اربیوم - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

اربیم، ₆₈Er
اربیم
تلفظ	‎/ˈɜːrbiəm/‎ (UR-bee-əm)
ظاهر	سفید نقره‌ای
جرم اتمی استاندارد (Ar، استاندارد)	۱۶۷٫۲۵۹(۳)
اربیم در جدول تناوبی
	هولمیم ← اربیم → تولیم
عدد اتمی (Z)	68
گروه	گروه n/a
دوره	دوره ۶
بلوک	بلوک-f
دسته	Lanthanide
آرایش الکترونی	[Xe] 4f12 6s2
لایه الکترونی	۲, ۸, ۱۸, ۳۰, ۸, ۲
ویژگی‌های فیزیکی
فاز در STP	جامد
نقطه ذوب	۱۸۰۲ K (۱۵۲۹ °C, ۲۷۸۴ °F)
نقطه جوش	۳۱۴۱ K (۲۸۶۸ °C, ۵۱۹۴ °F)
چگالی (near r.t.)	۹٫۰۶۶ g/cm3
در حالت مایع (at m.p.)	۸٫۸۶ g/cm3
حرارت همجوشی	۱۹٫۹۰ kJ/mol
آنتالپی تبخیر	۲۸۰ kJ/mol
ظرفیت حرارتی مولی	۲۸٫۱۲ J/(mol·K)
ویژگی‌های اتمی
عدد اکسایش	0, +1, +2, +3 (a basic اکسید)
الکترونگاتیوی	مقیاس پائولینگ: ۱٫۲۴
انرژی یونش	1st: ۵۸۹٫۳ kJ/mol ; 2nd: ۱۱۵۰ kJ/mol ; 3rd: ۲۱۹۴ kJ/mol ;
شعاع اتمی	empirical: ۱۷۶ pm
شعاع کووالانسی	pm ۱۸۹±۶
	خط طیف نوری اربیم
دیگر ویژگی ها
ساختار بلوری	شش‌وجهی شش‌وجهی crystal structure for اربیم
سرعت صوت thin rod	۲۸۳۰ m/s (at 20 °C)
انبساط حرارتی	(در دمای اتاق) ۱۲٫۲ µm/(m·K)
رسانندگی گرمایی	۱۴٫۵ W/(m·K)
رسانش الکتریکی	(در دمای اتاق) ۰٫۸۶۰ µ Ω·m
رسانش مغناطیسی	پارامغناطیس در ۳۰۰ کلوین
مدول یانگ	۶۹٫۹ GPa
مدول برشی	۲۸٫۳ GPa
مدول حجمی	۴۴٫۴ GPa
نسبت پواسون	۰٫۲۳۷
سختی ویکرز	۵۸۹ MPa
سختی برینل	۸۱۴ MPa
شماره ثبت سی‌ای‌اس	7440-52-0
ایزوتوپ‌های اربیم
	نمایش; بحث; ویرایش; \| منابع

اربیوم (Erbium) از عنصرهای شیمیایی جدول تناوبی در دسته لانتانیدها است. نشانه کوتاه آن Er و عدد اتمی آن ۶۸ است. اربیم خالص، فلز جامد نقره‌ای است. اربیم طبیعی همواره در ترکیب با سایر عناصر مشاهده می‌شود. این عنصر، جزء عنصرهای خاکی کمیاب است که برای اولین بار همراه با چند عنصر دیگر در کانی گادولینیت در منطقه ایتربی سوئد، یافت شده‌است.

یون اربیم به دلیل داشتن ویژگی‌های فلورسنت در برخی کاربردهای لیزری به کار می‌رود. شیشه‌ها یا بلورهای اربیم‌دار را می‌توان در تقویت‌کننده‌های نوری به کار برد. یون اربیم، نوری با طول موج ۱۵۳۰ نانومتر تابش می‌کند. طول موج ۱۵۵۰ نانومتر در مخابرات نوری اهمیت خاصی دارد؛ زیرا در این طول موج، کمترین افت در فیبرهای نوری استاندارد یک‌حالته ایجاد می‌شود.

