۵]

مطبوعات[ویرایش]

اولین نشریه محلی دارای مجوز رسمی در سیرجان با نام «نگارستان» در ۱۲ بهمن ماه ۱۳۷۶ با مدیر مسئولی دکتر اسدالله بلوردی بر پیشخوان دکه‌های مطبوعاتی نشست. اگر چه در قبل از انقلاب نشریاتی همچون «آدور» و نشریه فرهنگ اداره آموزش و پرورش به همت علاقمندان به جراید چند صباحی منتشر شدند اما دارای مجوز رسمی نبودند. بعد از نگارستان نشریات متعددی همچون «پرسیاوشان کویر» «سخن تازه» «پاسارگاد» و… نیز به جرگه مطبوعات محلی پیوستند و شهر سیرجان بواسطه تعدد نشریات و تیراژ آنها به شهر رسانه نیز مشهور گشت. امروز با سرعت انتشار اخبار در دنیای مجازی نشریات مکتوب کمرنگ شده و مثل سابق منتشر نمی‌شوند. این نشریات از طریق فضای مجازی با داشتن پیج خبری و کانال‌های اطلاع‌رسانی فعال می‌باشند.

شهرهای خواهرخوانده[ویرایش]

کشور	شهر خواهرخوانده
ایران	لنگرود

رفت و آمد شهری[ویرایش]

اتوبوسرانی[ویرایش]

اتوبوسرانی سیرجان ۷۸ دستگاه اتوبوس در اختیار دارد.^[۳۶] که در مسیرهای گوناگونی در این شهر تردد می‌کنند و به جابجایی شهروندان سیرجانی می‌پردازند.

تاکسیرانی[ویرایش]

رفت و آمد میان‌شهری[ویرایش]

فرودگاه[ویرایش]

فرودگاه سیرجان:^[۳۷] فرودگاه سیرجان فرودگاهی در کشور ایران با کد یاتا SYJ و ایکائو OIKY است که در شهر سیرجان قرار دارد. در سال ۲۰۱۶ میلادی ۴۲۸ نشست و برخاست هواپیما در این فرودگاه انجام شد و ۳۲٬۵۱۲ کیلوگرم بار و ۲۱۲٬۳۱۸ نفر مسافر از طریق آن جابجا شدند.

راه‌آهن[ویرایش]

قطار بندرعباس به تهران از سیرجان می‌گذرد و این شهر دارای ایستگاه راه‌آهن است. همچنین قطار بندرعباس به مشهد از این شهر عبور می‌کند که امکان مسافرت به شهرهای تهران و مشهد از طریق راه‌آهن برای شهروندان این شهر فراهم است. عملیات احداث راه‌آهن سیرجان به کرمان نیز آغاز شده‌است.

پایانه مسافربری بعثت[ویرایش]

پایانه مسافربری بعثت شهر سیرجان که در ابتدای جاده سیرجان به بندرعباس قرار دارد.^[۳۸]

تعدادی از میدان‌ها و معابر مهم[ویرایش]

تقاطع‌های غیرهمسطح[ویرایش]

• پل روگذر دفاع مقدس
• زیرگذر شیخ فضل‌الله نوری
• پل حجت آباد (شهید فتحی)
• پل شهدای غواص

علاوه بر این تقاطع‌های غیرهمسطح، سه تقاطع غیرهمسطح نیز در آینده نزدیک احداث خواهد شد.

بلوارها و میدان‌های مهم[ویرایش]

فضای سبز شهری[ویرایش]

سرانه فضای سبز شهری سیرجان نسبتاً بالا است.^[۸] این فضای سبز به گونه‌ای است که بیشتر از میانگین سرانه فضای سبز کشور است و می‌توان شهر سیرجان را یک شهر سبز توصیف کرد. سرانه فضای سبز شهری سیرجان تا سال ۹۶ بیش از ۲۰ متر مربع بوده‌است.^[۳۹]

پارک‌ها و بوستان‌ها[ویرایش]

شهر سیرجان پارک‌ها و بوستان‌های متعدد دارد که از آن جمله می‌توان به این بوستان‌ها اشاره کرد:

