انجمن زبان ترک - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

انجمن زبان ترک
Türk Dil Kurumu
نماد انجمن
کوته‌نوشتTDK
بنیان‌گذاری۱۲ ژوئیه ۱۹۳۲؛ ۹۱ سال پیش (۱۹۳۲-۱۲}})
هدفنهاد تنظیم‌کننده زبان ترکی استانبولی
ستادبلوار آتاترک شماره: ۲۱۷، چانکایا، ۰۶۶۸ آنکارا، ترکیه
زبان رسمی
ترکی استانبولی
رئیس
گورر گلسوین
افراد کلیدی
مصطفی کمال آتاترک
سامح رفعت
روشن اشرف اونایدین
جلال ساحر اروزان
یعقوب قدری قراعثمان‌اوغلو[۱]
وبگاه

انجمن زبان ترک (به ترکی استانبولی: Türk Dil Kurumu) نهاد تنظیم‌کننده رسمی زبان ترکی استانبولی است که در ۱۲ ژوئیه ۱۹۳۲ برابر با ۲۱ تیر ۱۳۱۱ در دوران ریاست جمهوری مصطفی کمال آتاترک در آنکارا بنیان نهاده شد. این سازمان به عنوان مرجع رسمی زبان ترکی استانبولی عمل کرده، در مورد این زبان پژوهش انجام می‌دهد و واژه‌نامه رسمی زبان را به نام Güncel Türkçe Sözlük منتشر می‌کند.

واژه‌گزینی[ویرایش]

یکی از هدف‌های این سازمان در آغاز، جایگزینی وام‌واژگان فارسی و عربی با برابرهای ترکی آن‌ها بود[۲] و توانست با ممنوعیت استفاده از وام‌واژگان در مطبوعات، چند صد کلمه خارجی را از زبان ترکی استانبولی حذف کند. این سازمان برای واژه‌سازی نه تنها از واژگان ترکی که در آناتولی به فراموشی سپرده شده بودند استفاده می‌کرد، بلکه شماری از واژگان ترکی باستان را که برای قرن‌ها بی‌کاربرد بودند، احیا کرد.

کار انجمن زبان ترک در چند دهه گذشته ایجاد واژگان تازه ترکی برای بیان مفاهیم و فناوری‌های نو بوده‌است. بسیاری از این واژه‌های جدید، به ویژه اصطلاحات فناوری اطلاعات، مورد استقبال گسترده مردم قرار گرفته‌اند. با این حال، این سازمان گاهی اوقات به دلیل ایجاد واژگانی که ساختگی و مصنوعی به نظر می‌رسند، مورد انتقاد قرار می‌گیرد. همچنین برخی از واژگان پیشنهادی - مانند bölem به جای fırka (به معنی «حزب سیاسی») - نتوانسته‌اند با اقبال عمومی روبرو شوند (fırka با وام‌واژه فرانسوی parti جایگزین شده‌است). برخی از کلمات احیاشده از ترکی باستان معنی ویژه‌ای گرفته‌اند؛ مثلاً betik که در اصل برای واژه «کتاب» پیشنهاد شده بود، امروزه به معنای زبان اجرانامه‌نویسی در علوم رایانه کاربرد دارد.[۳]

منابع[ویرایش]

  1. "Türk Dil Kurumu - Başkanlar". TDK Official (به ترکی استانبولی). Çankaya, Ankara: Turkish Language Association. Archived from the original on 6 December 2015. Retrieved 1 March 2015.
  2. See Lewis (2002) for a thorough treatment of the Turkish language reform.
  3. "Öz Türkçeleştirme Çalışmaları". Çok Bilgi. Archived from the original on 14 July 2019. Retrieved 29 May 2014.

پیوند به بیرون[ویرایش]