Mədə xorası — Vikipediya

Mədə xorası
Endoskop vasitəsilə alınmış mədə xorasının təsviri
Endoskop vasitəsilə alınmış
mədə xorasının təsviri
XBT-10 K25.
XBT-10-KM K27
XBT-9-KM 533[1][2]
DiseasesDB 9819
MedlinePlus 000206
MeSH D010437
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Mədə xorası — insan xəstəlikləri arasında ən "qoca"sı

Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Bu xəstəliyə ilk dəfə təxminən 100 min il əvvəl rast gəlinib. Bundan 40 min il sonra bu xəstəlik Afrika, Avropa və Yaxın Şərqdə geniş yayılıb. Bütün digər xəstəlik bakteriyaları xeyli sonra – təxminən 10 min əvvəl yaranıb[3]. Mədə xorası mədənin normal daxili örtüyünün, başqa sözlə selikli qişasının tamlığının pozulmasıdır. Qeyri-şiş mənşəli mədə xorasının yaranmasının əsas səbəbi mədə daxilində olan turşu-qələvi müvazinətinin pozulmasıdır. Mədədə turşunun (pepsin) ifraz edilməsi həzm prosesi üçün vacib şərtlərdən biridir. Normada qida və mədənin daxili müdafiə imkanları turşunun selikli qişaya zədələyici təsirini aradan qaldırır. Amma turşu-qələvi müvazinəti pozulan hallarda mədənin zədələnmə ehtimalını artırır və.s.

Səbəbləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Aşağıda sadalanan faktorlar mədə xorasının əmələ gəlmə ehtimalını artırır:

  • Qeyri-steriod ağrıkəsicilərin (asprin, ibuprofen) qəbulu
  • Helicobacter pylori (H. pylori) infeksiyası
  • Xroniki qastrit
  • Siqaret çəkmə
  • Spirtli içki qəbulu
  • Artan yaş
  • Qanın laxtalanma sistemində bəzi problemlər

Əlamətləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Qarında ağrı (bu ağrı gecə oyanmaya səbəb ola bilər);
  • Antiasid dərmanların qəbulu və ya süd içməklə ağrılar keçə bilər;
  • yeməkdən 2-3 saat sonra başlaya bilər;
  • Ac qalarsınızsa ağrılar daha kəskin ola bilər;
  • Ürəkbulanma;
  • Qusma;
  • Qanlı qusuntu xoradan qanaxmaya dəlalət edir;
  • Nəcisin qara rəngdə olması xoranın qanamasının digər göstəricisi ola bilər;
  • Son zamanlar çəkinin azalması;
  • Ümumi zəiflik və s.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. Disease Ontology (ing.). 2016.
  2. Monarch Disease Ontology release 2018-06-29. 2018-06-29 2018.
  3. "Ən qədim xəstəlik hansıdır?". 2013-01-11 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-07-20.

Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Ağayev B. Cərrahlıq, 2008
  • Glyn G. Jamieson. Current Status of Indications for Surgery in Peptic Ulcer Disease. World J. Surg. 24, 256–258, 2000