بوریس میلر - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

بوریس میلر
نام هنگام تولد	Boris Vsevolodovich Miller
زادهٔ	۱۲ نوامبر ۱۸۷۷ مسکو
درگذشت	۶ اوت ۱۹۵۶ (۷۸ سال) مسکو
ملیت	امپراتوری روسیه
محل تحصیل	دانشگاه دولتی مسکو Lazarev Institute of Oriental Languages
شناخته‌شده برای	ایران‌شناسی
جایزه(ها)	نشان پرچم سرخ کار
پیشینه علمی
شاخه(ها)	لغت‌شناسی
محل کار	دانشگاه دولتی مسکو

بوریس وسه‌وولودوویچ میلر (روسی: Boris Vsevolodovich Miller; ۱۲ نوامبر ۱۸۷۷ – ۶ اوت ۱۹۵۶)، ایران‌شناس، استاد دانشگاه دولتی مسکو و دکترای علوم در رشته زبان‌شناسی (۱۹۳۹) اهل اتحاد جماهیر شوروی بود.

وی همچنین برندهٔ جوایزی همچون نشان پرچم سرخ کار (۶ اکتبر ۱۹۴۵) شده‌است.

زندگی[ویرایش]

او در سال ۱۸۷۷ در خانواده‌ای محقق در زمینه فرهنگ مردم و قوم‌نگاری به دنیا آمد. پدر او وِسِوُلُد میلر (۱۸۴۸–۱۹۱۳) و مادر او اِوگِنیا ویکتوروونا (نیازوونا، ۱۸۵۷–۱۹۲۷) بودند. بوریس میلر همچنین خواهرزاده زیست‌شناس نیکولای نازونوف بود.

بوریس میلر در سال ۱۸۹۵ با مدال طلا از ششمین دبیرستان کلاسیک مردان دانش‌آموخته شد و در سال ۱۸۹۹ از دانشکده حقوق دانشگاه دولتی مسکو و در سال ۱۹۰۳ از مؤسسه زبان‌های شرقی لازارف فارغ‌التحصیل شد.

در سال ۱۹۰۲ توسط شورای طبقات خاص به لنکران فرستاده شد. این سفر عمدتاً جمهوری خودگردان تالش-مغان را در شمال دربرگرفت، اما میلر می‌گوید که سه بار به منطقه تالش‌نشین ایران نیز سفر کرده‌است.

در سال‌های ۱۹۰۳ تا ۱۹۱۷ در کشورهای جهان اسلام در خدمات دیپلماتیک بود. پس از انقلاب ۱۹۱۷ در ارتش سرخ خدمت کرد و در آکادمی نظامی فرونزه با درجه کومدیو (فرمانده لشکر) ریاست بخش زبان‌های آسیا را بر عهده داشت. او در آکادمی علوم اتحاد جماهیر شوروی کار می‌کرد و رئیس بخش زبان‌شناسی ایرانی در مؤسسه زبان‌شناسی آکادمی علوم اتحاد جماهیر شوروی بود.

در سال ۱۹۱۹ از مسکو به سن پترزبورگ نقل مکان کرد و در بخش قفقاز کمیسیون مطالعه ترکیب قومی روسیه به رهبری نیکولای مار کار کرد. از سال ۱۹۳۵ استاد و از سال ۱۹۳۹ دکترای علوم در رشته زبان‌شناسی در مؤسسه مطالعات شرقی مسکو و محقق در مؤسسه زبان‌شناسی آکادمی علوم اتحاد جماهیر شوروی بود.

او دوره‌هایی در زمینه زبان فارسی و ادبیات و تاریخ ایران تدریس می‌کرد.

از سال ۱۹۴۳ تا ۱۹۵۳ ریاست گروه زبان‌شناسی ایرانی دانشکده زبان‌شناسی دانشگاه دولتی مسکو را بر عهده داشت.

بوریس میلر همچنین مشاور علمی محقق مطالعات تالشی، لیا پیرِیکو بود. پس از بیماری میلر در سال ۱۹۵۳، میلر ادامه تحقیقات خود را در زمینه زبان تالشی به پیرِیکو سپرد، او را راهنمایی کرد و تمام کمک‌های ممکن را در اختیار گذاشت. اگرچه لیا پیرِیکو اعتراف کرد که میلر برای مدت بسیار طولانی به او اجازه یادگیری زبان تالشی را نداده و او را به سمت مطالعه زبان‌های کردی سوق می‌داده‌است.

از سال ۱۹۳۲ تا ۱۹۵۶ زندگی پروفسور میلر و خانواده‌اش با شهر مدین (واقع در روسیه) پیوند خورد، جایی که او تابستان‌ها را (به‌جز سال‌های جنگ) در کلبه ییلاقی خود می‌گذراند. او در ۴ سال آخر عمر خود، تمام طول سال در مدین زندگی کرد و کار علمی خود را تا آخرین روزهای زندگی خود ادامه داد.

میلر در ۶ اوت ۱۹۵۶ درگذشت و در گورستان شهر مدین به خاک سپرده شد.

در ابتدای اکتبر ۲۰۱۰، هلال محمدوف، دانشمند تالش‌شناس در مسکو گفتگویی با لیا پیرِیکو داشت و پیرِیکو چیزهای جالب زیادی دربارهٔ استادش میلر بیان کرد. و در سال ۲۰۱۱، محمدوف قبر بوریس میلر را در شهر مدین پیدا کرد و به آنجا رفت. محمدوف همچنین توانست تصویری از پروفسور پیدا کند و با نوه او ناتالیا سومیک گفتگو داشته باشد.

کتاب‌شناسی[ویرایش]

میلر به عنوان یک دانشجو، تحت تأثیر پدر خود وسوولود میلر (محقق قفقاز) به قوم‌نگاری علاقه‌مند شد که در نتیجه مقالات «در قره‌چای و چرکس» (۱۸۹۹)، «از حوزه حقوق عرفی قره‌چای‌ها» (۱۹۰۲) را منتشر کرد. او همچنین نویسنده آثار متعددی در مورد زبان‌شناسی زبان‌های ایرانی زنده گروه غربی - فارسی، تالشی، تاتی و کردی است، از جمله:

• Из области обычного права карачаевцев: از قلمرو حقوق عرفی قره‌چای‌ها
• Турецкие народные песни: ترانه‌های محلی ترکی: متن‌های موسیقایی با ترجمه و توضیحات بوریس میلر
• Кочевые племена Фарсистана: عشایر فارس
• Предварительный отчёт о поездке в Талыш летом ۱۹۲۵ г. : گزارش مقدماتی سفر به تالش در تابستان ۱۹۲۵
• Конспект лекций по истории Персии: خلاصه درس‌های تاریخ ایران
• Таты и их расселение и говоры: تات‌ها و پراکندگی و گویش‌هایشان
• Талышские тексты: متن‌های تالشی: متن‌ها، ترجمه روسی و فرهنگ لغت تالشی-روسی-فرانسوی
• Персидско-русский словарь: فرهنگ لغت فارسی-روسی
• Талышский язык: زبان تالشی
• «Образцы говора курдов советского Азербайджана, записанные в августе ۱۹۳۳ г. в селе Минкенд, Агбулаг, Бозлу и Каракешиш»: نمونه‌هایی از گویش کردهای جمهوری سوسیالیستی آذربایجان شوروی، ضبط شده در اوت ۱۹۳۳ در روستاهای مین‌کند، آغ‌بلاغ، بوزلو و کاراکشیش

جستارهای وابسته[ویرایش]

• زبان تالشی

منابع[ویرایش]

• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Boris Miller». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۲ مارس ۲۰۲۴.