روابط عربستان سعودی و کانادا - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

روابط عربستان سعودی-کانادا
نقشهٔ مکان‌نمای Canada و Saudi Arabia

کانادا
عربستان سعودی

روابط عربستان سعودی و کانادا (انگلیسی: Canada–Saudi Arabia relations) روابط میان کانادا و پادشاهی عربستان سعودی است. این دو کشور از روابط قوی اقتصادی بهره می‌برند به گونه‌ای که عربستان سعودی دومین شریک تجاری بزرگ کانادا در خاورمیانه است.[۱] رابطه‌ای که در فوریهٔ ۲۰۱۴ با خرید ۱۵ میلیارد دلاری عربستان سعودی از سلاح‌های کانادا تقویت شد.[۲] تا اوت ۲۰۱۸ بیش از ۱۶٬۰۰۰ دانشجوی عربستان در بورس تحصیلی دولتی در کانادا حضور داشتند.[۳]

معوق کردن روابط[ویرایش]

پس از آنکه دولت کانادا در پیامی توییتری در ۵ اوت ۲۰۱۸ خواستار آزادی فوری وبلاگ‌نویس سعودی رائف بدوی و خواهرش سمر بدوی به دلیل نگرانی‌های حقوق بشری شد، عربستان سعودی کانادا را به دخالت در امور داخلی خود متهم کرد و سفیر کانادا در این کشور را «عنصری نامطلوب» خوانده و از این کشور اخراج کرد[۴] و نیز سفیر خود را از اتاوا فراخواند.[۵] این کشور همچنین هرگونه رابطهٔ اقتصادی جدید را معلق کرد[۴] (اگرچه فروش نفت به کانادا را ادامه داد) و پروازهای ورودی و خروجی عربستان به تورنتو را متوقف نمود، که نشان‌دهندهٔ اختلاف دیپلماتیک رسمی بین دو کشور بود.[۶]

دیدارهای دیپلماتیک[ویرایش]

در آوریل ۲۰۰۰ ژان کرتین نخست‌وزیر کانادا، طی یک دیدار رسمی به عربستان سعودی رفت.[۷]

روابط دیپلماتیک[ویرایش]

استفان دیون، وزیر امور خارجهٔ کانادا در دیداری که در دسامبر ۲۰۱۵ در اتاوا برگزار شد، با عادل الجبیر همتای سعودی خود برای بحث در مورد مسائل مربوط به حقوق بشر در عربستان سعودی ملاقات کرد. طی این نشست، مسائلی پیرامون بازداشت فعال حقوق بشر رائف بدوی توسط دولت عربستان سعودی مطرح شد.[۸]

پس از اعدام دسته‌جمعی ۲ ژانویهٔ ۲۰۱۶ عربستان که طی آن ۴۷ غیرنظامی که به تروریسم محکوم شده بودند اعدام شدند، استفان دیون از عربستان سعودی خواست به روند قانونی احترام گذاشته و از هنجارهای بین‌المللی در رابطه با حقوق بشر پیروی کند.[۹] وزارت امور خارجهٔ کانادا همچنین از احتمال تجدید اختلافات فرقه‌ای در خاورمیانه به دنبال این اعدام‌ها ابراز نگرانی کرد.[۱۰]

روابط اقتصادی[ویرایش]

عربستان سعودی، هفدهمین شریک تجاری بزرگ کانادا است.[۱۱] به گزارش بانک جهانی، عربستان سعودی در سال ۲۰۱۵، ۱٫۵ میلیارد دلار از کالاهای کانادایی را وارد کرده‌است.[۱۲] کانادا نیز در سال ۲۰۱۵، ۱٬۵ میلیارد دلار از کالاهای عربستان سعودی را وارد کرده‌است.[۱۳]

