Pretoriya — Vikipediya

Pretoriya
	İcra paytaxtı
Pretoriya
	Pretoria
Bayraq[d]	Gerb
	25°44′47″ c. e. 28°11′17″ ş. u.
Ölkə	CAR;
Tarixi və coğrafiyası
Əsası qoyulub	16 noyabr 1855
Sahəsi	688 ± 1 km²;
Mərkəzin hündürlüyü	1.339 ± 0 m, 1.332 m
Saat qurşağı	UTC+02:00;
Əhalisi
Əhalisi	741.651 nəf. (2011);
Rəqəmsal identifikatorlar
Telefon kodu	+27 12
Poçt indeksi	0001 • 0002
Digər
	tshwane.gov.za
	Xəritəni göstər/gizlə Pretoriya
	Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Pretoriya — Cənubi Afrika Respublikasının paytaxtı, Qautenq vilayətinin inzibati mərkəzidir. Ölkənin şimal-şərqində, Apis çayının sahilində yerləşir. Afrikanın ən müasir şəhərlərindən,CAR-ın üç paytaxtından biridir. Pretoriya - icra hakimiyyəti mərkəzlərinin, Keyptaun - qanunverici hakimiyyətin, Blumfonteyn - məhkəmə hakimiyyətinin yerləşdiyi şəhərlərdir.

Pretoriya Svan şəhər dairəsinə daxildir, ona görə də özü bir çox hallarda Svan, Tsvan, Tşvan adlandırılır. Şəhərin ad məsələsi indi də müzakirə mövzusudur. Şəhər ilk dövrdə "Pretoriya Filadelfiya" («Pretoriya qardaş məhəbbəti») adlanırdı^[3].

Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Şəhər 1855-ci ildə Martinus Pretorius, bur köçkünlərinin baş komandanı Andris Pretoriusun oğlu tərəfindən salınıb və onun şərəfinə adlandırılıb. 1860-cı ildə Pretoriya bur Transvaal Respublikasının paytaxtı olur. (1899—1902) Ingilis-bur müharibəsindən sonra İngiltərə Transvaalı işğal edir və Pretoriya İngiltərə protektoratının mərkəzi olur. 1910-cu ildən sonra Pretoriya Böyük Britaniya tərkibində Cənubi Afrika İttifaqı dominionunun paytaxtı elan edilir. 1961-ci ildə şəhər elan edilən Pretoriya Cənubi Afrika Respublikasının paytaxtı olur.

Şəhərin inkişafı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Pretoriya - müasir böyük şəhərdir. Şəhərdə hündür binalar, parklar, fontanlar vardır. Bununla belə şəhər ətrafında çox sayda kasıb evlər yerləşir.

İqtisadiyyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Pretoriya Cənubi Afrika Respublikasının əsas iqtisadi, elmi və mədəni mərkəzidir. Şəhərin müasir kommunikasiya sistemi, avtomobil və dəmir yol şəbəkəsi,beynəlxalq əhəmiyyətli aeroportu vardır.