تاریخچه[ویرایش]

اربیم در ۱۸۴۱ توسط کارل موساندر کشف شد.^[۳] موساندر ایتریا را از کانی گادولینیت جدا و به سه بخش تقسیم نمود که نام این بخش‌ها را اربیا، تربیا و ایتریا نهاد. او عنصر جدید را از روی نام روستای ایتربی که کانی از آنجا گرفته شده‌بود، نام‌گذاری کرد. البته موساندر و سایر شیمی‌دانان تا مدت زیادی نتوانستند اربیم خالص را به دست آورند. در ۱۹۳۴، کلم و بومر با کاهش کلرید اربیم بدون آب با بخار پتاسیم، موفق به تولید اربیم خالص شدند.^[۴]

ویژگی‌ها[ویرایش]

ویژگی‌های فیزیکی[ویرایش]

اربیم، عنصری سه ظرفیتی است. شکل خالص آن، فلزی نرم و در عین حال، در مجاورت هوا پایدار است و برخلاف بعضی عناصر خاکی کمیاب دیگر، به سرعت اکسید نمی‌شود. نمک‌های اربیم به رنگ صورتی هستند و خطوط طیف جذبی آن در محدوده نور مرئی، فرابنفش و نزدیک فروسرخ قرار دارند. اربیم هیچ نقش زیست‌شناختی شناخته شده‌ای ندارد، ولی ممکن است بر سوخت و ساز بدن تأثیر بگذارد.^[۵]

اربیم در دمای پایین‌تر از ۱۹ کلوین فرومغناطیس، بین ۱۹ و ۸۰ کلوین پادفرومغناطیس و در دمای بالاتر از ۸۰ کلوین پارامغناطیس است.^[۶]

ویژگی‌های شیمیایی[ویرایش]

اربیم در مجاورت هوا به آهستگی کدر می‌شود و به اربیم اکسید تبدیل می‌شود:

4 Er + 3 O₂ → 2 Er₂O₃

هم‌چنین با آب سرد به آهستگی و با آب گرم به سرعت واکنش می‌دهد و اربیم هیدروکسید، ساخته می‌شود:

2 Er (s) + 6 H₂O (l) → 2 Er(OH)₃ (aq) + 3 H₂ (g)

اربیم فلزی می‌تواند با همه هالوژن‌ها واکنش انجام دهد که فلوئورید آن، صورتی‌رنگ و ترکیب آن با سایر هالوژن‌ها بنفش است:^[۷]

2 Er (s) + 3 M₂ (g) → 2 ErM₃ (s)

M می‌تواند کلر، برم یا ید باشد.

ایزوتوپ‌ها[ویرایش]

اربیم طبیعی، شش ایزوتوپ پایدار دارد که اربیم-۱۶۶، فراوان‌ترین ایزوتوپ آن (با فراوانی نسبی ۳۳٫۵٪) است. تاکنون ۲۹ ایزوتوپ پرتوزای آن شناخته شده‌اند که پایدارترین آنها، اربیم-۱۶۹ با نیم‌عمر ۹٫۴ روز و اربیم-۱۷۲ با نیم‌عمر ۴۹٫۳ ساعت می‌باشند. عدد جرمی ایزوتوپ‌های اربیم در بازه ۱۴۳ و ۱۷۷ است. فراوان‌ترین شکل واپاشی در ایزوتوپ‌های سبک‌تر از اربیم-۱۶۶، جذب الکترون و در ایزوتوپ‌های سنگین‌تر، واپاشی بتا است. بنا بر این، محصول واپاشی در ایزوتوپ‌های سبک‌تر، هولمیم (با عدد اتمی ۶۷) و در ایزوتوپ‌های سنگین‌تر، تولیم (با عدد اتمی ۶۹) است.^[۸]

فراوانی[ویرایش]

غلظت اربیم در پوسته زمین حدود ۲٫۸ میلی‌گرم بر کیلوگرم و در آب دریا ۰٫۹ نانوگرم بر لیتر است.^[۹] به این ترتیب، اربیم در جایگاه حدود ۴۵ از نظر فراوانی در پوسته زمین قرار دارد. اربیم به صورت طبیعی یافت نمی‌شود، ولی همراه با سایر عنصرهای خاکی کمیاب در ماسه مونازیت وجود دارد. تا مدت‌ها استخراج اربیم و جداسازی آن از سایر عناصر خاکی کمیاب، به سادگی امکان‌پذیر نبود؛ ولی پس از توسعه روش‌های فراوری تبادل یونی در اواخر سده بیستم میلادی، هزینه استخراج و تهیه همه عناصر خاکی کمیاب و ترکیب‌های شیمیایی آن‌ها بسیار کاهش یافته‌است.^[۱۰]

اقتصادی‌ترین منبع‌های اربیم، کانی‌های گزنوتیم و اگزنیت (عمدتاً در نروژ) و رس‌های جاذب یون در جنوب چین هستند. در حال حاضر، چین عمده‌ترین تولیدکننده اربیم است. در کانی‌هایی که غلظت ایتریم زیاد است، حدود ۴–۵٪ اربیا وجود دارد. پس از حل شدن در اسید، یون‌های اربیم به حد کافی موجود هستند که رنگ صورتی به محلول دهند.

