الفبای گرمکهی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

الفبای گرمکهی
نوعآبوگیدا
زبان‌هازبان پنجابی
به طور تاریخی:
زبان دوگری، زبان فارسی، زبان هندوستانی، زبان سندی،[۱] زبان سانسکریت
دورهٔ زمانیc. 1539–تاکنون
سامانهٔ مادر
Brahmi
سامانهٔ خواهردیواناگری، Khojki، تاکری
دامنه یونیکدU+0A00–U+0A7F

الفبای گرمکهی (انگلیسی: Gurmukhī alphabet) نوعی آبوگیدا است که از حروف لاندا توسعه یافته و در قرن ۱۶م توسط گورو انگد، دومین گوروی سیک به صورت معیار درآمد.

حروف بی صدا[ویرایش]

الفبای گرمکهی
نام تلفظ (IPA) نام تلفظ (IPA) نام تلفظ (IPA) نام تلفظ (IPA) نام تلفظ (IPA)
uɽɑ  – æɽɑ ə by itself iɽi  – səs:ɑ ɦɑɦɑ ɦə
kək:ɑ kʰəkʰ:ɑ kʰə gəg:ɑ ɡə kə̀g:ɑ kə̀ ŋɑŋ:ɑ̃ ŋə
t͡ʃət͡ʃ:ɑ t͡ʃə t͡ʃʰət͡ʃʰ:ɑ t͡ʃʰə d͡ʒəd͡ʒ:ɑ d͡ʒə t͡ʃə̀d͡ʒ:ɑ t͡ʃə̀ ɲəɲ:ɑ̃ ɲə
ʈɛŋkɑ ʈə ʈʰəʈʰ:ɑ ʈʰə ɖəɖ:ɑ ɖə ʈə̀ɖ:ɑ ʈə̀ ɳɑɳɑ ɳə
t̪ət̪:ɑ t̪ə t̪ʰət̪ʰ:ɑ t̪ʰə d̪əd̪:ɑ d̪ə t̪ə̀d̪:ɑ t̪ə̀ nən:ɑ
pəp:ɑ pʰəpʰ:ɑ pʰə bəb:ɑ pə̀b:ɑ pə̀ məm:ɑ
jəj:ɑ ɾɑɾɑ ɾə ləl:ɑ ʋɑʋ:ɑ ʋə ɽɑɽɑ ɽə
نام تلفظ (IPA)
ਸ਼ səs:ɑ pɛɾ bɪnd̪i ʃə
ਖ਼ kʰəkʰ:ɑ pɛɾ bɪnd̪i
ਗ਼ gəg:ɑ pɛɾ bɪnd̪i ɣə
ਜ਼ d͡ʒəd͡ʒ:ɑ pɛɾ bɪnd̪i
ਫ਼ pʰəpʰ:ɑ pɛɾ bɪnd̪i
ਲ਼ ləl:ɑ pɛɾ bɪnd̪i ɭə

حروف صدادار[ویرایش]

حرف بیصدا آوانویسی IPA نزدیکترین معادل انگلیسی
Ind. Dep. with /k/ نام کاربرد
(none) Muktā a [ə] like a in about
ਕਾ Kannā ā [ɑ] , [ä] like a in car
ਿ ਕਿ Sihārī i [ɪ] like i in it
ਕੀ Bihārī ī [i] like i in litre
ਕੁ Onkaṛ u [ʊ] like u in put
ਕੂ Dulankaṛ ū [u] like oo as in food
ਕੇ Lāvā̃ ē [e] like e in Chile
ਕੈ Dulāvā̃ e [ɛ] like e in sell
ਕੋ Hōṛā ō [o] like o in Spanish amor
ਕੌ Kanōṛā o [ɔ] like o in off

منابع[ویرایش]

  1. "Script". Sindhilanguage.com.

پیوند به بیرون[ویرایش]