اینترنت وایرلس رایگان پارک‌ها[ویرایش]

دربرخی پارک‌های شهر سیرجان اینترنت وایرلس (بی‌سیم) رایگان به‌عنوان یکی از امکانات ارتباطی در دسترس شهروندان سیرجانی است.^[۴۰]

فاصله تا سایر شهرها[ویرایش]

اقتصاد[ویرایش]

منطقهٔ ویژهٔ اقتصادی سیرجان[ویرایش]

منطقهٔ ویژهٔ اقتصادی سیرجان، که الگوی توسعهٔ مناطق ویژهٔ اقتصادی در سراسر ایران محسوب می‌شود، نخستین منطقهٔ ویژهٔ چندمنظوره در ایران است که با مجوز فعالیت‌های همه‌جانبه اقتصادی در بخش‌های صنعت، تجارت و خدمات به سرمایه‌گذاران فعال خدمات ارائه می‌دهد. منطقهٔ ویژهٔ اقتصادی سیرجان، در بهمن ماه سال ۱۳۷۰ بر مبنای تبصرهٔ ۲۰ قانون برنامهٔ اول توسعهٔ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران تأسیس و از شهریورماه سال ۱۳۷۲ تأسیسات گمرکی، انبارهای نگهداری کالا و فاز اول تأسیسات زیربنایی به بهره‌برداری رسیده‌است. منطقهٔ ویژهٔ اقتصادی سیرجان، تمامی امکانات و تسهیلات لازم برای تولید و تجارت بین‌المللی را یکجا و به صورت قابل دسترسی فراهم آورده و شرایط و موقعیت آن برای سرمایه‌گذاری‌های صنعتی، تولیدی، تجاری و خدمات پشتیبانی منحصربه‌فرد است. تاکنون بالغ بر ۴۰ واحد تولیدی با سرمایه‌گذاری بالغ بر ۲۰۰۰ میلیارد ریال در منطقه ویژه اقتصادی سیرجان به بهره‌برداری رسیده و فضای انباری سرپوشیده بالغ بر ۲۰۰۰۰۰ مترمربع برای نگهداشت کالا در اختیار تجار و بازرگانان محترم داخلی و خارجی قرار می‌گیرد.^[۴۱] معدن گل گهر سیرجان این معدن با ذخیره زمین‌شناسی ۱٬۰۱۹ میلیون تن، ذخیرهٔ قطعی ۱۰۰۰ میلیون تن و ذخیرهٔ احتمالی ۲۱۹ میلیون تن، بزرگ‌ترین معدن شناخته‌شدهٔ سنگ آهن خاورمیانه است

مراکز علمی و دانشگاهی[ویرایش]

حوزه‌های علمیه[ویرایش]

• حوزه علمیهٔ حاج غلامرضا تخشید
• حوزه علمیه خواهران نرجسیه^[۴۲]
• حوزه علمیه مفیدیه^[۴۳]

دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی[ویرایش]

• دانشگاه صنعتی سیرجان^[۴۴]
• دانشگاه آزاد اسلامی واحد سیرجان^[۴۵]
• دانشگاه پیام نور سیرجان^[۴۶]
• دانشکده علوم پزشکی سیرجان^[۴۷]
• دانشکده فنی و حرفه‌ای پسران سیرجان (شهید کرانی)
• دانشکده فنی و حرفه‌ای دختران سیرجان (کوثر)
• مرکز آموزش علمی کاربردی نوبنیاد سیرجان

این مقاله نیازمند ویکی‌سازی است. لطفاً با توجه به راهنمای ویرایش و شیوه‌نامه، محتوای آن را بهبود بخشید.

