درگاه:زیست‌شناسی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

صفحه اصلی   رده‌ها و موضوعات   درگاه‌ها و پروژه‌ها

درگاه زیست‌شناسی


زیست‌شناسی دانش شناخت موجودات زنده‌است. این دانش به بررسی ویژگی‌ها و رفتار سازواره‌ها، چگونگی پیدایش گونه‌ها و افراد، و نیز به بررسی برهم‌کنش جانداران با یکدیگر و محیط پیرامونشان می‌پردازد. زیست‌شناسی شامل طیف گسترده‌ای از رشته‌های علمی مستقل است. از مهم‌ترین رشته‌های زیست‌شناسی، فیزیولوژی، کالبدشناسی، بوم‌شناسی، زیست‌شناسی مولکولی و سلولی، زیست‌شیمی، ژنتیک و زیست‌شناسی تکاملی هستند. در زیست‌شناسی رشد و نمو اندام جانداران نیز مورد مطالعه قرار می‌گیرد. زیست‌شناسی سیستم‌های زیست‌شناختی را بر اساس اصول و مفاهیمی چون جامعیت، تکامل، تنوع، تسلسل، هم‌ایستایی و کنش و واکنش‌ها توصیف می‌کند.

نوشتار برگزیده

نهنگ قاتل، که به نام اُرکا نیز شناخته می‌شود، جانوری آبزی‌است که به خانوادهٔ دلفین‌های اقیانوسی تعلق دارد و بزرگ‌ترین جاندار در میان دلفین‌سانان است. نهنگ‌های قاتل در اقیانوس‌های سراسر جهان، از دریاهای قطبی گرفته تا دریاهای گرمسیری، یافت می‌شوند. آن‌ها طعمه‌های گوناگونی را به‌عنوان غذا اختیار می‌کنند، با این حال بعضی گروه‌ها تنها به دنبال یک طعمه می‌روند. بعضی تنها از ماهیان تغذیه می‌کنند و برخی دیگر به گله‌های پستانداران دریایی، مانند فک، شیر دریایی، گراز دریایی و حتی نهنگ‌ها نیز حمله می‌کنند. نهنگ‌های قاتل در بالای هرم غذایی هستند، دشمنان طبیعی ندارند و گاه نهنگ‌های بزرگ را نیز طعمه خود می‌کنند.

نهنگ‌های قاتل بسیار اجتماعی‌اند؛ بعضی دسته‌های آن‌ها دارای خانواده‌های مادرنهاد هستند که پایدارترین خانواده‌های این‌چنینی در میان همهٔ جانوران را تشکیل می‌دهند. روش‌های شکار پیچیده و صداهای تولیدیشان، که اغلب منحصر به یک دسته‌اند و نسل‌به‌نسل منتقل می‌شوند، به عنوان گونه‌ای از فرهنگ شناخته می‌شوند. در حال حاضر اتحادیه بین‌المللی حفاظت از محیط زیست وضعیت بقای نهنگ قاتل را در حالت اطلاعات ناکافی طبقه‌بندی کرده‌است چرا که این احتمال وجود دارد که یک زیرگونه یا بیشتر از این جاندار، خود گونه‌هایی جدا باشند. بعضی جمعیت‌های محلی این گونه در برخی مناطق به دلایلی مانند نابودی طعمه‌ها، از میان رفتن قلمرو، آلودگی آب یا برخورد با ماهیگیران به‌عنوان گونهٔ تهدیدشده یا در معرض خطر در نظر گرفته می‌شوند.

نهنگ‌های قاتل به عنوان خطری برای انسان دیده نمی‌شوند، با این حال گزارش‌هایی از زخمی یا کشته‌شدن تربیت‌کنندگان نهنگ‌های قاتل در اسارت و در پارک‌های نمایشی پستانداران دریایی منتشر شده‌است. این جانوران نقش مهمی در فرهنگ و باورهای مردم بومی مناطقی از جهان دارند و به آن‌ها هم به عنوان روح انسان‌ها و هم کشتارگرانی بی‌رحم نگریسته می‌شود.
بیشتر...

زندگی‌نامهٔ برگزیده

استنلی لوید میلر (زاده ۷ مارچ ۱۹۳۰ - درگذشته ۲۰ می ۲۰۰۷) شیمیدان و زیست شناس آمریکایی است که به دلیل تحقیقات در مورد منشا حیات به خصوص آزمایش میلر-یوری مشهور است.این آزمایش بیان می‌کند که ترکیبات آلی پیچیده می تواند توسط فرآیندهای نسبتا ساده فیزیکی از مواد معدنی ایجاد شود. این آزمایش در محیط و شرایطی انجام می‌گیرد که بتواند بازنمایی شرایط اولیه جوی زمین باشد.

نوشتارهای برگزیده

نگارهٔ برگزیده

گل‌استکانیان تیره‌ای از میناسانان است که دارای جام پیوستهٔ لوله‌ای یا استکانی یا قیفی یا استوانه‌ای یا چرخی‌شکل هستند.

گفتاورد

«احساسات بشر و حیوانات پست‌تر آن‌چنان شکل گرفته که رنگ‌های درخشان و فرم‌های خاص، و همچنین آواهای موزون و آهنگین لذت‌بخش می‌نماید و زیبا به نظر می‌رسد، امّا اینکه چرا باید چنین باشد؛ ما نمی‌دانیم.»

چارلز داروین

آیا می‌دانستید؟

آیا می‌دانستید...
آیا می‌دانستید...
  • ... که حلزون‌ها می‌توانند تا سه سال بخوابند؟
  • ... که اعصابی که در بدن شما وجود دارد به اندازه فاصله زمین تا ماه است؟
  • ... که طول قد هر انسان سالم برابر هشت وجب دست خود اوست؟
  • ... که صدای نهنگ آبی بلند ترین صدایی است که یک موجود زنده می‌تواند تولید کند؟
  • ... که ساس‌ها می‌توانند ۱۳۰ بار بلندتر از طول خود بپرند. یعنی در مقایسه، یک فرد ۱۷۰ سانتی اگر توانایی مانند ساس‌ها داشت باید می‌توانست حدود ۶۸۰ متر بالا بپرد!؟
  • ... که دایناسور استگوسور حدود ۹ متر طول داشت اما مغزش به بزرگی یک گردو بود؟
  • ... که خرس‌های قطبی می‌توانند تا ۲۵ مایل در ساعت(معادل تقریبا ۴۰ کیلومتر در ساعت) دویده و تا ۶ پا (۱٫۸۲ متر) در ارتفاع بپرند؟
  • ... که عطسه یک شخص بیمار ۵ هزار قطره ریز که حاوی ویروس است در فضا پخش می‌کند؟
  • ... که استرس تا ۵ برابر سیستم ایمینی بدن انسان را پایین می‌آورد؟