سرقویتی بیگی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

جعبه اطلاعات این نوشتار، نیازمند ترجمه است. خواهشمند است این کار را با توجه به متن اصلی و رعایت سیاست ویرایش، دستور خط فارسی و برابر سازی به زبان فارسی انجام دهید. سپس این الگو را از بالای صفحه بردارید.

سرقویتی بیگی
سرقویتی بیگی
The Christian queen Sorghaghtani with her husband, تولی‌خان. رشیدالدین فضل‌الله همدانی، early 14th century.
خاتون بزرگ امپراتوری مغول
سلطنت	۱۲۰۴–۱۲۵۲
زاده	مغولستان
درگذشته	۱۲۵۲
آرامگاه	گانسو (at کلیسا (ساختمان))
همسر(ان)	تولی‌خان
نام پسامرگ Empress Xianyi Zhuangsheng (顯懿莊聖皇后)
خاندان	Keraite
پدر	Jakha Gambhu, brother of Ong Khan

سرقویتی بیگی (به انگلیسی: Sorghaghtani Beki) همسر تولی‌خان؛ پسر چهارم چنگیز خان و مادر هولاکو، منگوقاآن، قوبلای‌خان و آریق بوک بود. او به مذهب عیسوی ایمان داشت. او برادرزادهٔ اوانگ خان آخرین پادشاه قوم کرائیت بود و بزرگ‌ترین خاتون مغول به‌شمار می‌آمد و یکی از قدرتمندترین و شایسته‌ترین افراد امپراتوری مغول بود و تصمیمات سیاسی را در یک لحظه محوری زمانی اتخاذ می‌کرد که سرنوشت امپراتوری به کلی عوض می‌شد و امپراتوری را به سمت یک سبک مدیریتی منظم جهانی و پیچیده‌تر می‌کشاند. او پسران خود را به عنوان رهبر بزرگ کرد و سیاست خانواده را به گونه ای اداره کرد که هر چهار پسرش، منگو خان، هولاکو خان، اریق بوقا و قوبلای‌خان، میراث پدر بزرگ خود را به ارث بردند و یکی از عوامل ایجاد صلح جهانی بود و برای اداره بهتر امپراتوری پیشنهاد تقسیم قدرت را به پسرانش کرد، که بعدتر انجام شد. با توجه به تأثیر بسیار زیاد عظیم و مفید وی در چنین نقطه حساس امپراتوری مقتدر مغول، او به احتمال بسیار فراوان یکی از سرنوشت‌سازترین، بانفوذترین و قدرتمندترین زنان تاریخ جهان بوده‌است. او زنی بسیار باوقار، با تدبیر و کفایت و کاردان و با عقل بود، او نفوذ قدرتمندی بر شوهرش و تمامی فرزندانش داشت چنان‌که هیچ‌یک از آنها از دستورات و فرامین او سرپیچی نمی کردن بلکه با جان و دل قبول می‌کردند. وابستگی شوهر و پسرانش به مشاوره‌های او باعث شد، بیشتر مردان و امرای مغول برای اداره کارها به داوری او نیاز پیدا کنند.

او در طول زندگی اش به بخشش و کرم شهره بود و در اثر همین دل رئوف اکثر امرای و مسئولان رده بالای مغول و لشکریان را با خود یکی کرده بود و اطاعت مطلق همه آنها را برای خود و فرزندانش بدست آورد و اوگتای قاآن (پسر سوم چنگیز) پس از مرگ برادرش تولی، او و پسرانش را بسیار زیاد عزیز و محترم می‌دانست و اوگتای قاآن اقتدار بزرگ و پایدار برای سرقویتی بیگی داد تا همچنان در کلیه امور حکومتی مشارکت فعالی داشته باشد و حتی اوگتای قاآن در تمامی کارها به نظر سرقویتی بیگی عمل می‌کرد و رای وی در کارهای سیاسی تعیین‌کننده بود. این زن با آنکه مسیحی بود به هیچ وجه از خود تعصب نشان نمی‌داد و نسبت به رعایای مسلمانان ممالک تحت سلطهٔ خاندان چنگیز به مهربانی و رأفت رفتار می‌کرد چنان‌که مخارج تأسیس مدرسه‌ای را در بخارا داد و موقوفاتی جهت آن معین کرد و یکی از علمای بزرگ مسلمان را به ادارهٔ آن گماشت.^[۱]

پانویس[ویرایش]

منابع[ویرایش]

• اقبال آشتیانی، عباس (۱۳۸۹)، تاریخ مغول، تهران: موسسه انتشارات نگاه، شابک ۹۷۸-۹۶۴-۳۵۱-۴۵۲-۵