French
Deutschتوطئه قتل محمد مصدق - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
| ||
|---|---|---|
والی فارس (۱۳۰۰ − ۱۲۹۹) وزیر مالیه (دی ۱۳۰۰ − خرداد ۱۳۰۰) والی آذربایجان (۱۳۰۱ − ۱۳۰۰) وزیر خارجه (مهر ۱۳۰۲ − خرداد ۱۳۰۲) نمایندهٔ دورهٔ نخست مجلس شورای ملی (عدم تصویب اعتبارنامه در مجلس اول) نمایندهٔ دورهٔ پنجم مجلس شورای ملی (۱۳۰۴ − ۱۳۰۲) نمایندهٔ دورهٔ ششم مجلس شورای ملی (۱۳۰۷ − ۱۳۰۵) نمایندهٔ دورهٔ چهاردهم مجلس شورای ملی (۱۳۲۴ − ۱۳۲۲) نمایندهٔ دورهٔ شانزدهم مجلس شورای ملی (۱۳۳۰ − ۱۳۲۸) وزیر دفاع ملی (۱۳۳۲ − ۱۳۳۱) نخست‌وزیر ایران
دیگر | ||
در ۹ اسفند ماه ۱۳۳۱ دربار با کمک عده‌ای از روحانیون، افسران اخراجی و افرادی وابسته به رژیم، علیه محمد مصدق توطئه کردند تا او را از بین ببرند.
طرح توطئه[ویرایش]
در توطئه ۹ اسفند ماه ۱۳۳۱ محمد مصدق به درخواست شاه برای خداحافظی دربار رفته بود، تظاهراتی از طرف هواداران شاه بر ضد مصدق شکل گرفت که توطئه‌ای هدایت شده توسط شاه برای به قتل رساندن او بود. ماجرا از این قرار بود که شاه به ظاهر به مصدق اطلاع می‌دهد که عازم مسافرت خارج از کشور است و تنها ایشان از این موضوع اطلاع دارند و لازم است که برای خداحافظی نخست‌وزیر و وزراء به حضور شاه آمده تا صحبت نمایند. در هنگام مذاکرات مصدق با شاه سفیر آمریکا هندرسن چندین بار از مصدق (از طریق پیغام تلفنی) می‌خواهد که از کاخ خارج شده و به منزلش برگردد تا با او مذاکراتی را انجام دهد که این امر رخ نمی‌دهد.[۱] طرفداران شاه به هدایت آیت‌الله بهبهانی، شعبان جعفری (شعبان بی مخ) و تعدادی از افسران اخراجی ارتش و اراذل و اوباش در جلوی کاخ حضور پیدا کرده[۲] و پس از اینکه مصدق به جای در اصلی از در دیگری خارج می‌شود به هدایت حمید رضا پهلوی، برادر محمدرضاشاه، به خانه وی حمله می‌کنند.[۳] که مصدق از خانه خود به منزل پسرش غلامحسین مصدق و از آنجا به ستاد ارتش رفته و اقدام‌های لازم برای مقابله با این شورش را انجام می‌دهد.
این عمل شاه باعث قطع ارتباط مصدق با دربار شد به گونه‌ای که دیگر شاه و مصدق یکدیگر را ندیدند.[۴]
عوامل توطئه[ویرایش]
عوامل این توطئه عبارت بودند از محمد رضا پهلوی[نیازمند منبع]، حمید رضا پهلوی برادر شاه و عده‌ای از افسران بازنشسته (از جمله امیر رحیمی که با جیپ به منزل مصدق حمله کرد)، سید محمد بهبهانی، شعبان جعفری (معروف به "شعبان بی‌مخ") و عوامل سازمان‌های جاسوسی بریتانیا و احتمالاً آمریکا [۱] از شرکت کنندگان در آن بودند.
منابع[ویرایش]
- مصدق، محمد، خاطرات و تألمات
- سرشار، هما، شعبان جعفری
- رویدادها و داوری - مسعود حجازی
- خاطرات و تالمات مصدق
- توطئه قتل مصدق ۹ اسفند ۱۳۳۱ - مسعود حجازی
- گذشته چراغ راه آینده است
- تهران مصور ش ۴۹۹–۱۳۳۱/۱۲/۱۵
- بحران دموکراسی در ایران - فخرالدین عظیمی
- خواب آشفته نفت - محمد علی موحد - فصل۱۷
جستارهای وابسته[ویرایش]
پیوند به بیرون[ویرایش]
- قیام سی تیر ۱۳۳۱
- حماسه قیام ملی سی تیر
- متن کامل اسناد «سیا» در مورد کودتای ۲۸ مرداد
- ملی شدن نفت در ایران و کودتای ۲۸ مرداد - یرواند آبراهامیان
- کارنامهٔ مصدق در تاریخ
- درباره کودتای ۲۸ مرداد
- شبکه‌های اطلاعاتی بریتانیا و آمریکا در ایران (۱۳۲۰- ۱۳۳۲) و کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲
پانویس[ویرایش]
 | این یک مقالهٔ خرد تاریخ است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |