Məhəmməd ibn Müsafir — Vikipediya

Məhəmməd ibn Müsafir
Salarilərin I hökmdarı
919-941 – 949-953
Əvvəlki	Deysəm ibn İbrahim (Sacilər)
Sonrakı	Mərzban ibn Məhəmməd (Azərbaycanda) Vəhsudan ibn Məhəmməd (Deyləmdə)
Şəxsi məlumatlar
Vəfat tarixi	953
Uşaqları	Mərzban ibn Məhəmməd Vəhsudan ibn Məhəmməd
Dini	İsmaililik

Məhəmməd ibn Müsafir əl-Deyləmi əl-Kanqari (v. 953) — Salarilərin banisi, Tarım hakimi.

Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Həyatının ilkin dövrlərinə aid məlumat yoxdur. 916-cı illərdə artıq Tarım hakimi kimi bilinirdi.

Cüstanilərlə münasibətlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

919-cu ildə III Cüstanın öldürülməsi onun üçün Cüstanilərin işinə qarışmağa bəhanə oldu və taxta çıxan qardaşı Əli ibn Vəhsudanı və ondan sonra digər qardaş Xosrov Firuzu məğlub etdi. Taxta onun oğlu Mehdi Siyahçeşmi oturaraq Cüstaniləri öz vassalına çevirdi.^[1]

Ziyarilərlə münasibətlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

930-cu ildə Mərdavicin hücumuna məruz qalan Məhəmməd onunla diplomatik danışığa getdi və vassalı olduğu Əsvar ibn Şiruyəyə üsyan qaldırmağa sövq etdi. Məhəmmədin köməyi ilə Mərdavic üsyan qaldırdı və Ziyarilər dövlətini qurdu.

Devrilməsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Məhəmmədin zülmkar hakimiyyəti 941-ci ildə oğulları Mərzban və Vəhsudan tərəfindən devrilməsinə gətirib çıxardı. O Tarımda həbs olunaraq hakimiyyəti Vəhsudana verməli oldu. Mərzban isə Azərbaycana hücuma keçdi və öz dövlətini qurdu. Mərzbanın 949-cu ildə Büveyhilər tərəfindən həbs olunması ilə bu dəfə onun yerinə həbsdən azad edilərək Azərbaycanda hakimiyyətə gəldi. Lakin 4 il sonra Vəhsudan tərəfindən yenidən həbs olunaraq ölümünəcən zindanda saxlanıldı.

Ailəsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

III Cüstanın qızı Xarasuya ilə evlənmişdi. Oğulları:

• Mərzban ibn Məhəmməd - Azərbaycan hakimi
• Vəhsudan ibn Məhəmməd - Deyləm hakimi

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]