آتشکده آمل - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

پیشنهاد شده است که این مقاله با بقعه شمس آل رسول ادغام شود. (بحث)

آتشکده آمل
نام	آتشکده آمل
کشور	ایران
استان	استان مازندران
شهرستان	آمل
بخش	منطقه عوام کوی
اطلاعات اثر
نوع بنا	برج آتشگاه
کاربری	آرامگاه شمس آل رسول
دیرینگی	ساسانیان
دورهٔ ساخت اثر	ساسانیان
اطلاعات ثبتی
شمارهٔ ثبت	۱۰۶۰
تاریخ ثبت ملی	۶ اردیبهشت ۱۳۵۴

آتشکده آمل که به اشتباه آرامگاه شمس آل رسول آمل شناخته می‌شود مربوط به دوره ساسانیان و پیش از به دنیا آمدن محمد است. این آتشکده در شهر آمل، محلهٔ چاکسر، در شهر قدیمی مشهور به (عوام کوی) واقع شده و این اثر در تاریخ ۶ اردیبهشت ۱۳۵۴ با شمارهٔ ثبت ۱۰۶۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.^[۱]

بنا[ویرایش]

این بنا با توجه به ویژگی‌های خاص معماری در شمار بناهای قرن نهم هجری قمری است و در مقایسه با سایر برج‌های این دوره از وسعت قابل ملاحظه‌ای برخوردار است. ساختمان این بقعه شامل بدنه چهار گوشه و برج مخروطی شکل است و در قسمت فوقانی بدنه دارای مقرنس‌های تزیینی است. آتشکده به صورت چهار گوشه و گنبد مخروطی است و گنبد آن دو پوش می‌باشد که هر دو پوش آن در اثر زلزله و عوامل جوی منطقه خراب شده‌است عمده تزیینات بنا طاق و قوس و قرنیس‌های آجری و کاشیکاری در قسمت فوقانی است. نکته جالب در بنای این برج، کاربرد آجرهای با ابعاد و اندازه‌های مختلف است، با توجه به شکل کلی و شباهت بسیار آن با برج‌ها و آتشکده‌ها شناخته شده در ایران، از آثار قرن هشتم میلادی یا نهم یعنی دوره ساسانیان دانسته شده‌است. این گنبد مدور و به شکل برجی است. جسد شمس آل رسول محمد بن محمود آملی با نام کامل شمس الدین محمد بن محمود آملی از دانشمندان و پزشکان شهیر ایرانی در داخل این آتشکده به خاک سپرده شده‌است. طاق این برج دو پوش بوده و گنبد خارجی و داخلی داشت که بر اثر زمین‌لرزه خراب شد.

یادگار[ویرایش]

در منطقه آمل قدیم که قسمت ساسانی آن به عوام کوی معروف بود در زمان ساسانیان به همراه بازار آمل قرار داشت، که در آن زمان بازار آمل و دژ ساسانی و آتشکده بنا شد و از آن زمان آتشکده و بازار باستانی آمل به جای ماند و دژ ساسانی بر اثر هجوم اعراب تازی در صدر اسلام به کلی خراب شد.^{[۲][نیازمند یادکرد دقیق][منبع نامعتبر؟]}

مرمت[ویرایش]

در سال‌های اخیر مرمت‌های کوتاهی بر روی این آثار باستانی انجام شده‌است به طوری که سه سال داربست‌هایی برای فرو نریختن این آتشکده به آن وصل بوده‌است و در سال ۱۳۹۱ میراث فرهنگی بنا بر مرمت این اثر گرفت و بعد چند ماه کار بر روی آن این امر انجام شد.

جستارهای وابسته[ویرایش]

• آثار ملی ایران
• فهرست آتشکده‌های ایران
• آتشکده کاووس

منابع[ویرایش]

• معماری و بناهای ایران / آتشکده

پیوند به بیرون[ویرایش]

در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ آتشکده آمل موجود است.

این یک مقالهٔ خرد یکی از آثار باستانی ایران است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.