از اواخر سال ۲۰۱۲ تا اواسط سال ۲۰۱۸، عربستان سعودی دومین بازار بزرگ کانادا در خاورمیانه برای صادرات کالا بوده‌است.[۱] همانند اسرائیل، بیشتر موفقیت‌های روابط سابق کانادا و عربستان سعودی به مخالفت با ایران و سایر کشورهای منطقه ارتباط داشت. در روابط دوجانبه با عربستان سعودی، منافع اقتصادی و تجاری پیشگام همه بحث‌ها و جلسات بوده‌است.[۱۴]

چندین مدرسهٔ خصوصی اسلامی در کانادا به‌طور مستقیم توسط عربستان سعودی به مبلغ صدها هزار دلار تأمین مالی شده‌است. این موضوع بحث‌برانگیز است، چرا که مخالفان ادعا می‌کنند این مدارس می‌توانند به منظور رواج برداشت سختگیرانهٔ عربستان سعودی از اسلام به نام وهابیت مورد استفاده قرار گیرند.[۱۵]

بحران دیپلماتیک ۲۰۱۸[ویرایش]

پیشینه[ویرایش]

در ۲ اوت ۲۰۱۸ وزیر خارجهٔ کانادا کریستیا فریلند بیانیه‌ای را از طریق توییتر منتشر کرد که در آن نگرانی کانادا را نسبت به دستگیری اخیر یک فعال حقوق بشر به نام سمر بدوی خواهر وبلاگ‌نویس زندانی سعودی رائف بدوی، اعلام کرد. فریلند از آزادی او و همچنین آزادی دیگر فعالان در عربستان دفاع کرد.[۱۶] دیگر دیپلمات‌های کانادایی و سفارت کانادا در ریاض نیز بیانیه‌های مشابهی منتشر نمودند.[۱۷]

واکنش عربستان سعودی[ویرایش]

در پاسخ به انتقاد کانادا، وزارت امور خارجهٔ عربستان سعودی اعلامیه‌ای رسمی را منتشر کرد و در آن بی‌اعتنایی عربستان نسبت به اظهارات فریلند و سفارت کانادا در ریاض را اعلام نمود و آن را «خالی از هرگونه درستی و اطلاعات صحیح» دانست. وزارت امور خارجه این اظهارات را به عنوان «دخالت آشکار در امور داخلی پادشاهی» محکوم کرد.[۱۸] دولت عربستان سعودی تمام روابط تجاری و سرمایه‌گذاری جدید در کانادا را معلق نموده و سفیر کانادا را اخراج کرد؛ همچنین دنیس هوراک را به‌عنوان «عنصر نامطلوب» نامگذاری کرده و به او ۲۴ ساعت مهلت داد تا این کشور را ترک کند. عربستان سعودی همچنین گفت که فرستادهٔ خود به کانادا را به‌طور موقت فرامی‌خواند؛ اما در بیانیه‌ای اعلام کرد که کشورش «حق خود را برای اقدامات بعدی» حفظ کرده‌است.[۱۷][۱۹]

دولت عربستان سعودی تمام تجارت‌های جدید را با کانادا متوقف کرد و دستور داد که کارکنان، همهٔ تملکات کانادایی از جمله سهام، اوراق قرضه و پول نقد را به فروش برسانند، حتی اگر این به قیمت زیان‌بار بودن این کار تمام شود.[۲۰] عربستان سعودی به دانشجویانی که در کانادا از بورس تحصیلی این کشور استفاده می‌کنند نیز دستور داد تا به یک کشور دیگر منتقل شوند، در غیر این‌صورت با خطر از دست دادن کمک مالی مواجه خواهند شد. در زمان این فرمان تقریباً ۱۶٬۰۰۰ دانشجو تحت حمایت بورس تحصیلی بودند.[۲۱] عربستان سعودی در روز ۸ اوت اعلام کرد که برنامه‌های پزشکی خود را در کانادا متوقف می‌کند و تمام بیماران سعودی را که در بیمارستان‌های کانادا تحت مراقبت هستند، به بیمارستان‌های دیگر کشورها منتقل می‌کند.[۲۲] تا آن تاریخ، عربستان سعودی همهٔ دارایی‌های کانادایی خود را به سرمایه‌گذاران خارجی فروخته بود.[۲۳]

