راپیر (موشک) - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

راپیر
نوعموشک سطح‌به‌هوای کوتاه‌برد
خاستگاه بریتانیا
تاریخچه خدمت
خدمت۱۹۷۱ تاکنون
جنگ‌هاجنگ فالکلند، جنگ ایران و عراق، جنگ خلیج فارس
تاریخچه تولید
تاریخ طراحی۱۹۶۳
تاریخ تولید۱۹۶۹ تاکنون
تعداد ساخته‌شدهحدود ۲۵ هزار موشک، ۶۰۰ پرتابگر، ۳۵۰ رادار
ویژگی‌ها
وزن۴۵ کیلوگرم
طول۲٫۲۳ متر
قطر۱۳۳ میلی‌متر
طول بال۱۳۸ میلی‌متر

موتورسوخت جامد
برد
عملیاتی
۴۰۰ تا ۶٬۸۰۰ متر
سقف پرواز۳ هزار متر
بیشینهٔ سرعت۲٫۵ ماخ

راپیر (به انگلیسی: Rapier) نوعی موشک سطح‌به‌هوای کوتاه‌برد بریتانیایی است که از سال ۱۹۷۱ وارد خدمت نظامی در نیروی زمینی و نیروی هوایی ارتش بریتانیا شد. طراحی راپیر در دهه ۱۹۶۰ به عنوان یک سیستم موشکی متحرک برای پدافند هوایی ارتفاع پائین مراکز استراتژیک آغاز شد.نحوه طراحی راپیر کمی غیر معمول بود به این دلیل که از یک دوربین اپتیکی و یک سیستم هدایت موشک رادیویی برای ارسال دستور استفاده شد ولی به همین خاطر دقت این سامانه به قدری بالا رفت که نیاز به کلاهک های بی ر گ وی موشک نبود. همین دقت موشک باعث شد در نهایت جایگزین تمام سلاح‌های دفاع هوایی نیروی زمینی بریتانیا شد.

تا پیش از ورود راپیر به ارتش بریتانیا دفاع هوایی بریتانی با استفاده از توپ‌های ضدهوایی کوتاه‌برد و موشک‌های دوربرد اینگیلیش الکتریک تاندربرد تأمین می‌شد. در آن دوران تهدیدات هوایی احتمالی از حملات استراتژیک ارتفاع متوسط به حملات ضربتی ارتفاع پائین تغییر حالت می‌داد و قابلیت واکنش سریع این سیستم و مانورپذیری بالای موشک‌های راپیر آن را به جنگ‌افزار مناسبی برای مقابله با این نوع تهدیدات تبدیل می‌کرد.

علاوه بر بریتانیا، کشورهای دیگری از جمله ایران نیز از جمله کاربران این سیستم موشکی هستند. ایران یک مدل شنی‌دار خودرو راپیر را نیز سفارش داده بود که با وقوع انقلاب این سفارش لغو و محصول به ارتش بریتانیا تحویل داده شد. تعدادی از این راپیرهای خودکششی که با شاسی نفربر معروف ام۱۱۳ ساخته شده بودند در عملیات طوفان صحرا برای آزادسازی کویت به کارگرفته شدند تا دفاع هوایی هنگ‌های زرهی مسلح به تانک چلنجر ۱ نیروی زمینی بریتانیا را تأمین کنند.[۱] این موشک به‌طور مداوم بهینه‌سازی شده و هنوز هم در خدمت فعال نظامی در بریتانیا و کشورهای دیگر از جمله ایران قرار دارد.

هدایت موشک راپیر از طریق اپراتور با دوربین چشمی صورت می‌گیرد که البته مدل‌های پیشرفته‌تر آن از هدایت راداری استفاده می‌کنند. وزن این موشک ۴۵ کیلوگرم و طول آن ۲۳۲ سانتی‌متر و قطر موشک ۱۳۳ میلی‌متر است. سرعت موشک به ۲.۵ ماخ می‌رسد و برد مفید آن حداقل ۴۰۰ و حداکثر ۶۸۰۰ متر است و توانایی رسیدن به سقف ارتفاع سه هزار متری را دارد.

کاربران[ویرایش]

 ایران

  • ۴۵ سیستم و ۱۲۵۰ موشک در سال‌های ۳-۱۹۷۲ در قراردادی به ارزش ۴۷ میلیون پوند و ۳۰ سیستم و ۹۵۰ موشک همراه با رادارهای بلیندفایر در ۱۹۷۵ دریافت شد.[۲]
 کنیا
  • نیروی هوایی
 اندونزی
یک سیستم راپیر نیروی هوایی سنگاپور
 سنگاپور
  • نیروی هوایی - ۱۲ سیستم در سال‌های ۳-۱۹۸۲
 ترکیه
  • نیروی هوایی - ۳۶ سیستم همراه با ۱۲ رادار بلیندفایر در قراردادی به ارزش ۱۴۶ میلیون دلار بین سال‌های ۱۹۸۳ تا ۸۵ خریداری شد.
 سوئیس
  • نیروی هوایی
 امارات متحده عربی
  • نیروی زمینی
 بریتانیا
  • نیروی زمینی - نیروی هوایی
 زامبیا
  • ۱۲ سیستم در قراردادی در سال ۱۹۷۱ به ارزش ۱۵ میلیون دلار خریداری شد.

کاربران پیشین[ویرایش]

 استرالیا
  • ۲۰ سیستم در قراردادی به ارزش ۴۴ میلیون دلار در سال‌های ۱۹۷۸ تا ۸۱ دریافت شد.
 لیبی
 ایالات متحده آمریکا

نیروی هوایی: ۳۲ سیستم بر اساس قراردادی در سال ۱۹۸۱ برای دفاع از پایگاه‌های هوایی آمریکا در بریتانیا خریداری شد و توسط بریتانیایی‌ها هم اداره می‌شد.

منابع[ویرایش]

  1. 1971 Rapier Missile
  2. Trade Register, (جستجوی بریتانیا به ایران)