دسته‌بندی سیاسی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

دسته‌بندی سیاسی[۱] یا جناح‌بندی سیاسی[۲]، به معنای گروه‌بندی افراد، به‌ویژه درون یک سازمان سیاسی، مانند یک حزب سیاسی، اتحادیهٔ اصناف، یا گروه‌های دیگر با اهداف سیاسی است.

تعریف[ویرایش]

در تحقیات به عمل آمده، جناح‌بندی به سه مفهوم دسته‌بندی شده‌است:

  • اوّل: به مفهوم گروه بندی در یک حزب سیاسی
  • دوم: به مفهوم گروه بندی در جنگ داخلی
  • سوم: به مفهوم رقابت در داخل یک نظام حکومتی

امّا بیشتر مورد اوّل به دلیل کاربرد و تاثیر آن مد نظر می‌باشد.

اغلب تحلیل‌گران سیاسی معتقدند جناح‌بندی حلقه‌ای از یک زنجیر سه‌حلقه‌ای است:

  • حلقه اوّل : حلقه محفل‌گرایی سیاسی
  • حلقه دوم : حلقه جناح‌بندی
  • حلقه سوم : حلقه حزب

حلقهٔ محفل گرایی یک درجه از حلقهٔ جناح‌بندی ساده‌تر و حلقهٔ حزب یک درجه از حلقهٔ جناح‌بندی پیچیده‌تر است.

این زنجیر، زنجیر شکل حزب سیاسی و تحزب‌گرایی است که به نوبهٔ خود جامعهٔ بسته را به جامعهٔ باز متصل می‌کند، یکی از تصادفات عمدهٔ این در جامعه این است که در جامعهٔ بسته، سیاست مخصوص رجال بخصوص قدرتمندان دولت و بعد از آن‌ها تجار، صاحبان صنایع و روحانیان با نفوذ است در حالیکه در جامعهٔ باز، شهروندان به طور عمومی حق شرکت در سرنوشت اجتماعی خود را دارند.

کارایی[ویرایش]

جناح‌بندی از یک سو می‌تواند موجب ضعف نظام شود و پیامد منفی و ویرانگری داشته باشد، از سوی دیگر می‌تواند تاثیر مثبت بر اوضاع بگذارد و به شکل‌گیری سازمان‌های پختهٔ سیاسی کمک کند.

منابع[ویرایش]

  1. محمد قوام (۱۵ اردیبهشت ۱۳۸۸). «دسته بندی های عمده سیاسی در ایران در آستانه انتخابات». بی بی سی فارسی. دریافت‌شده در ۲ مه ۲۰۲۲.
  2. مجید محمدی (۱۰ اردیبهشت ۱۴۰۱). «افشاگری‌ها علیه قالیباف و جناح‌بندی سیاسی در ایران در سال ۱۴۰۱». ایندیپندنت فارسی. دریافت‌شده در ۲ مه ۲۰۲۲.