تولید[ویرایش]

کانی استخراج شده با هیدروکلریک اسید یا سولفوریک اسید واکنش داده می‌شود تا اکسید نامحلول آن به کلرید یا سولفات محلول تبدیل شود. سپس خاصیت اسیدی با سدیم هیدروکسید تا حدودی کاهش می‌یابد. به این ترتیب، توریم به صورت هیدروکسید از محلول خارج می‌شود. پس از افزوده شدن آمونیوم اگزالات به محلول، عناصر خاکی کمیاب به اگزالات نامحلول تبدیل می‌شوند. اگزالات‌ها با بازپخت، به اکسید تبدیل می‌شوند. اکسیدها در نیتریک اسید حل می‌شوند و سریم که یکی از اجزای عمده است، به دلیل نامحلول بودن اکسید آن در نیتریک اسید، جدا می‌شود. محلول با منیزیم نیترات ترکیب می‌شود تا نمک مضاعف عناصر خاکی کمیاب ایجاد شود. سپس نمک‌ها با تبادل یونی از هم جدا می‌شوند. در نهایت، فلز اربیم از گرما دادن اکسید یا نمک آن با کلسیم در دمای ۱۴۵۰ درجه سلسیوس در مجاورت آرگون (گاز خنثی) تهیه می‌شود.^[۹]

کاربرد[ویرایش]

در فناوری هسته‌ای در میله‌های کنترل جذب نوترون به کار می‌رود.^[۱۱]
کاهش سختی و افزایش کارپذیری وانادیم هنگامی که با آن آلیاژ تشکیل دهد.^[۱۲]
اربیم اکسید که صورتی‌رنگ است، گاهی برای رنگ‌دهی به شیشه یا چینی به کار برده می‌شود. این شیشه‌ها معمولاً در ساخت عینک و جواهرات ارزان مورد استفاده قرار می‌گیرند.^[۱۲]
نوعی فیبر نوری محتوی اربیم در تقویت‌کننده‌های نوری اربیم‌دار به صورت فراوان در مخابرات نوری به کار می‌رود.^[۱۳]
نوعی از آلیاژ اربیم-نیکل (Er₃Ni) به‌طور غیرمعمولی در دمای محدوده هلیم مایع، دارای ظرفیت گرمایی ویژه بالایی است و در نوعی سردکننده به کار می‌رود.^[۱۴]

منابع[ویرایش]

