سلطان یعقوب - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

سلطان یعقوب
پادشاه ایران
سلطان یعقوب به همراه حرمسرایش
سلطنت۱۴۹۰–۱۴۷۸
پیشینسلطان خلیل
جانشینسلطان بایسنقر
زاده۱۴۶۴&#۱۶۰;(۱۴۶۴)
دیاربکر
درگذشتهقره‌باغ
همسر(ان)گوهر سلطان
فرزند(ان)سلطان بایسنقر
سلطان مراد
نام کامل
سلطان یعقوب بن اوزون حسن بن علی بن قرایولوق عثمان
دودمانفرمانروای آق‌قویونلو
پدراوزون حسن
مادرسلجوق‌شاه بیگم

سلطان یعقوب شاه، فرزند اوزون حسن پادشاه دودمان آق‌قویونلو بود که پس از مرگ برادرش سلطان خلیل در ۸۸۳ ق / ۱۴۷۸ م به سلطنت رسید.

کفایت سیاسی[ویرایش]

در زمان او، مرزهای سرزمین آق‌قویونلو همان مرزهای هنگام مرگ اوزون حسن بود.[۱] فضل بن روزبهان خنجی در عالم‌آرای امینی از او به عنوان جانشین شایستهٔ اوزون حسن یاد کرده‌است.[۲] مورخان او را به دانش‌پروری و شاعرنوازی ستوده‌اند.[۳]

درگیری‌های دورهٔ یعقوب بیگ[ویرایش]

در زمان فرمانروایی او، الوند بیگ فرزند خلیل در شیراز و کوسه حاجی، از اعیان بایُندریه، در اصفهان شورش کردند که هر دو سرکوب شدند.[۴] در دورهٔ فرمانروایی یعقوب، آشوب شیخ حیدر فرزند شیخ جنید که به قتل او منتهی شد، از نظر سیاسی، بزرگترین تهدید محسوب می‌شد.

حمله مصر و شام به دیاربکر[ویرایش]

در ۸۸۵ ق / ۱۴۸۰ م، پوشنگ دواتدارِ قایتبای، سلطان مصر، با لشکری به دیاربکر آمد که در پی آن یعقوب، بایندر بیگ، سلیمان بیژن و صوفی خلیل موصلو را به جنگ سلطان مصر روانه کرد. پوشنگ در این جنگ کشه شد و در همین سال، بالش بیگ، امیرالامرای شام که آهنگ تصرف دیاربکر را داشت، به دست لشکریان یعقوب به قتل رسید.[۴]

وفات[ویرایش]

سلطان یعقوب بر اثر بیماری در ۱۱ صفر ۸۹۶ ق / ۲۴ دسامبر ۱۴۹۰ م در قره‌باغ درگذشت. هرچند برخی مورخان چنین حکایت می‌کنند که مرگ او ناشی از مسمومیتی است که توسط همسرش صورت گرفته‌است.[۵]

منابع[ویرایش]

  1. هینتس، تشکیل دولت ملی در ایران، ص 114
  2. تاریخ عالم آرای امینی، تألیف فضل‌الله بن روزبهان اصفهانی؛ تصحیح محمد اکبر عشیق، مرکز پژوهشی میراث مکتوب، چاپ اول، تهران، ۱۳۸۱ش.
  3. صحائف الاخبار، منجم باشی، ج 3، ص 166
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ لب التواریخ، قزوینی، ص 364
  5. سفرنامه‌های ونیزیان در ایران، انجمن هاکلیوت، صص 399 – 400