Sinqapur adası — Vikipediya

Sinqapur
malay Pulau Ujong
Ümumi məlumatlar
Sahəsi	617 km²
Uzunluğu	42 km
Eni	23 km
Hündür nöqtəsi	Bukit Timah, 165 m
Əhalisi	5.469.700 nəfər (2014-cü il)
Yerləşməsi
1°23′ şm. e. 103°48′ ş. u.
Ölkə	Sinqapur
Arxipelaq	Malay arxipelaqı
Akvatoriya	Cənubi Çin dənizi Sinqapur boğazı
Sinqapur
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Sinqapur (malay Pulau Ujong («yarımadanın qurtaracağındakı ada») — Sinqapur dövlətinin əsas adası. Ada ölkə ərazisinin böyük hissəsini təşkil edir. Əhalinində çoxu məhs bu adada məskunlaşıb.

Ucqar nöqtələri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ən ucqar şimal nöqtəsi Sembavanqdır. Ucqar qərb və cənub nöqtəsi isə Tuasdır. Canqi Bay isə ucqar şərq nöqtəsidir.

Coğrafiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]

Əsas məqalə: Sinqapur coğrafiyası

Ekvatordan 137 km şimalda yerləşib. Malay yarımadasından Cohor boğazı ilə ayrılıb. Boğazın eni 1 km-dir. Cənubdan İndoneziyadan adanı Sinqapur boğazı ayırır. Bu boğaz həmdə Hind okeanı ilə Cənubi Çin dənizi ilə birləşdirir. Adanın uzunluğu 42 km, eni 23 kmdir. Sahəsi 617,1 km²-dir^[1]. Sinqapur düzənlik səthə malik adadır. Ən yüksək zirvəsi Bukit Timah təpəsidir.

Sinqapur adası seysmik və vulkanik fəaliyyətin məhsuludur. Bunu ərazidə rast gəlinən vulkanik süxurılar sübut edir. Ərazidə qranit süxurlar geniş yayılıb. Sinqapur ərazisində qabbro yada rast gəlinir. Çökmə süxurlara Sinqapurun qərb hissəsində rast gəlinir və qumdaşı, argillit və s-dən ibarətdir. Metamorfik süxurlar Sinqapurun şimal-şərq hissəsində, eləcə də Pulau Tekongu adasının şərq sahillərində yayılıb. Onlar əsasən kvarsitdən ibarətdir.

Sinqapur ekvatoradan 1 dərəcə şimalda yerləşir. Sinqapur Ekvatorial iqlimə malikdir. Dəniz coğrafi mövqeyə malik olması Sinqapurun iqlimi sabit temperatur və təzyiq, yüksək rütubət və yağışlarla ilə xarakterizə olunur.

Adının mənası[redaktə | mənbəni redaktə et]

Pulau Ujong adı adaya verilən ilk addır. Səyyahlar Malay boğazından Cənubi Çin dənizinə qədər üzən zaman istər istəməz ada ətrafını dolanmalı idilər. O üzdən adın mənasıda Dünyanın o başı kimi izah olunur. III əsrdə çin səlnaməçisi Po Lo Çun (蒲罗中) adanı Pulau Ujong kimi yazmış^[2]

Əfsanə[redaktə | mənbəni redaktə et]

Po Lo Çenin əlyazmalarında göstərilir ki, adada vaxtilə beş, altı düymlük quyuruğa malik haniballar məskunlaşmış^[3].

Nəqliyyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Sinqapur adası iki körpu ilə Malay yarımadası ilə birləşir. Körpüdən dəmir yolu və avtomobil magistralı keçir. Adada Çanqi beynəlxalq aeroport fəaliyyət göstərir. İndoneziyanın Batam və Bintan adaları ilə bərə əlaqəsi mövcuddur^[1].

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]