↑ Meija, J.; et al. (2016). "Atomic weights of the elements 2013 (IUPAC Technical Report)". شیمی محض و کاربردی(نشریه). 88 (3): 265–91. doi:10.1515/pac-2015-0305.
↑ Yttrium and all lanthanides except Ce, Pm, Eu, Tm, Yb have been observed in the oxidation state 0 in bis(1,3,5-tri-t-butylbenzene) complexes, see Cloke, F. Geoffrey N. (1993). "Zero Oxidation State Compounds of Scandium, Yttrium, and the Lanthanides". Chem. Soc. Rev. 22: 17–24. doi:10.1039/CS9932200017.
↑ Mosander C.G. (اکتبر ۱۸۴۳). «On the new metals, Lanthanium and Didymium, which are associated with Cerium; and on Erbium and Terbium, new metals associated with Yttria». Philosophical Magazine Series 3. ۲۳ (۱۵۲): ۲۴۱–۲۵۴. doi:10.1080/14786444308644728.
↑ Ihde Aaron J. (۱۹۸۴). The development of modern chemistry (ویراست [Facsim٫ ed٫]٫). New York: Dover Publ. شابک ۰-۴۸۶-۶۴۲۳۵-۶.
↑ Emsley، John (۲۰۰۳). واحدهای سازنده طبیعت: راهنمای کامل عناصر (ویراست چاپ مجدد با اصلاحات٫). Oxford: Oxford University Press. شابک ۰-۱۹-۸۵۰۳۴۰-۷.
↑ Jackson, M. (۲۰۰۰). «مغناطیس خاکی کمیاب» (PDF). The IRM quarterly. ۱۰ (۳): ۱.
↑ «واکنش‌های شیمیایی اربیم». Webelements.
↑ Georges, Audi; Bersillon, O. ; Blachot, J. ; Wapstra, A.H. (دسامبر ۲۰۰۳). «The Nubase evaluation of nuclear and decay properties». Nuclear Physics A. ۷۲۹ (۱): ۳–۱۲۸. doi:10.1016/j.nuclphysa.2003.11.001.
↑ ^۹٫۰ ^۹٫۱ Patnaik Pradyot (۲۰۰۳). Handbook of inorganic chemicals. New York, NY [u.a.]: McGraw-Hill. شابک ۰-۰۷-۰۴۹۴۳۹-۸.
↑ نخستین مقاله در مورد کاربرد کروماتوگرافی تبادل یونی در جداسازی عناصر خاکی کمیاب: Spedding، F.H.؛ Powell، J.E. (۱۹۵۴). «A practical separation of yttrium group rare earths from gadolinite by ion-exchange». Chemical Engineering Progress. ۵۰: ۷–۱۵.
↑ Theodore A. Parish, Vyacheslav V. Khromov (۱۹۹۹). Safety issues associated with plutonium involvement in the nuclear fuel cycle : [proceedings of the NATO advanced research workshop on safety issues associated with plutonium involvement in the nuclear fuel cycle, Moscow, Russia, 2-6 September 1997]. Dordrecht: Kluwer academic publ. in cooperation with NATO Scientific affairs division. شابک ۹۷۸-۰-۷۹۲۳-۵۵۹۳-۹.
↑ ^۱۲٫۰ ^۱۲٫۱ editor-in-chief, David R. Lide (۲۰۰۰). CRC handbook of chemistry and physics, 2000-2001: a ready-reference book of chemical and physical data (ویراست ۸۱st ed٫). Boca Raton, Fla.: CRC Press. شابک ۰-۸۴۹۳-۰۴۸۱-۴.
↑ P.C. Becker, N.A. Olsson, J.R. Simpson (۱۹۹۹). Erbium-doped fiber amplifiers fundamentals and technology (ویراست [Online-Ausg٫]). San Diego: Academic Press. شابک ۹۷۸-۰-۱۲-۰۸۴۵۹۰-۳.
↑ Ackermann Rober A. (۱۹۹۷). Cryogenic regenerative heat exchangers. New York, NY [u.a.]: Plenum Press. شابک ۹۷۸-۰-۳۰۶-۴۵۴۴۹-۳.

[CIAAW2016-1] Meija, J.; et al. (2016). "Atomic weights of the elements 2013 (IUPAC Technical Report)". شیمی محض و کاربردی(نشریه). 88 (3): 265–91. doi:10.1515/pac-2015-0305.

[Cloke1993-2] Yttrium and all lanthanides except Ce, Pm, Eu, Tm, Yb have been observed in the oxidation state 0 in bis(1,3,5-tri-t-butylbenzene) complexes, see Cloke, F. Geoffrey N. (1993). "Zero Oxidation State Compounds of Scandium, Yttrium, and the Lanthanides". Chem. Soc. Rev. 22: 17–24. doi:10.1039/CS9932200017.

[3] Mosander C.G. (اکتبر ۱۸۴۳). «On the new metals, Lanthanium and Didymium, which are associated with Cerium; and on Erbium and Terbium, new metals associated with Yttria». Philosophical Magazine Series 3. ۲۳ (۱۵۲): ۲۴۱–۲۵۴. doi:10.1080/14786444308644728.

[4] Ihde Aaron J. (۱۹۸۴). The development of modern chemistry (ویراست [Facsim٫ ed٫]٫). New York: Dover Publ. شابک ۰-۴۸۶-۶۴۲۳۵-۶.

[5] Emsley، John (۲۰۰۳). واحدهای سازنده طبیعت: راهنمای کامل عناصر (ویراست چاپ مجدد با اصلاحات٫). Oxford: Oxford University Press. شابک ۰-۱۹-۸۵۰۳۴۰-۷.

[6] Jackson, M. (۲۰۰۰). «مغناطیس خاکی کمیاب» (PDF). The IRM quarterly. ۱۰ (۳): ۱.

[7] «واکنش‌های شیمیایی اربیم». Webelements.

[8] Georges, Audi; Bersillon, O. ; Blachot, J. ; Wapstra, A.H. (دسامبر ۲۰۰۳). «The Nubase evaluation of nuclear and decay properties». Nuclear Physics A. ۷۲۹ (۱): ۳–۱۲۸. doi:10.1016/j.nuclphysa.2003.11.001.

