French
DeutschRəngli inqilab — Vikipediya
Rəngli inqilab (ing. Colour revolution) — Dünya KİV-ləri tərəfindən Postsovet məkanı və Balkan yarımadasında erkən 2000-ci illərdə müxtəlif əlaqəli hərəkatları xarakterizə etmək üçün istifadə olunan termindir.[1] Termin həmçinin Yaxın Şərq daxil olmaqla bir sıra başqa inqilablara da tətbiq edilmişdir.
Rəngli inqilabların siyahısı[redaktə | mənbəni redaktə et]
| İnqilab | Yer | Başlanğıc tarixi | Bitmə tarixi | Təsviri | |
|---|---|---|---|---|---|
| Qərənfil inqilabı |  Portuqaliya | 25 Aprel 1974 | İnqilab qərənfil rəngi ilə əlaqədardır, çünki qərənfillər geyinilirdi. | ||
| Sarı inqilab | .svg){kind=small} Filippin | 22 Fevral 1986 | 25 Fevral 1986 | ||
| Kokos inqilabı |  Papua-Yeni Qvineya | 1 Dekabr 1988 | 20 Aprel 1998 | ||
| Məxməri inqilab |  Çexoslovakiya | 17 Noyabr 1989 | 29 Dekabr 1989 | ||
| Bulldozer inqilabı | .svg){kind=small} Yuqoslaviya | 5 Oktyabr 2000 | |||
| Qızılgül inqilabı | .svg){kind=small} Gürcüstan | 3 Noyabr 2003 | 23 Noyabr 2003 | 2003-cü ilin noyabr ayında uzun sürən küçə etirazlarından sonra Mixail Saakaşvili bir qrup tərəfdarı ilə Gürcüstan parlamenti binasına daxil olaraq, özünü itirmiş Eduard Şevardnadzeni iclas zalını tərk etməyə məcbur edir.[2] Şevarnadzenin tribunada tələsik qoyub getdiyi çayı tribunaya qalxan Saakaşvili bir göz qırpımına içərək nitq edir. Həmin səhnə Gürcüstanda hakimiyyətin dəyişməsinin və Qızılgül inqilabı qələbəsinin rəmzinə çevrildi. | |
| Narıncı inqilab |  Ukrayna | 22 Noyabr 2004 | 23 Yanvar 2005 | 2004-cü il noyabrın 22-də Kiyevin mərkəzi meydanında prezident seçkilərinin nəticələrinə etiraz olaraq kütləvi nümayişlər başladı. Sonda Ali məhkəmə təkrar seçki təyin etdi və nəticədə prezident Viktor Yuşşenko qalib gəldi.[3] | |
| Bənövşəyi inqilab | .svg){kind=small} İraq | Yanvar 2005 | |||
| Zanbaq inqilabı |  Qırğızıstan | 27 Fevral 2005 | 11 Aprel 2005 | ||
| Sidr inqilabı |  Livan | 14 Fevral 2005 | 27 Aprel 2005 | ||
| Mavi inqilab |  Küveyt | Mart 2005 | |||
| Cins inqilabı | .svg){kind=small} Belarus | 19 Mart 2006 | 25 Mart 2006 | ||
| Zəfəran inqilabı | .svg){kind=small} Myanmar | 15 Avqust 2007 | 26 Sentyabr 2007 | ||
| Üzüm inqilabı |  Moldova | 6 Aprel 2009 | 12 Aprel 2009 | ||
| Yaşıl inqilab |  İran | 13 İyun 2009 | 11 Fevral 2010 | ||
| Yasəmən inqilabı |  Tunis | 18 Dekabr 2010 | 14 Yanvar 2011 | ||
| Lotus inqilabı |  Misir | 25 Yanvar 2011 | 11 Fevral 2011 | ||
| Mirvari inqilabı |  Bəhreyn | 14 Fevral 2011 | 22 Noyabr 2014 | ||
| Qəhvə inqilabı |  Yəmən | 27 Yanvar 2011 | 24 Noyabr 2011 | ||
| Yasəmən inqilabı |  Çin | 20 Fevral 2011 | 20 Mart 2011 | ||
| 2015-ci il Qvatemala etirazları |  Qvatemala | 16 Aprel 2015 | 3 Sentyabr 2015 | ||
| Rəngli inqilab |  Makedoniya | 12 Aprel 2016 | 20 İyul 2016 | ||
| Məxməri inqilab (Ermənistan) |  Ermənistan | 31 Mart 2018 | 8 May 2018 | 12 aprel 2018-ci il tarixində Ermənistan Respublikasının müxtəlif şəhərlərində başlayan və Ermənistan millət vəkili Nikol Paşinyanın rəhbərlik etdiyi hökumət eleyhinə olan etiraz aksiyaları dalğası.[4] | |
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ "Government's preoccupation with 'colour revolution' reveals misunderstandings". www.phnompenhpost.com. www.phnompenhpost.com. 2022-03-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 dekabr 2018.
- ↑ "Gürcülər Saakaşvilini necə xatırlayacaq?". www.bbc.com. BBC. İstifadə tarixi: 23 dekabr 2018.
- ↑ "Ukraynada "Narıncı İnqilab"-ın ildönümüdür". www.azadliq.org. www.azadliq.org. 2021-09-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 dekabr 2018.
- ↑ "Why Armenia 'Velvet Revolution' won without a bullet fired". www.bbc.co.uk. www.bbc.co.uk. 2022-08-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 dekabr 2018.