شرکت هواپیمایی دولتی عربستان اعلام کرد که از ۱۳ اوت، تمامی پروازهای ورودی و خروجی فرودگاه بین‌المللی ملک خالد در ریاض و فرودگاه بین‌المللی ملک عبدالعزیز به کانادا به حالت تعلیق در خواهد آمد.[۲۴][۲۵]

به عنوان بخشی از تحریم‌های اقتصادی، سازمان غلات عربستان سعودی (SAGO) توصیه کرد که دیگر گندم یا جو از منابع کانادایی را قبول نخواهد کرد. با این حال، بیانیهٔ رسمی وزیر انرژی، خالد الفالح، نشان داد که بحران دیپلماتیک فروش نفت عربستان سعودی به کانادا توسط شرکت ملی نفت عربستان سعودی را تحت تأثیر قرار نخواهد داد.[۲۶][۲۷]

عادل الجبیر وزیر امور خارجهٔ عربستان سعودی در پاسخ به پیشنهادهای رسانه‌های خبری در مورد امکان میانجیگری خارجی، در ۸ اوت گفت که کشورش تا زمانی که کانادا از موضع خود در بیانیهٔ اصلی‌اش که خواستار آزادی فعالان حقوق بشر است عقب‌نشینی نکند، در مذاکرات شرکت نخواهد کرد.[۲۸]

روزنامهٔ کانادایی تورنتو استار گزارش داد که اتفاق نظری در میان تحلیلگران نشان می‌دهد که اقدامات شاهزاده محمد بن سلمان هشداری است به جهان و فعالان حقوق بشر سعودی که نباید عربستان را بازیچهٔ دست خود قرار داد.[۲۹]

ایاد البغدادی، رئیس مرکز تحول دموکراسی الکواکبی (یک سازمان غیردولتی) در مصاحبه‌ای با برنامهٔ بنگاه سخن‌پراکنی کانادا، دربارهٔ آینده روابط بین دو کشور چنین پیش‌بینی کرد: «محمد بن سلمان تمایل دارد کارهای بزرگی را آغاز کند که به نظر می‌رسد در نهایت به باتلاق منتهی می‌شود و من فکر می‌کنم متأسفانه این برای مدتی طول خواهد کشید.»[۳۰]

واکنش کانادا[ویرایش]

فریلند وزیر امور خارجه در تاریخ ۶ اوت در یک کنفرانس مطبوعاتی به اخراج سفیر هوراک واکنش نشان داد: «کانادا همیشه برای حقوق بشر در کانادا و در سراسر جهان خواهد ایستاد و حقوق زنان حقوق بشر است.»[۳۱]

در ۸ اوت، نخست‌وزیر جاستین ترودو به خبرنگاران گفت که از عذرخواهی به‌خاطر دخالت کشورش در ارتقای حقوق بشر امتناع می‌ورزد و گفت که کانادایی‌ها همیشه از دولت ما انتظار داشته‌اند که با قاطعیت و مؤدبانه در مورد نیاز به احترام به حقوق بشر در سراسر جهان صحبت کند. و این‌که کانادا به رفتار «سخت، محکم و مؤدبانه» در مورد این موضوع ادامه خواهد داد.[۳۲] او افزود: «ما به دفاع از ارزش‌های کانادا و حقوق بشر ادامه خواهیم داد. این کاری است که من همیشه انجام خواهم داد.»[۳۲]

ترودو در اظهارنظر دیگری دربارهٔ «اختلاف دیدگاه دیپلماتیک» گفت که کشورش به روابط خود با عربستان سعودی ادامه خواهد داد. ما به اهمیت آن‌ها در جهان احترام می‌گذاریم و می‌دانیم که آن‌ها در تعدادی از مسائل مهم، پیشرفت کرده‌اند.[۳۳]

