Jorj Etyenn Kartye — Vikipediya

Jorj Etyenn Kartye
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi 6 sentyabr 1814(1814-09-06)[1][2][…]
Vəfat tarixi 20 may 1873(1873-05-20)[1][2][…] (58 yaşında)
Vəfat yeri
Vəfat səbəbi Nefrit (xəstəlik)[3]
Fəaliyyəti siyasətçi, vəkil, dövlət xadimi, hüquqşünas
Elmi fəaliyyəti
Elm sahəsi siyasət[4], hüquq[4]

İmzanın şəkli
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Jorj Etyenn Kartye[5] (ing. George-Étienne Cartier;6 sentyabr 1814[1][2][…]20 may 1873[1][2][…], London) — kanadalı siyasətçi, KanadaKanada Şərq Əyalətlərinin Baş Naziri. Kanada Konfederasiyasının atalarından biridir - quruluşundan əvvəl hər üç konfransda iştirak etmişdir[6].

Bioqrafiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]

Jorj Etyenn Kartye varlı Jak Kartye və Marqarita Paradiz ailəsində anadan olub. Atası Kanadanı kəşf edən Jak Kartyenin kiçik qardaşı nəslindən olduğuna inanırdı. Tarixçilər bu fikrin səhv olduğuna inanırlar, lakin məşhur dənizçi ilə qohumluq əlaqələrini istisna etmirlər. Jorj Kartyenin əcdadları duz və balıq ticarəti ilə məşğul olmuş və babası Montrealdan 50 km məsafədə Sent-Antuan qəsəbəsini qurmuş və taxıl ticarəti ilə zəngin olmuşdur. Jorj ailənin səkkiz uşağının yeddincisi idi və vəftiz olunarkən Böyük Britaniya Kralı III Jorjun şərəfinə Jorj adını aldı.[7] Jorj əvvəlcə anası tərəfindən təhsil almış və 1824-cü ildə Montrealda kollecə girmişdir. 1831-ci ildə təhsilini aldı və Vətənpərvərlər Partiyasının fəal üzvü vəkil Rodierin ofisində təcrübə keçməyə başladı.

Siyasi fəaliyyəti[redaktə | mənbəni redaktə et]

1842-ci ildən bəri Kartye bölgənin siyasi həyatına qərq oldu. Lui-İppolit Lafonteni dəstəkləyirdi və 1844-cü ildən bəri dəfələrlə hökumətə daxil olmaq və nazir vəzifəsini tutması təklif edildi. Kartye yalnız 1848-ci ildə Birləşmiş Kanadanın qanunverici orqanına üzv olmaq üçün razılaşdı.[7]

1852-ci ildə Kartye Qrand Trunk Dəmir Yolunun yaradılması barədə bir qanun layihəsini hökumətə təqdim etdi və 1853-cü ildə Şərqi Kanada hökumətinin hüquqi müşaviri oldu. Bu, rəqiblərinə Kartyeni uğursuzluqla günahlandırmağa imkan verdi. Eyni zamanda, Kartye şirkətin işlərinə dərindən qarışdı, Montrealı qitələrarası bir ticarət mərkəzinə çevirmək istədi. Kartye sayəsində Kvebek mülki məcəllə aldı və ərazi bölgüsü bölgüsü sistemi ləğv edildi.[7]

1858-1862-ci illərdə Kartye Şərqi Kanadanın baş naziri idi.

1867-ci ildə, keçmişinə baxmayaraq Kartye Kanada Konfederasiyasındakı ilk milis naziri oldu. 1872-ci ildə Kartye, kilsənin narazılığına görə federal seçkiləri məğlub etdi.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Sir George Etienne Cartier Baronet // Encyclopædia Britannica (ing.).
  3. https://web.archive.org/web/20220703032755/https://www.cbc.ca/history/EPCONTENTSE1EP9CH3PA4LE.html.
  4. 4,0 4,1 Çex Milli Hakimiyyət Məlumat bazası.
  5. Картье  // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб.. 1890–1907.
  6. Alastair Sweeny. "Cartier, Sir George-Étienne" (ingilis). Канадская энциклопедия онлайн. 2012-05-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-10-01.
  7. 7,0 7,1 7,2 "Cartier, Sir George-Étienne" (ingilis). Словарь канадских биографий онлайн. 2012-05-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-10-01.

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]