[پا-9] ۹٫۰ ^۹٫۱ Patnaik Pradyot (۲۰۰۳). Handbook of inorganic chemicals. New York, NY [u.a.]: McGraw-Hill. شابک ۰-۰۷-۰۴۹۴۳۹-۸.

[10] نخستین مقاله در مورد کاربرد کروماتوگرافی تبادل یونی در جداسازی عناصر خاکی کمیاب: Spedding، F.H.؛ Powell، J.E. (۱۹۵۴). «A practical separation of yttrium group rare earths from gadolinite by ion-exchange». Chemical Engineering Progress. ۵۰: ۷–۱۵.

[11] Theodore A. Parish, Vyacheslav V. Khromov (۱۹۹۹). Safety issues associated with plutonium involvement in the nuclear fuel cycle : [proceedings of the NATO advanced research workshop on safety issues associated with plutonium involvement in the nuclear fuel cycle, Moscow, Russia, 2-6 September 1997]. Dordrecht: Kluwer academic publ. in cooperation with NATO Scientific affairs division. شابک ۹۷۸-۰-۷۹۲۳-۵۵۹۳-۹.

[لی-12] ۱۲٫۰ ^۱۲٫۱ editor-in-chief, David R. Lide (۲۰۰۰). CRC handbook of chemistry and physics, 2000-2001: a ready-reference book of chemical and physical data (ویراست ۸۱st ed٫). Boca Raton, Fla.: CRC Press. شابک ۰-۸۴۹۳-۰۴۸۱-۴.

[13] P.C. Becker, N.A. Olsson, J.R. Simpson (۱۹۹۹). Erbium-doped fiber amplifiers fundamentals and technology (ویراست [Online-Ausg٫]). San Diego: Academic Press. شابک ۹۷۸-۰-۱۲-۰۸۴۵۹۰-۳.

[14] Ackermann Rober A. (۱۹۹۷). Cryogenic regenerative heat exchangers. New York, NY [u.a.]: Plenum Press. شابک ۹۷۸-۰-۳۰۶-۴۵۴۴۹-۳.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

[۱۳]

[۱۴]

ن ب و عناصر شیمیایی نامگذاری شده بر اساس نام مکان
الهام گرفته از مکانی زمینی	منیزیم اسکاندیم مس گالیم ژرمانیم استرانسیم ایتریم روتنیم تلوریم یوروپیم تربیم هولمیم اربیم تولیم ایتربیم لوتتیم هافنیم رنیوم پولونیم فرانسیم امریسیم برکلیم کالیفرنیم دوبنیم هاسیم دارمشتادیم
الهام گرفته از اجسام آسمانی	هلیم سلنیم پالادیم سریم اورانیم نپتونیوم پلوتونیم