جان بیرد، وزیر امور خارجهٔ محافظه‌کار پیشین کانادا، در تلویزیون العربیهٔ سعودی حاضر شد تا دربارهٔ این اختلاف، نظر بدهد و از جاستین ترودو، نخست‌وزیر این کشور خواست که به ریاض برود تا شخصاً از خانوادهٔ سلطنتی عربستان عذرخواهی کند.[۳۴] بیرد در زمان اظهارنظر به‌عنوان مشاور کار می‌کرد و منافع تجاری در عربستان سعودی داشت،[۳۴] اما در ژانویهٔ ۲۰۱۵ درحالی‌که وزیر امور خارجه در دولت هارپر بود، به پروندهٔ رائف بدوی به سعودی‌ها اعتراض کرده بود.[۳۵]

واکنش‌های بین‌المللی[ویرایش]

پس از این حادثه، دولت عربستان سعودی از حمایت رسمی اکثریت قریب به اتفاق اتحادیهٔ عرب برخوردار شد و کانادا از حمایت برخی از نمایندگان پارلمان اروپا برخوردار شد. یک روز پس از کاهش سطح روابط عربستان سعودی، دولت هادی یمن،[۳۶] امارات متحدهٔ عربی[۳۷] و بحرین[۳۸] حمایت خود را از عربستان سعودی اعلام کردند.

عبداللطیف بن رشید الزیانی، دبیرکل شورای وزیران کشورهای عربی و شورای همکاری خلیج فارس در بیانیه‌ای ضمن ابراز واکنش شورای همکاری خلیج فارس، هرگونه دخالت در حاکمیت عربستان سعودی را محکوم کرد.[۳۹] با این‌حال، قطر، یکی از اعضای شورای همکاری خلیج فارس، اظهارات الزیانی را رد کرد و اظهار داشت که اظهارات وی «منعکس‌کنندهٔ نظر قطر نیست» و در عین حال به حفظ روابط صمیمانه با کانادا اشاره کرد.[۴۰]

چندین کشور از اقدامات عربستان سعودی در ۷ اوت حمایت کردند، از جمله تشکیلات خودگردان فلسطین،[۴۱] اردن،[۴۲] جیبوتی،[۴۳] موریتانی،[۴۴] و سودان.[۴۵] در ۸ اوت، سه کشور دیگر با موضع عربستان اعلام همبستگی کردند: مصر،[۴۶] کومور،[۴۷] و لبنان.[۴۸] روسیه از کانادا انتقاد کرد و ماریا زاخارووا از وزارت خارجه. ی روسیه از کانادا به‌دلیل «سیاسی کردن حقوق بشر» انتقاد کرد.[۴۹] پاکستان نیز حمایت رسمی از موضع عربستان را اعلام کرد.[۵۰] و سومالی،[۵۱] عمان و کویت کانادا را به‌خاطر آنچه مداخله می‌دانستند توبیخ کردند، اما همچنین تمایل خود را برای حل فوری اختلاف، اعلام کردند.[۵۲]

ترکیه، متحد کانادا در ناتو، از عربستان سعودی در مناقشهٔ خود با کانادا حمایت کرد و اقدامات کانادا را به‌عنوان «شکلی از مداخله در امور داخلی دیگر کشورها» رد کرد.[۵۳] ایالات متحده اعلام کرد که در این مناقشه دخالت نخواهد کرد.[۵۴] هدر ناوئرت، سخنگوی وزارت امور خارجهٔ آمریکا گفت: «این بر عهدهٔ دولت عربستان سعودی و کانادایی هاست که این موضوع را حل کنند. هر دو طرف باید این موضوع را از طریق دیپلماتیک حل کنند. ما نمی‌توانیم این کار را برای آن‌ها انجام دهیم.»[۵۵]

