Marko Van Basten — Vikipediya

Marko Van Basten
Marko Van Basten
	nid. Marco van Basten
Ümumi məlumatlar
Doğum tarixi	31 oktyabr 1964[…] (59 yaş)
Vətəndaşlığı	Niderland krallığı;
Boyu	188 sm
Çəkisi	80 kq
Mövqeyi	hücumçu
	Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Marko Van Basten (nid. Marcel van Basten; (nid. Marco van Basten^ⓘ, MORF: [ˈmɑrkoː vɑm'bɑstə(n)];31 oktyabr 1964^[1]^[2]^[…]) — Niderlandlı keçmiş futbolçu və məşqçi. Daha çox İtaliyanın Milan klubunda oyunu ilə populyarlıq qazanıb. Hal hazırda "FİFA"nın texniki direktorudur.^[3]

Oyunçu Karyerası[redaktə | mənbəni redaktə et]

Erkən illər[redaktə | mənbəni redaktə et]

Marko Van Basten 31 oktyabr 1961-ci ildə Utrext şəhərində anadan olmuşdur. Markonun atası Yol, 50-ci illərdə tanınmış futbolçu olub. Anası Lenni Van Der Borq isə gimnastika ilə məşğul olub. Gələcəyin futbol ulduzu 7 yaşında yerli EDO komandasında futbol öyrənməyə başlayıb. Bir il sonra Marko UVV komandasına keçir. Daha sonra Marko USV klubuna keçir.

Markonun 13 yaşı olanda o, Rotterdamın Feyenoord klubunun skautlarının diqqətini cəlb edir və o Rotterdama dəvət edilir. Ancaq Markonun atası Yol, 13 yaşlı oğlunun başqa şəhərə getməsinə razılıq vermir. Bir il sonra 1978-ci ildə Van Basten ciddi zədələnir və həkimlər onun futbol oynamasını qadağan edirlər.

"Ayaks"[redaktə | mənbəni redaktə et]

1981-ci ildə Van Basten Amsterdamın Ayaks klubuna keçir və 3 aprel 1982-ci ildə, Ayaks ilə NEK oyununun 46-cı dəqiqəsində, əfsanəvi Yohan Kroyfu əvəz edərək "yəhudi"lərin heyətində debut edir. Bu oyunda komandasının vurduğu 5 qoldan birinə imza atan Marko Van Basten^[4], peşəkar karyerasının debut oyununda vurduğu qol ilə yadda qalır. Ayaksın heyətində 6 mövsumdə meydana çıxdığı 133 oyuna 128 qol vurur. Bu illərdə Van Basten ardıcıl 4 dəfə Niderland çempionatının bombardiri olur.

"Milan"[redaktə | mənbəni redaktə et]

19 noyabr 1986-cı ildə, Amsterdam restoranlarının birində Van Basten və Ruud Qullitin Silvio Berluskoni ilə şam yeməyi baş tutur. Dövrunun ən uğurlu iş adamlarından biri olan Berluskoni hər iki futrbolçunu Milana keçməyə razı salır. 30 iyun 1987-ci ildə futbolçu Ayaks ilə vidalaşır və Milan Van Bastenə görə Ayaks klubuna 1 milyon ABŞ dolları ödəyir. Futbolçu Milanda ilk mövsumdə 11 oyuna 2 dəfə fərqlənir. Bu qollardan birini Milanın çempionluq yarışında əsas rəqibi, Maradonalı Napolinin qapısına vurur. Furbolçu Milanda 8 mövsumdə ümumilikdə 147 oyunda 90 dəfə fərqlənir. Milanın heyətində 2 dəfə "Seria A"-nın bombardiri olur. Van Basten Milanda oynayarkən şəxsi 13, klub ilə isə 14 titul qazanır. Futboçu bu dövrdə 3 dəfə qızıl top qazanır. Ancaq hər şeyin əla getdiyi dövrdə, futbolçunun köhnə zədəsi təkrar üzə çıxır və 1992-ci ildən onun oynamasında problemlər yaranır. Ancaq Milan klubu onunla müqaviləni 2.5 illik uzadır. 30 iyun 1995-ci ildə onun klub ilə müqaviləsi bitsədə, Berluskoninin istəyi ilə ona məvacibi bir neçə ay ödənilir. Milan azarkeşləri onun geri qayıdacağına ümid eləslərdə, 17 avqust 1996-cı ildə Van Basten futbolçu karyerasını bitirdiyini açıqlayır. Van Bastenin Milanla son oyunu 26 may 1993-cü ildə baş tutur.

Milli karyerası[redaktə | mənbəni redaktə et]

Van Bastenin Niderland Milli komandasında debutu 1983-cü ilin yayında baş tutub. Niderland millisi ilə 1988-ci ildə Avropa Çempionatının qalibi olur. Onun "AÇ-88" finalında SSRİ millisinə vurduğu qol turnir tarixinin ən gözəl qollarından biri sayılır.

Oyun Stili[redaktə | mənbəni redaktə et]

Van Basten akrobatik qolları ilə tanınırdı.

