Maqnezit — Vikipediya

Maqnezit
Ümumi məlumatlar
Kateqoriya Mineral
Formul
(təkrarlanan vahid)		 MgCO₃
Strunz təsnifatı V/B.02[1]
Xüsusiyyətləri
Zolaq rəngi ağ
Sıxlıq 2,96 ± 0,01 q/sm³[2]
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Maqnezit – Mg [CO3] — triqonal sinqoniya. Rast gəlmə tezliyi şkalası: çox da tez-tez rast gəlməyən.

Növ müxtəliflikləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ferromaqnezit (7,5%-dək FeO).

Xassələri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Rəng – ağ, bozumtul, sarımtıl, qəhvəyi, bəzən rəngsiz; Mineralın cizgisinin rəngi – ağ; Parıltı – şüşə; Şəffaflıq – şəffaf, bəzən qeyri-şəffaf; Sıxlıq – 2,9-3,1; Sərtlik – 4,0-4,5; Kövrəkdir; Ayrılma – romboedr {1011} üzrə mükəmməl; Sınıqlar – pilləli; sıx farforabənzər aqre-qatlarında – qabıqvari; Morfologiya – kristallar: nadir rast gələn romboedrik; Mineral aqreqatları: massiv, sıx, dənəvər, farforabənzər, torpaqvari.

Mənşəyi və yayılması[redaktə | mənbəni redaktə et]

Hidrotermal maqnezit dolomit və dolomitləşmiş əhəngdaşlarının metasomatik əvəzlənməsi məhsuludur. Hiperbazitlərin hidrotermal dəyişilmə prosesində isti karbonat məhlullarının təsiri zamanı olivin və piroksenlərin hesabına əmələ gəlir. Mineralın infiltrasion yataqları ultraəsasi süxur massivlərinin kimyəvi aşınması zamanı formalaşır. Çökmə maqnezit duz- və gips saxlayan süxur qatlarında qeyd edilir. Mineralın metamorfik əmələgəlmələri kristallik magnezial şistlər üçün adidir. Birlikdə rast gəldiyi minerallar: dolomit, kalsit, kvars, xalsedon, opal, barit, talk, serpentin, gips, halit və b. Mineralın tapıldığı yerlər: Radenşteyn və Kraubat (Avstriya); İtaliya; İspaniya; Satkin və Xəlilov yataqları (Rusiya); Kvebek (Kanada); Kaliforniya, Nevada, Nyu-Meksiko ştatları (ABŞ); Salem (Hindistan) və b. Azərbaycanda Kiçik Qafqazın ofiolit qurşağının hiperbazitləri içərisində yerləşən bir sıra kiçik maqnezit təzahürləri vardır.

Tətbiqi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Yandırılmış maqnezit 3000°C temperaturadək dayanıqlı olan yüksəkodadavamlı material kimi metallurgiyada, həmçinin abraziv sənayesində və tikintidə istifadə edilən Sorel sementinin istehsalında tətbiq edilir. Kimya, keramika, kağız, rezin, əczaçılıq və başqa sənaye sahələrində də istifadə edilir.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. ↑ Ralph J., Nikischer T., Mineralogy H. I. o. Magnesite // Mindat.org (ing.): The Mineral and Locality Database. [Keswick, VA], Coulsdon, Surrey: 2000.
  2. ↑ http://www.cdc.gov/niosh/npg/npgd0373.html.

Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Azərbaycan mineralları. Bakı: Nafta-Press, 2004.

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Maqnezit&oldid=6327144"