منابعی در ۶ اوت به رویترز گفتند که کانادا به‌دنبال کمک از متحدانش بریتانیا و امارات متحدهٔ عربی برای رفع اختلافات دیپلماتیک است.[۵۶] وزارت امور خارجه و مشترک المنافع بریتانیا از هر دو طرف اختلاف، درخواست خویشتن‌داری کرد و گفت که نگرانی‌های خود را در مورد دستگیری اخیر مدافعان حقوق بشر به دولت عربستان سعودی اعلام کرده‌است.[۵۷] اعتقاد بر این است که دولت کانادا از طریق کانال‌های پشتیبان از دولت‌های بریتانیا، آلمان و سوئد حمایت دریافت کرده‌است.[۵۸][۵۹]

برقراری مجدد روابط[ویرایش]

در ماه مه ۲۰۲۳، کانادا و عربستان سعودی روابط دیپلماتیک خود را احیا کردند.[۶۰]

منابع[ویرایش]

  1. ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ "Canada-Saudi Arabia Relations". Government of Canada.
  2. ↑ Murray Brewster (19 March 2018). "Canada's arms deal with Saudi Arabia includes 'heavy assault' vehicles". CBC. Retrieved 7 August 2018.
  3. ↑ "Fast Facts". Saudi Arabian Cultural Bureau in Canada. Archived from the original on 25 May 2015. Retrieved 9 August 2018.
  4. ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ «عربستان سعودی سفیر کانادا را اخراج کرد». رادیو فردا. ۱۵ مرداد ۱۳۹۷. دریافت‌شده در ۲۱ مرداد ۱۳۹۷.
  5. ↑ "Foreign Ministry 🇸🇦 on Twitter". Twitter (به انگلیسی). Retrieved 6 August 2018.
  6. ↑ "Saudi Arabia has frozen all trade investment with Canada". Retrieved 6 August 2018.
  7. ↑ "Chretien arrival to Saudi Arabia ends his tour in the Middle East". Kuwait News Agency. 17 April 2000. Retrieved 7 August 2018.
  8. ↑ "Raif Badawi's case raised by Stéphane Dion with Saudi counterpart". CBC. 17 December 2015. Retrieved 7 August 2018.
  9. ↑ Mike Blanchfield (7 January 2016). "Justin Trudeau advised to deepen ties with Saudi Arabia, brace for change in Iran". CBC. Retrieved 7 August 2018.
  10. ↑ Kevin Nielsen (3 January 2016). "Federal government denounces mass executions in Saudi Arabia". Global News. Retrieved 7 August 2018.
  11. ↑ "Saudi Arabia-Canada spat: What we know so far". The Globe and Mail. 7 August 2018. Retrieved 9 August 2018.
  12. ↑ "Saudi Arabia | Product | Imports | from Canada 2015 | WITS | Data". wits.worldbank.org (به انگلیسی). Retrieved 6 August 2018.
  13. ↑ "Canada | Product | Imports | from Saudi Arabia 2015 | WITS | Data". wits.worldbank.org (به انگلیسی). Retrieved 6 August 2018.
  14. ↑ «From Germany to Canada, Saudi Arabia is becoming less afraid of confronting critics». washingtonpost. ۷ اوت ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۱۲ اوت ۲۰۱۸.
  15. ↑ Colin Freeze Affan Chowdhry (1 July 2015). "Saudi government funding private Islamic schools in Canada, documents show". The Globe and Mail. Retrieved 7 August 2018.{{cite web}}: نگهداری یادکرد:استفاده از پارامتر نویسندگان (link)
  16. ↑ Chrystia Freeland [@cafreeland] (2 August 2018). "Very alarmed to learn that Samar Badawi, Raif Badawi's sister, has been imprisoned in Saudi Arabia. Canada stands together with the Badawi family in this difficult time, and we continue to strongly call for the release of both Raif and Samar Badawi" (Tweet). Archived from the original on 9 August 2018 – via Twitter. {{cite web}}: Invalid |url-status=no (help)