Məşqçilik karyerası[redaktə | mənbəni redaktə et]

Karyerasını bitirdikdən sonra müxtəlif klublarda və Niderland millisində məşqçi kimi çalışıb.

FİFA[redaktə | mənbəni redaktə et]

2017-ci ildə Van Basten futbol qaydalarında bəzi dəyişikliklərin edilməsi təklifi ilə çıxış edir. Ancaq bunlar qəbul edilmir.

2018-ci ilin martında Van Basten İran futbolunun 100 illiyinin qeyd edilməsi tədbiri ilə əlaqədar olaraq, FİFA prezidenti ilə birlikdə İrana səfərə yollanır. İran prezdienti Həsən Ruhani və İran Futbol Federasiyası prezdienti ilə göruşdə Van Basten İranda qadınların stadiona buraxılması qadağasının aradan qaldırılması təklifini verir.

Titulları[redaktə | mənbəni redaktə et]

Komanda ilə[redaktə | mənbəni redaktə et]

"Ayaks"

Niderland çempionu (3): 1981/82, 1982/83, 1984/85
Niderland kubokunun qalibi (3): 1983, 1986, 1987
Kuboklar Kubokun qalibi 1987
Cəmi : 7 Titul

"Milan"

İtaliya Çempionu (4): 1987/88, 1991/92, 1992/93, 1993/94
UEFA Çempionlar Kubokunun Qalibi (2): 1989, 1990
İtaliya Super Kuboku (4): 1988, 1992, 1993, 1994
UEFA super Kuboku (2): 1989, 1990
Qitələr arası kubok (2): 1989, 1990
Cəmi : 14 Titul

Niderland Millisi

Avropa Çempionu: 1988
Cəmi: 1 titul

Şəxsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Niderland Çempionatının Bombardiri (4): 1984, 1985, 1986, 1987
Seria A Bombardiri (2): 1990, 1992
Avropa Çempionatının Bombardiri : 1988
Avropa Çempionatının ən yaxşısı : 1988
Футболист года в Нидерландах: 1985
"Qızıl buts"un qalibi: 1986
"Bravo Titulu"nun qalibi: 1987
Qızıl Top (France Football) (3): 1988, 1989, 1992
İlin oyunçusu (World Soccer versiyası) (2): 1988, 1992
Avropada ilin futbolçusu (Onze d’Or) (2): 1988, 1989
İlin futbolçusu (FİFA): 1992
UEFA Çempionlar Kuboku bombardiri: 1989
İlin futbolçusu (IFFHS) (2): 1988, 1989^[5]

İştirak statistikası[redaktə | mənbəni redaktə et]

Klub karyerası[redaktə | mənbəni redaktə et]

Klub	Mövsum	Liqa		Kubok		Avro kubok		Əlavə		Cəmi
Klub	Mövsum	Oyun	QOL	Oyun	QOL	Oyun	QOL	Oyun	QOL	Oyun	QOL
Ayaks	1981/82	1	1	1	0	0	0	0	0	2	1
	1982/83	20	9	5	4	0	0	0	0	25	13
	1983/84	26	28	4	1	2	0	0	0	32	29
	1984/85	33	22	4	2	4	5	0	0	41	29
	1985/86	26	37	1	0	2	0	0	0	29	37
	1986/87	27	31	7	6	9	6	0	0	43	43
	Cəmi	133	128	22	13	17	11	0	0	172	152
Milan	1987/88	11	3	5	5	3	0	0	0	19	8
	1988/89	33	19	4	3	9	9	1	1	47	32
	1989/90	26	19	4	1	7	3	3	1	40	24
	1990/91	31	11	1	0	2	0	1	0	35	11
	1991/92	31	25	7	4	0	0	0	0	38	29
	1992/93	15	13	1	0	5	6	1	1	22	20
	Cəmi	147	90	22	13	26	18	6	3	201	124
Bütun karyerası ərzində		280	218	44	26	43	29	6	3	373	276

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

Van Basten haqqında sayt (ing.)

↑ ¹ ² Augustyn A. Marco van Basten // Encyclopædia Britannica (ing.).
↑ ¹ ² Marco van Basten // Transfermarkt (çd.). 2000.
↑ "Arxivlənmiş surət". 2021-05-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-02-05.
↑ http://www.vi.nl/Wedstrijden/Wedstrijd.htm?dbid=61799&typeofpage=84140^{[ölü keçid]}
↑ "IFFHS — The World's best player". 2018-06-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-01-09.

[_4fa23085e3633f9f-1] ¹ ² Augustyn A. Marco van Basten // Encyclopædia Britannica (ing.).

[_8b7eb85c32efdba0-2] ¹ ² Marco van Basten // Transfermarkt (çd.). 2000.

[3] "Arxivlənmiş surət". 2021-05-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-02-05.

[4] ttp://www.vi.nl/Wedstrijden/Wedstrijd.htm?dbid=61799&typeofpage=84140^{[ölü keçid]}

[5] "IFFHS — The World's best player". 2018-06-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-01-09.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]