درگاه:دانش
درگاههای ویکیپدیا: فرهنگ · جغرافیا · بهداشت و درمان · تاریخ · ریاضیات · علوم طبیعی · مردم · فلسفه · دین · اجتماعی · فناوری
درگاه دانشدانش ساختاری برای تولید و ساماندهی دادهها دربارهٔ جهان پیرامون در قالب توضیحات و پیشبینیهای آزمایششدنی است. دانششناسی به بحث و بررسی پیرامون دانش و عناصر سازنده آن، یعنی دادههای موجود میپردازد. دانش در وسیعترین مفهوم به هر سامانه قابل اثبات و در مفهوم محدودتر، به یک سامانه دریافت دانش مبتنی بر تجربهگرایی، آزمایش، و روش طبیعتگرایی اشاره دارد. ارسطو دانش را مجموعهای از آگاهیهای قابل اتکا میداند که از لحاظ منطقی و عقلانی قابل توضیح باشند. نوشتار برگزیدهنهنگ قاتل، که به نام اُرکا نیز شناخته میشود، جانوری آبزیاست که به خانوادهٔ دلفینهای اقیانوسی تعلق دارد و بزرگترین جاندار در میان دلفینسانان است. نهنگهای قاتل در اقیانوسهای سراسر جهان، از دریاهای قطبی گرفته تا دریاهای گرمسیری، یافت میشوند. آنها طعمههای گوناگونی را بهعنوان غذا اختیار میکنند، با این حال بعضی گروهها تنها به دنبال یک طعمه میروند. بعضی تنها از ماهیان تغذیه میکنند و برخی دیگر به گلههای پستانداران دریایی، مانند فک، شیر دریایی، گراز دریایی و حتی نهنگها نیز حمله میکنند. نهنگهای قاتل در بالای هرم غذایی هستند، دشمنان طبیعی ندارند و گاه کوسههای بزرگ را نیز طعمه خود میکنند. نهنگهای قاتل بسیار اجتماعیاند؛ بعضی دستههای آنها دارای خانوادههای مادرنهاد هستند که پایدارترین خانوادههای اینچنینی در میان همهٔ جانوران را تشکیل میدهند. روشهای شکار پیچیده و صداهای تولیدیشان، که اغلب منحصر به یک دستهاند و نسلبهنسل منتقل میشوند، به عنوان گونهای از فرهنگ شناخته میشوند. در حال حاضر اتحادیه بینالمللی حفاظت از محیط زیست وضعیت بقای نهنگ قاتل را در حالت اطلاعات ناکافی طبقهبندی کردهاست چرا که این احتمال وجود دارد که یک زیرگونه یا بیشتر از این جاندار، خود گونههایی جدا باشند. بعضی جمعیتهای محلی این گونه در برخی مناطق به دلایلی مانند نابودی طعمهها، از میان رفتن قلمرو، آلودگی آب یا برخورد با ماهیگیران بهعنوان گونهٔ تهدیدشده یا در معرض خطر در نظر گرفته میشوند. نهنگهای قاتل به عنوان خطری برای انسان دیده نمیشوند، با این حال گزارشهایی از زخمی یا کشتهشدن تربیتکنندگان نهنگهای قاتل در اسارت و در پارکهای نمایشی پستانداران دریایی منتشر شدهاست. این جانوران نقش مهمی در فرهنگ و باورهای مردم بومی مناطقی از جهان دارند و به آنها هم به عنوان روح انسانها و هم کشتارگرانی بیرحم نگریسته میشود. زندگینامه برگزیدهخیام (زادهٔ ۲۸ اردیبهشت ۴۲۷، درگذشتهٔ ۵۱۰ خورشیدی) معروف به خیامی و خیام نیشابوری، از ریاضیدانان، ستارهشناسان و شاعران بنام ایران در دورهٔ سلجوقی است. گرچه پایگاه علمی خیام برتر از جایگاه ادبی او است و دارای لقب حجةالحق بودهاست ولی آوازهٔ وی بیشتر به واسطهٔ نگارش رباعیاتش است که شهرت جهانی دارد. افزون بر آنکه رباعیات خیام را به اغلب زبانهای زنده ترجمه نمودهاند، فیتزجرالد رباعیات او را به زبان انگلیسی ترجمه کردهاست که مایهٔ شهرت بیشتر وی در مغربزمین گردیدهاست. یکی از برجستهترین کارهای وی را میتوان اصلاح گاهشماری ایران در زمان وزارت خواجه نظامالملک، که در دورهٔ سلطنت ملکشاه سلجوقی (۴۲۶ - ۴۹۰ هجری قمری) بود، دانست. وی در ریاضیات، علوم ادبی، دینی و تاریخی استاد بود. نقش خیام در حل معادلات درجه سوم و مطالعاتاش دربارهٔ اصل پنجم اقلیدس نام او را به عنوان ریاضیدانی برجسته در تاریخ علم ثبت کردهاست. ابداع نظریهای دربارهٔ نسبتهای همارز با نظریهٔ اقلیدس نیز از مهمترین کارهای اوست.[نیازمند منبع] شماری از تذکرهنویسان، خیام را شاگرد ابن سینا و شماری نیز وی را شاگرد امام موفق نیشابوری خواندهاندهرچند صحت این فرضیه که خیام شاگرد ابن سینا بودهاست، بسیار بعید مینماید، زیرا از لحاظ زمانی با هم تفاوت زیادی داشتهاند. خیام در جایی ابن سینا را استاد خود میداند اما این استادی ابن سینا، جنبهٔ معنوی دارد. نوشتارهای برگزیدهنوشتارهای برگزیده: خیام • یوری گاگارین • الکسی لئونوف • نهنگ قاتل • فیزیک پزشکی • نیروگاه هستهای • فرانسیم • سامانه هشدار زمینلرزه • سم شناسی • سندرم روده تحریکپذیر • رنگرزی • ماکیان ایکس یک • کاوشگر فینیکس • پروژه آزمایشی آپولو–سایوز • ایستگاه فضایی بینالمللی • توالت در ژاپن • کوه دماوند • عکاسی • روش مککیب–تیل • شیطان تاسمانی • پنگوئن امپراتور • قو • شیر • لاله • رادرفوردیم • ساکورا نوشتارهای خوب: محمد زکریای رازی • یوهان سباستیان باخ • هنر گرافیک • کرکس سیاه • تاریخ شیمی • گوگل • تمدن مایا • مخزن خارجی شاتل فضایی • آمیزش جنسی در انسان • شیردهی • واقعه آمل • صفویان • نهانسازی در برگردان • ردهبندی ستارگان نگارهٔ برگزیدهبلور مصنوعی طلا ساخته شده به روش واکنش جابجایی شیمایی در گاز کلر، خلوص بلور بیشتر از ۹۹.۹۹٪ است. گفتار برگزیده
— نظامی آیا میدانیدآیا میدانید...
درگاههای وابسته
در دیگر پروژههای ویکیمدیا |