  17. ↑ ۱۷٫۰ ۱۷٫۱ Jon Gambrell (5 August 2018). "Saudi Arabia expels Canadian ambassador, freezes trade in human rights dispute". Toronto Star. The Associated Press. Retrieved 6 August 2018.
  18. ↑ "Foreign Ministry: negative, surprising attitude of Canada totally false claim". Saudi Press Agency. 6 August 2018. Retrieved 7 August 2018.
  19. ↑ "Saudi Arabia expels Canadian ambassador after Ottawa criticizes arrests of Saudi activists". Washington Post. 6 August 2018. Retrieved 11 August 2018.
  20. ↑ "Saudi Arabia sells off Canadian assets as dispute escalates: FT". Thomson-Reuters. 8 August 2018. Retrieved 11 August 2018.
  21. ↑ Ainsley Smith (7 August 2018). "Saudi Arabia orders all of its foreign university students to leave Canada". Daily Hive. Retrieved 7 August 2018.
  22. ↑ "Riyadh to transfer all Saudi patients in Canada out of the country". CNBC. Reuters. 7 August 2018. Retrieved 8 August 2018.
  23. ↑ Simeon Kerr (8 August 2018). "Saudi Arabia sells Canadian assets as dispute escalates". Financial Times. Retrieved 8 August 2018.
  24. ↑ Joshua Berlinger (7 August 2018). "Saudi Arabia state airline cancels flights to Canada amid growing dispute". CNN. Retrieved 7 August 2018.
  25. ↑ Tom Embury-Dennis (6 August 2018). "Saudi Arabia state airline to suspend flights in and out of Toronto amid intensifying diplomatic row with Canada". The Independent. Retrieved 7 August 2018.
  26. ↑ "Saudi official says oil sales unaffected by dispute with Canada". CTV News. 9 August 2018. Retrieved 11 August 2018.
  27. ↑ "Saudi Arabia to sell off Canadian assets and stop buying Canadian wheat and barley". CBC News. 8 August 2018. Retrieved 11 August 2018.
  28. ↑ Naser Al Wasmi (8 August 2018). "Al Jubeir: No room for mediation with Canada". The National. Retrieved 11 August 2018.
  29. ↑ "On Saudi Arabia, Canada's stance is principled — but conflicted". Toronto Star. 10 August 2018. Retrieved 11 August 2018.
  30. ↑ "Et tu quoque, Trudeau? How Saudi trolls slammed Canada in a diplomatic spat". CBC News. 10 August 2018. Retrieved 11 August 2018.
  31. ↑ "Amid Saudi Arabia dispute, Canada says will always defend human rights". Reuters. 6 August 2018.
  32. ↑ ۳۲٫۰ ۳۲٫۱ Tasker, John Paul (8 August 2018). "Trudeau rebuffs Saudi call for an apology as diplomatic spat escalates". CBC News. Retrieved 11 August 2018.
  33. ↑ "'We don't have a single friend': Canada's Saudi spat reveals country is alone". The Guardian. 11 August 2018. Retrieved 11 August 2018.
  34. ↑ ۳۴٫۰ ۳۴٫۱ Hopper, Tristin (August 14, 2018). "'This has not been a good hour for Canada': John Baird slams Trudeau government on Saudi state TV". National Post.
  35. ↑ "Raif Badawi: John Baird protests blogger flogging to Saudi prince". CBC News. January 25, 2015. Retrieved August 14, 2018.
  36. ↑ "Yemen supports kingdom against any prejudice to its sovereignty". Saudi Press Agency. 6 August 2018. Retrieved 8 August 2018.
  37. ↑ "UAE Expresses Solidarity with Saudi Arabia against Any Foreign Interference in Its Domestic Affairs". Saudi Press Agency. 6 August 2018. Retrieved 11 August 2018.
