حمله به بازار ایذه - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

حمله به بازار ایذه
بخشی از خیزش ۱۴۰۱ ایران
تاریخ۲۵ آبان ۱۴۰۱
زمان۱۷:۳۰[۱] (ساعت رسمی ایران)
محلبازار ایذه، خوزستان، ایران
کشته‌ها۶ نفر شامل کیان پیرفلک، سپهر مقصودی، آرتین رحمانی
آسیب‌دیده‌ها۱۰ نفر[۱]
بازداشت‌شده‌ها۱۱ نفر[۲]

حمله به بازار ایذه حمله‌ای مسلحانه در بازار ایذه بود که ۲۵ آبان و در جریان خیزش ۱۴۰۱ ایران اتفاق افتاد. در این درگیری‌ها تعدادی از معترضان و نیروهای امنیتی کشته و زخمی شدند. دو کودک—کیان پیرفلک و سپهر مقصودی—در این حادثه کشته شدند. حکومت ایران این رخداد را تروریستی اعلام کرد و ادعا کرد که به دست داعش انجام شده‌است، اما بعداً تکذیب شد.

پیش‌زمینه[ویرایش]

در سومین سالگرد آبان خونین ۱۳۹۸، اعتراضات و اعتصابات گسترده سه روزه در سراسر ایران و در امتداد خیزش ۱۴۰۱ ایران برگزار شد. این اعتراضات بر پایه فراخوان‌های منتشر شده از سوی گروه‌های مختلف بود که به شکل‌های مختلف از سوی شهروندان ایران در شبکه‌های اجتماعی یا به شکل فردی و دستی تبلیغ می‌شد.[۳]

وضعیت شهر ایذه مثل بسیاری دیگر از شهرهای ایران در ۲۵ آبان متشنج بود و معترضان یک حوزه علمیه را در این شهر به آتش کشیدند.[۴]

تیراندازی[ویرایش]

عصر روز چهارشنبه، ۲۵ آبان ۱۴۰۱، در دومین روز از سومین سالگرد آبان خونین، به روایت شاهدان عینی و گزارش‌های شهروندان، مردم معترض در شهر ایذه به خیابان آمده بودند که مأموران امنیتی به سوی مردم در خیابان تیراندازی کردند. بر پایه روایت رسمی جمهوری اسلامی سرنشینان دو موتورسیکلت که مسلح بودند ساعت ۱۷:۳۰ دقیقه حوالی بازار ایذه مردم را به رگبار بستند.[۵][۶]

عامل[ویرایش]

در فاصله کوتاهی پس از این حادثه، رسانه‌های حکومتی ایران در اقدامی هماهنگ، ادعای «حمله تروریستی» به مردم، بسیج و نیروی انتظامی را مطرح کردند و کشته‌شدگان این واقعه را شهید نامیدند. روایت شاهدان عینی از واقعه ایذه با روایت مقام‌ها و رسانه‌های حکومتی تفاوت‌های ملموسی دارد؛ هم‌زمان با موج تبلیغات رسانه‌ای جمهوری اسلامی و تلاش آنان برای تروریستی خواندن این حادثه، بسیاری از کاربران در رسانه‌های اجتماعی هشتگ «کار خودشان است» را فراگیر کردند.[۷]

رسانه‌های وابسته و نزدیک به حکومت ایران، در روز حادثه خبر دادند که داعش مسئولیت این حادثه را پذیرفته‌است؛ اما روز بعد، مشخص شد که این قبول مسئولیت، جعلی بوده و بیانیهٔ قبول مسئولیت داعش در حساب‌های اصلیِ منتسب به این گروه، منتشر نشده و حساب، جعلی بوده‌است.[۵] بعد از آن ۱۱ نفر دستگیر شدند.[۲]

به گفته برخی منابع این حمله مسلحانه از سوی خود نیروهای جمهوری اسلامی انجام شده‌است. امیرحسین اعتمادی، فعال سیاسی، به نقل از منابع موثق در ایذه در توییتی اعلام کرد که این حمله از سوی نیروهای حکومتی بوده و آنها «با گلوله‌های جنگی و در مقیاس بالا به سمت مردم تیراندازی کردند.»[۸] زینب مولایی، مادر کیان پیرفلک، در مراسم خاکسپاری او روایت مقام‌های جمهوری اسلامی از کشتار در ایذه را زیر سؤال برد و آنها را به دروغگویی متهم کرد[۹] و گفت «خود لباس‌شخصی‌ها» خودروی آن‌ها را در زمان عبور از خیابان «به رگبار بستند.»[۱۰]

کشته‌شدگان[ویرایش]

گزارش‌های اولیه حاکی از آن بود که حمله در ایذه چهار کشته بر جای گذاشته‌است، اما خبرگزاری دانشجویان ایران، ایسنا، ساعاتی بعد نوشت یکی از مجروحان این حادثه که به دلیل وخامت حال به بیمارستان اهواز منتقل شده بود، جان خود را از دست داده‌است. بامداد پنج‌شنبه ۲۶ آبان نیز خبرگزاری تسنیم از کشته شدن یکی دیگر از مجروحان حادثه خبر داد و به این ترتیب شمار قربانیان این حمله به ۶ نفر رسید.[۱۱] صادق جعفری‌چگنی از خبرگزاری تسنیم در ۲۹ آذر تعداد کشته‌شدگان را هفت نفر اعلام کرد.[۱۲]