بیمارستان‌ها و مراکز درمانی مهم[ویرایش]

• بیمارستان دکتر غرضی سیرجان^[۴۸]
• بیمارستان تخصصی و فوق تخصصی ثامن (ع)^[۴۹]
• بیمارستان ولایت (نیروی دریایی ارتش)
• بیمارستان فوق تخصصی گل گهر (درحال احداث واقع در منطقه ویژه اقتصادی سیرجان)
• اورژانس پیش بیمارستانی و مدیریت حوادث و فوریتهای پزشکی سیرجان http://ems.sirums.ac.ir/index.php/fa/
• درمانگاه شفا
• درمانگاه سیب
• درمانگاه سلامت
• درمانگاه رویان
• درمانگاه امام رضا
• درمانگاه آراد
• درمانگاه حضرت زینب
• درمانگاه فرهنگیان
• درمانگاه هلال احمر
• درمانگاه احمدی روشن (شهرک سمنگان)
• درمانگاه شهید زندی نیا

زیرساخت‌های ورزشی سیرجان[ویرایش]

تا سال ۱۴۰۰ خورشیدی، هفده باشگاه ورزشی سیرجان در لیگ‌های برتر رشته‌های گوناگون ورزشی ایران فعالیت کرده‌اند.^[۵۰] هم‌اکنون باشگاه فرهنگی ورزشی گل‌گهر با پوشش قریب به ۲۰۰۰ ورزشکار و با استفاده از ۶۰ نفر کادر فنی در غالب ۳۸ تیم ورزشی سعی در ارتقاء سطح کمی وکیفی ورزش شهرستان سیرجان و استان کرمان دارد. حضور حرفه‌ای در رشته‌های فوتبال و والیبال و همچنین حمایت از ورزش همگانی شهرستان و کارگری در سطح شرکت معدنی و صنعتی گل گهر، باعث ایجاد انگیزه، تحرک و پویایی بین نسل جوان شهر شده‌است و سلامتی و شادابی را نیز به فضای کارگری شرکت هدیه کرده‌است. حضور تیم‌های ورزشی باشگاه فرهنگی ورزشی گل‌گهر در لیگ‌های کشوری تبعات مثبت فراوانی را برای ورزش و اقتصاد شهر سیرجان به همراه دارد و علاوه بر ایجاد اشتغال مستقیم، به صورت غیرمستقیم نیز باعث ایجاد اشتغال گردیده‌است. هم چنین حضور تیم‌های مختلف ورزشی در سیرجان باعث رونق هتل‌ها، رستوران‌ها، فروشگاه‌ها و گسترش صنعت توریسم داخلی نیز شده‌است.^[۵۱]

مجموعه‌های ورزشی[ویرایش]

• استادیوم بزرگ ۲۰ هزارنفری گهرپارک سیرجان(درحال ساخت)
• استادیوم امام علی سیرجان
• استادیوم تختی
• استادیوم و مجموعه ورزشی شهید سلیمانی (اختصاصی گل گهر)
• استادیوم و مجموعه ورزشی شماره ۲ گل گهر
• استادیوم و مجموعهورزشی امام رضا (شهرک سمنگان)
• استادیوم و مجموعه ورزشی الغدیر (حجت آباد)

مجموعه ورزشی گل گهر[ویرایش]

مجموعه ورزشی گل گهرسیرجان شامل استادیوم و سایر امکانات ورزشی است که در شهر سیرجان واقع شده‌است. از امکانات آن می‌توان به استادیوم فوتبال، استخر سرپوشیده، سالن چندمنظوره سرپوشیده، کورت اسکواش، سالن کشتی و سالن ژیمناستیک اشاره کرد.^[۵۲]

تیم‌های شاخص ورزشی در لیگ‌های کشور[ویرایش]

سیرجان از شهرهای ورزشکار پرور است و در تربیت جوانان ورزشکار درصدر هست. تیم‌ها و باشگاه‌های گوناگونی از این شهر در لیگ‌های کشور حضور دارند.