  38. ↑ "Bahrain says supports Saudi Arabia in rights row with Canada". Reuters. 6 August 2018. Retrieved 11 August 2018.
  39. ↑ Jessica Vomiero (6 August 2018). "Arab states back Saudi Arabia in expelling Canadian ambassador over human rights dispute". Global News. Retrieved 6 August 2018.
  40. ↑ "قطر تنأی بنفسها عن أزمة السعودیة وکندا" (به عربی). Al Jazeera Arabic. 6 August 2018. Retrieved 6 August 2018.
  41. ↑ "Abbas backs Saudi Arabia". Arutz Sheva. 7 August 2018. Retrieved 8 August 2018.
  42. ↑ "Jordan Emphasizes KSA Right to Apply National Laws, Regulations". Saudi Press Agency. 7 August 2018. Retrieved 8 August 2018.
  43. ↑ "Djibouti Strongly Condemns Canadian Intervention in KSA Internal Affairs". Saudi Press Agency. 7 August 2018. Retrieved 8 August 2018.
  44. ↑ "Mauritania expresses full solidarity with kingdom against any interference in its internal affairs". Saudi Press Agency. 7 August 2018. Retrieved 8 August 2018.
  45. ↑ "Sudan expresses full solidarity with the Kingdom against any interference in its internal affairs". Saudi Press Agency. 7 August 2018. Retrieved 8 August 2018.
  46. ↑ "Egypt confirms solidarity with kingdom in position rejecting any external interference in internal affairs". Saudi Press Agency. 8 August 2018. Retrieved 8 August 2018.
  47. ↑ "Comoros Stresses Rejecting Canadian Interference, in KSA Internal Affairs, based on Fake Pretext to Defend HRs". Saudi Press Agency. 8 August 2018. Retrieved 8 August 2018.
  48. ↑ "Hariri: Lebanon supports Saudi stance in Riyadh, Ottawa diplomatic row". Egypt Today. 8 August 2018. Retrieved 8 August 2018.
  49. ↑ "Russia chides Canada over row with Saudi Arabia". Yahoo! News. 8 August 2018. Retrieved 8 August 2018.
  50. ↑ "Pakistan backs Saudi Arabia in diplomatic tussle with Canada". 9 August 2018. Retrieved 24 August 2018.
  51. ↑ "Somalia Backs Saudi Arabia in Canada Diplomatic Row". allAfrica. Radio Dalsan. 9 August 2018.(نیازمند آبونمان)
  52. ↑ Paul McLoughlin (7 August 2018). "Oman and Kuwait go gently into Saudi Arabia and Canada dispute". The New Arab. Retrieved 8 August 2018.
  53. ↑ "Turkish, Saudi foreign ministers discuss ties". Anadolu Agency. 10 August 2018.
  54. ↑ Steven Chase (7 August 2018). "U.S. refuses to back Canada in Saudi Arabia dispute". The Globe and Mail. Retrieved 8 August 2018.
  55. ↑ "'We don't have a single friend': Canada's Saudi spat reveals country is alone". The Guardian. August 11, 2018.
  56. ↑ "Canada to ask allies to help cool Saudi dispute; U.S. offers no aid". Reuters. Retrieved 10 August 2018.
  57. ↑ "UAE, Arab League voice support for Saudi Arabia in Canada dispute". Arabian Business. 7 August 2018. Retrieved 11 August 2018.
  58. ↑ "The Saudi Arabia-Canada Feud, Explained". Atlantic Council. 9 August 2018. Retrieved 11 August 2018.
  59. ↑ "Canada seeks help from allies to end tension with Saudi Arabia". Memo. 11 August 2018. Retrieved 11 August 2018.
  60. ↑ "Canada and Saudi Arabia diplomatic ties resume – RUTV News" (به انگلیسی). 2023-05-28. Retrieved 2023-05-28.
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=روابط_عربستان_سعودی_و_کانادا&oldid=38851695»