به گفته ولی‌الله حیاتی، معاون انتظامی امنیتی استانداری خوزستان، یکی از کشته‌شدگان دختربچه‌ای ۹ ساله بود و همچنین دو نفر از نیروهای بسیج و دو نفر از نیروهای فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران نیز مجروح شدند. همچنین رضا شریعتی ۲۱ ساله، کیان نیک‌پور ۹ ساله، اشرف نیک‌پور ۴۵ ساله و دو مرد مجهول‌الهویه به عنوان کشته‌شدگان تیراندازی در ایذه معرفی شدند.[۱۱]

بر اساس گزارش‌ها و تصاویری که به‌طور گسترده در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد، یک کودک ۹ ساله به نام کیان پیرفلک و یک نوجوان چهارده ساله به نام سپهر مقصودی به ضرب گلوله نیروهای حکومتی در ایذه کشته شده‌است.[۴][۱۳]

واکنش‌ها[ویرایش]

محمد باقر قالیباف، رئیس مجلس در پیامی تیراندازی در بازار و آتش کشیدن حوزه علمیه را «حادثه تروریستی» معرفی کرد و «از مأموران امنیتی و انتظامی خواست نسبت به شناسایی آمران و عاملان این حادثه اقدام کنند.»[۱۴]

منابع[ویرایش]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ زنگنه‌منش، پریسا (۲۵ آبان ۱۴۰۱). «حمله تروریستی در بازار ایذه / دستگیری سه نفر از عوامل اصلی اغتشاشات». ایسنا. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۰ دسامبر ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۵ ژانویه ۲۰۲۳.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ «جزئیات جدید از دستگیری عاملان حمله تروریستی ایذه/ ۱۱ نفر تاکنون بازداشت شده‌اند». خبرگزاری تسنیم. ۲۷ آبان ۱۴۰۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ ژانویه ۲۰۲۳. دریافت‌شده در ۵ ژانویه ۲۰۲۳.
  3. «خیزش سراسری ایران در سالگرد آبان خونین؛ اعتراض و اعتصاب سه‌روزه با فراخوان قبلی آغاز شد». رادیو بین‌المللی فرانسه. ۱۵ نوامبر ۲۰۲۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۵ نوامبر ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۱۵ نوامبر ۲۰۲۲.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ «استانداری خوزستان: ۵ نفر در حمله‌ای در ایذه کشته شدند». بی‌بی‌سی فارسی. ۱۷ نوامبر ۲۰۲۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۸ نوامبر ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۱۸ نوامبر ۲۰۲۲.
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ «اعتراض‌های ایران؛ در ایذه چه گذشت؟». بی‌بی‌سی. ۱۷ نوامبر ۲۰۲۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰ دسامبر ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۱۷ نوامبر ۲۰۲۲.
  6. «رسانه‌های حکومتی: حمله مسلحانه به مردم در بازار ایذه». دویچه‌وله فارسی. ۱۷ نوامبر ۲۰۲۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ ژانویه ۲۰۲۳. دریافت‌شده در ۱۷ نوامبر ۲۰۲۲.
  7. «آبان خونین دیگری در تاریخ ایران ثبت شد؛ مردم ایذه را به رگبار بستند». ایندیپندنت فارسی. ۲۶ آبان ۱۴۰۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ ژانویه ۲۰۲۳. دریافت‌شده در ۱۷ نوامبر ۲۰۲۲.
  8. «جزئیات تازه حمله مسلحانه در ایذه؛ مخالفان: این «جنایت دیگر» جمهوری اسلامی است». صدای آمریکا. ۲۶ آبان ۱۴۰۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۶ نوامبر ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۱۷ نوامبر ۲۰۲۲.
  9. «مادر کیان پیرفلک: دروغ نگویند که تروریست‌ها بودند، به سمت پلیس‌ها که رفتیم به رگبار بستند». بی‌بی‌سی فارسی. ۲۷ آبان ۱۴۰۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۸ نوامبر ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۱۸ نوامبر ۲۰۲۲.
  10. «زنده مادر کیان: خود لباس‌شخصی‌ها ماشین را به رگبار بستند؛ شعار امروزِ مهاباد: «کرد، بلوچ، آذری، آزادی برابری»». رادیو فردا. ۲۷ آبان ۱۴۰۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰ سپتامبر ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۱۸ نوامبر ۲۰۲۲.
  11. ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ «مقامات ایران: «حملات تروریستی» در ایذه و ملک‌شهر اصفهان دست‌کم ۸ کشته بر جای گذاشت». رادیو فردا. ۲۶ آبان ۱۴۰۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۷ نوامبر ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۱۷ نوامبر ۲۰۲۲.
  12. «بازداشت عوامل اصلی حمله تروریستی ایذه/ این تیم به دنبال انجام عملیات دیگری بود». خبرگزاری تسنیم. ۲۹ آذر ۱۴۰۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۵ ژانویه ۲۰۲۳. دریافت‌شده در ۵ ژانویه ۲۰۲۳.
  13. «اعتراض‌های ایران؛ در ایذه چه گذشت؟». بی‌بی‌سی فارسی. ۱۸ نوامبر ۲۰۲۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰ دسامبر ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۱۸ نوامبر ۲۰۲۲.
  14. «پیام رئیس مجلس در پی حادثه تروریستی در ایذه». خبرگزاری ایسنا. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۶ نوامبر ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۲۵ آبان ۱۴۰۱.