ن ب و اکسید‌ها
چند حالت اکسایش	سروانتیت (Sb₂O₄) اکسید کبالت (II، III) (Co₃O₄) اکسید آهن (II، III) (Fe₃O₄) تتراکسید سرب (Pb₃O₄) منگنز (II، III) اکسید (Mn₃O₄) اکسید نقره (I، III) (Ag O)
حالت اکسایش +۱	اکسید مس (I) (Cu₂O) دی کربن منوکسید (C₂O) دی‌کلرین مونوکسید (Cl₂O) لیتیم اکسید (Li₂O) پتاسیم اکسید (K₂O) روبیدیوم اکسید (Rb₂O) نقره(I) اکسید (Ag₂O) اکسید تالیوم (I) (Tl₂O) سدیم اکسید (Na₂O) Water (hydrogen oxide) (H₂O)
حالت اکسایش +۲	اکسید آلومینیوم (II) (Al O) اکسید باریم (Ba O) اکسید برلیوم (Be O) کادمیم اکسید (Cd O) آهک (Ca O) کربن مونوکسید (C O) اکسید کروم (II) (Cr O) اکسید کبالت (II) (Co O) مس (II) اکسید (Cu O) اکسید آهن (II) (Fe O) اکسید سرب (II) (Pb O) اکسید منیزیم (Mg O) جیوه (II) اکسید (جیوه O) اکسید نیکل (II) (Ni O) نیتریک اکسید (N O) اکسید پالادیم (II) (Pd O) اکسید استرانسیم (Sr O) مونواکسید گوگرد (S O) Disulfur dioxide (S₂O₂) اکسید قلع (II) (Sn O) اکسید تیتانیوم (II) (Ti O) اکسید وانادیم (II) (V O) اکسید روی (Zn O)
حالت اکسایش +۳	آلومینیوم اکسید (Al₂O₃) سنارمونتیت (Sb₂O₃) آرسنیک تری‌اکسید (As₂O₃) اکسید بیسموت (III) (Bi₂O₃) بور تری‌اکسید (B₂O₃) اکسید کروم (III) (Cr₂O₃) دی‌نیتروژن تری‌اکسید (N₂O₃) اکسید اربیم (Er₂O₃) گادولینیم اکسید (Gd₂O₃) اکسید گالیم (III) (Ga₂O₃) اکسید هولمیم (III) (Ho₂O₃) اکسید ایندیم (III) (In₂O₃) اکسید آهن (III) (Fe₂O₃) اکسید لانتان (La₂O₃) اکسید لوتتیم (III) (Lu₂O₃) نیکل (III) اکسید (Ni₂O₃) فسفر تری‌اکسید (P₄O₆) پرومتیوم اکسید (Pm₂O₃) اکسید رودیم (III) (Rh₂O₃) اکسید ساماریوم (III) (Sm₂O₃) اسکاندیوم اکسید (Sc₂O₃) تربیوم (III) اکسید (Tb₂O₃) اکسید تالیوم (III) (Tl₂O₃) اکسید تولیوم (III) (Tm₂O₃) اکسید تیتانیم (III) (Ti₂O₃) Tungsten(III) oxide (W₂O₃) اکسید وانادیوم (III) (V₂O₃) اکسید ایتربیم (III) (Yb₂O₃) اکسید ایتریم (III) (Y₂O₃)
حالت اکسایش +۴	کربن دی‌اکسید (C O₂) کربن تری‌اکسید (C O₃) اکسید سریم (IV) (Ce O₂) دی‌اکسید کلر (Cl O₂) اکسید کروم (IV) (Cr O₂) دی‌نیتروژن تترااکسید (N₂O₄) ژرمانیم دی‌اکسید (Ge O₂) اکسید هافنیم (IV) (Hf O₂) دی‌اکسید سرب (Pb O₂) منگنز دی‌اکسید (Mn O₂) نیتروژن دی‌اکسید (N O₂) پلوتونیوم (IV) اکسید (Pu O₂) اکسید رودیم (IV) (Rh O₂) اکسید روتنیوم (IV) (Ru O₂) سلنیوم دی‌اکسید (Se O₂) سیلیسیم دی‌اکسید (Si O₂) گوگرد دی‌اکسید (S O₂) دی‌اکسید تلوریم (Te O₂) دی‌اکسید توریم (توریم O₂) دی‌اکسید قلع (Sn O₂) تیتانیوم دی اکسید (Ti O₂) اکسید تنگستن (IV) (W O₂) اورانیوم دی‌اکسید (U O₂) اکسید وانادیم (IV) (V O₂) دی‌اکسید زیرکونیوم (Zr O₂)
حالت اکسایش +۵	پنتاکسید آنتیموان (Sb₂O₅) پناکسید آرسنیک (As₂O₅) دی‌نیتروژن پنتاکسید (N₂O₅) پنتاکسید نیوبیم (Nb₂O₅) فسفروس پنتوکسید (P₂O₅) پنتاکسید تانتال (Ta₂O₅) اکسید وانادیم (V) (V₂O₅)
حالت اکسایش +۶	تری‌اکسید کروم (Cr O₃) تری‌اکسید مولیبدن (Mo O₃) رنیوم تری‌اکسید (Re O₃) تری‌اکسید سلنیوم (Se O₃) تری اکسید سولفور (S O₃) تری‌اکسید تلوریم (Te O₃) تنگستن تری‌اکسید (W O₃) تری‌اکسید اورانیم (U O₃) زنون تری‌اکسید (Xe O₃)
حالت اکسایش +۷	دی‌کلرین هپتواکسید (Cl₂O₇) منگنز هپتوکسید (Mn₂O₇) اکسید رنیوم (VII) (Re₂O₇) اکسید تکنسیم (VII) (Tc₂O₇)
حالت اکسایش +۸	اسمیم تتراکسید (Os O₄) تتراکسید روتنیم (Ru O₄) زنون تتراکسید (Xe O₄) Iridium tetroxide (Ir O₄) Hassium tetroxide (Hs O₄)
مرتبط	اکسید کربن ساب‌اکسید اکسی‌آنیون Ozonide
اکسیدها براساس عدد اکسایش مرتب شده اند. رده:اکسیدها