• باشگاه فوتبال گل‌گهر سیرجان در لیگ برتر فوتبال ایران حضور دارد.
• تیم فوتبال شهرداری سیرجان (بانوان) در لیگ برتر فوتبال بانوان کشور حضور دارد که قهرمان لیگ برتر فوتبال بانوان در سال ۹۹ شد.
• باشگاه والیبال فولاد سیرجان ایرانیان در لیگ برتر والیبال کشور حضور دارد و عنوان قهرمانی لیگ برتر در سال ۹۹ و جام باشگاه‌های آسیا را بدست آورده‌است. همچنین تیم والیبال گل گهرسیرجان نیز در لیگ دسته اول والیبال ایران حضور دارد.
• باشگاه بسکتبال نظم آوران سیرجان که در لیگ برتر بسکتبال ایران حضور دارد و به 'مقام سوم لیگ برتر بسکتبال ایران' دست یافت.^[۵۳]
• باشگاه فوتبال آرمان گهر سیرجان که در لیگ دسته اول فوتبال ایران حضور دارد
• باشگاه فوتسال گهرزمین سیرجان که در لیگ دسته اول فوتسال کشور حضور دارد و با قهرمانی در لیگ دسته اول به لیگ برتر فوتسال ایران صعود کرد.^[۵۴]
• هیئت کشتی سیرجان در لیگ برتر کشتی حضور داشته و درسال ۹۸ مقام سوم ایران را کسب نمود.
• تیم هیئت شطرنج سیرجان که به لیگ برتر کشور صعود کرده‌است.^[۵۵]
• تیم وزنه‌برداری گهرزمین سیرجان که در سال ۹۹ قهرمان لیگ برتر وزنه‌برداری ایران شد.

رسانه‌ها[ویرایش]

از نشریات محلی سیرجان می‌توان به هفته‌نامه‌های پاسارگاد،^[۵۶] سخن تازه،^[۵۷] نگارستان،^[۵۸] صبح سیرجان، نگین و پایگاه‌های خبری سیرنا^[۵۹] اشاره کرد. همچنین در فیلم‌های «آقای صداقت و نسرین خانم» سیرجان مورد توجه قرار گرفت.^[۶۰]

پانویس[ویرایش]

پیوند به بیرون[ویرایش]

ویکی‌سفر یک راهنمای سفر برای سیرجان دارد.

• فرمانداری ویژه سیرجان

http://ems.sirums.ac.ir/اورژانس سیرجان

• رسانه سیرجان آنلاین
• شهرداری سیرجان
• پایگاه خبری سیرنا
• نیازمندیهای آنلاین شهر سیرجان

الگو:راه‌آهن در ایران

سوغات شهرهای استان کرمان
ردیف	شهر	سوغات	نمایش بحث ویرایش استان کرمان
۱	کرمان	زیره • کلمپه • قاووت • خشکبار • فالوده کرمانی • پسته • کماچ سهن • فرش • پته • ظروف مسی •
۲	بافت	گردو • زیره • خشکبار • بادام • کشک • گلیم • بنه • عسل • کنگر • لبنیات • کلمپه • قاووت • کماچ سهن
۳	سیرجان	پسته • مسقطی • کلمپه • کماچ سهن • قاووت • قالی • گلیم • بادام • کنگر • لبنیات
۴	رفسنجان	پسته • کلمپه • قاووت
۵	بم	خرما • مرکبات • کلمپه • قاووت
۶	جیرفت	خرما • مرکبات • صیفی جات • کلمپه • کماچ سهن
۷	زرند	پسته • قاووت • سوهان • کماچ سهن
۸	راین	چاقو • کلمپه • قاووت
۹	بردسیر	گلاب • عسل
۱۰	شهربابک	ریواس • کشک • زعفران • نان کرنون • لبنیات
۱۱	انار	انار • پسته
۱۲	کوهبنان	زیره
۱۳	رابر	کلمپه • گردو • سیب • عسل • لبنیات • خشکبار
۱۴	لاله زار (بردسیر)	گلاب • عرقیات • عسل • سیب • لبنیات • خشکبار
۱۵	ارزوئیه	مرکبات • ذرت • کلمپه
۱۶	کهنوج	مرکبات • خرما • سهن • انبه • ذرت • گندم • چنگمال • تریاک
۱۷	قلعه گنج	مرکبات • خرما
۱۸	راور	کلمپه • پسته • قالی
۱۹	عنبرآباد	مرکبات • خرما
۲۰	ماهان	کلمپه • قاووت