برج دلو - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

برج دلو
برج دلو در امتداد دایرةالبروج (قوس آبی)
نماد
ترتیبیازدهمین برج دایرةالبروج
بعد ساعتی۲۰:۲۱ ← ۲۲:۱۱
میل۲۰/۱۸- ← ۱۱/۴۷- درجه
برج قبلجدی
برج بعدحوت
صور منطبقکمان - بزغاله
ماه مطابقبهمن
اقامت خورشید۲۹٫۵۸۹روز

بُرج دلو، دول یا (آبریز، ♒)، (به انگلیسی: Aquarius) یازدهمین برج فلکی از دایرةالبروج است.

دلو، یازدهمین برج [خانهٔ] خورشید، قوسی ۳۰ درجه از دایرةالبروج است.[۱] این برج خط سیر خورشید در بهمن ماه به مدت ۲۹روز و ۱۴ساعت و ۰۸دقیقه و نام دیگر این ماه در گاهشماری خورشیدی نیز هست. میانگین شبانه‌روز لحظه تحویل برج دلو ساعت ۱۶:۴۴ روز ۳۰ دی است.[۲]

دو هزار سال پیش این برج، بیشتر از زمینه صورت فلکی دلو (آبریز) می‌گذشت و به همین نام باقی ماند؛ ولی امروزه مقداری از زمینه صورت فلکی قوس (کمان) و بیشتر آن از زمینه صورت فلکی جدی (بزغاله) می‌گذرد.

کلمهٔ دلو به معنی: ریزنده آب است.
معادل فارسی و فارسی میانه دلو، دُل (dol) می‌باشد به‌معنی ظرف آبکشی از چاه که در واژه دولاب نیز بازمانده‌است. با تلفظ «دول» در بعضی گویش‌های محلی جنوب ایران مانند گویش دشتی و قسمت‌هایی از خراسان رضوی همانند کاشمر و بردسکن و همچنین در زبان سنگسری در شهرستان مهدی‌شهر و شهرکلاته رودبار و دیباج (چهارده سابق) استان سمنان هنوز کاربرد دارد. واژه دولچه (نوعی وسیله برای آشامیدن آب) هنوز در بین اهالی فارس و کرمان از جمله کازرون و شهربابک رایج است. سیاره اورانوس در اختربینی به عنوان سیاره برج دلو محسوب می‌شود. در میان لک زبانان هم به ظرف آبکشی از چاه دّلو گفته می‌شود.

منابع[ویرایش]

  1. گاهشماری ایرانی، موسی اکرمی، تهران دفتر پژوهشهای فرهنگی (۱۳۸۰)، ص ۲۹.
  2. «تقویم شمسی (بروج ۱۲ گانه)». تقویم جهانی جامع. بایگانی‌شده از اصلی در 6 اوت 2012. دریافت‌شده در مرداد ۱۳۹۱. تاریخ وارد شده در |تاریخ بازبینی= را بررسی کنید (کمک)
دلو