JPMorgan Chase — Vikipediya

JPMorgan Chase
Loqonun şəkli
Ümumi məlumatlar
Məhsulları Bank krediti, sığorta, Aktivlərin idarə edilməsi
Təsis tarixi 1968[1], 2000[2]
Baş qərargahın yeri
İqtisadi göstəriciləri
Ümumi kapital
  • 294.127.000.000 $ (31 dekabr 2021)[1]
Ümumi aktivlər
  • 3.743.567.000.000 $ (31 dekabr 2021)[1]
Ümumi gəliri
  • 128.695.000.000 $ (2022)[3]
Xalis mənfəəti
  • 37.676.000.000 $ (2022)[3]
Struktur
İşçi sayı
  • 271.025 nəf. (31 dekabr 2021)[1]
Rəhbərlik
Təsisçi
jpmorganchase.com
jpmorgan.com
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

JPMorgan Chase, "Cey Pi Morqan Çeys" — Amerika maliyyə holdinqi ABŞ-nin bir neçə iri bankının birləşməsi nəticəsində yarandı. Bankın mərkəzi Nyu-Yorkda, Manhettenda yerləşir.

Bank of America, Citigroup və Wells Fargo ilə birlikdə "böyük dördlüyə" ABŞ banklarına daxil edilmişdir[4]. Əsas fəaliyyət sahələri investisiya bankçılığı, fiziki şəxslərə və kiçik müəssisələrə maliyyə xidmətləri, kommersiya bankçılığı, maliyyə əməliyyatları və aktivlərin idarə olunmasıdır[5]. Ən böyük depozit banklarından biridir, depozit aktivlərinin həcmi 23,5 trilyon dollar, idarəetmə altındakı aktivlərin həcmi 4,1 trilyon dollar, idarəedilən aktivlərin həcmi 2 trilyon dollardır (2017-ci ilin sonunda). JPMorgan Chase Bank (23 ştatda iştirak edən milli bank), Chase Bank USA (milli kredit kartı bankı) və J. P. Morgan Securities LLC (broker firması). Əsas fəaliyyət bölgəsi Kanada, Böyük Britaniya və Hindistandan daha əhəmiyyətli bir iştiraka sahib olan ABŞ-dır (gəlirlərin üçdə ikisindən çoxunu təşkil edirlər)[6].

2018 Forbes Global 2000 dünyanın ən böyük dövlət şirkətlərinin siyahısında JPMorgan Chase dövriyyəsi 42, xalis mənfəəti 10, aktivləri baxımından 8, bazar kapitallaşması baxımından 9-cu olmaqla 3-cü yeri tutdu[7]. 2011-ci ildən etibarən sistem əhəmiyyətli banklardan biridir.

Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]

JPMorgan Chase & Co. cəmi minə yaxın maliyyə təşkilatının birləşməsi nəticəsində meydana gəldi. Ən köhnə sələfi olan The Bank of Manhattan Company, 1799-cu ildə Aaron Burr tərəfindən qurulmuş və ABŞ-də (The Bank of New Yorkdan sonra) ikinci ən qədim bankdır. ABŞ tarixinin ilk illərində bir bank açmaq üçün lisenziya almaq, bankların tez-tez şirkət kimi qeydiyyata alındıqlarını aradan qaldırmaq üçün kompleks prosedur idi; texniki cəhətdən, Manhattan şirkəti Nyu-Yorkun su təchizatı ilə məşğul olmalıydı, ancaq əsas fəaliyyəti bank xidmətləri idi. Bu, daha sonra JPMorgan Chase-in bir hissəsi olan bir çox digər banklara da aiddir, məsələn, New York Manufacturing Co. (1812-ci ildə qurulan və tezliklə İstehsalçılar Hanover Trustun etibar bankı olmaq üçün bir tekstil şirkəti), Chemical Manufacturing Co. (bir neçə il sonra Kimya Bankını açan bir boya şirkəti tərəfindən 1823-cü ildə qurulmuşdur), Wisconsin Marine and Fire Insurance Co. bir çox başqaları da 1861–65-ci illər Vətəndaş Müharibəsi ərəfəsində mövcud olan 1500 bankdan öz banknotlarını buraxdılar. Vəziyyət 1862-ci ildə, hərbi ehtiyacları maliyyələşdirmək üçün Birlik dövlət pul vahidi buraxmağa başladığı zaman dəyişdi; Növbəti il ​​Milli Bank Qanunu qəbul edildi, yalnız federal lisenziyalı banknotların buraxılmasına məhdud sayda bank icazə verdi. JPMorgan Chase-in sələfləri arasında Chicago First National Bank (Çikaqo), Hanover National Bank (Nyu-York), Indiana National Bank (İndianapolis), National Ticarət Bank (Nyu-York), State National Bank (İllinois) və Union National Bank (Çikaqo) belə bir lisenziya aldı[8][9].

1877-ci ildə New Yorklu bir naşir və bankir John Thompson, görkəmli Amerikalı siyasətçi və vəkil Salmon Portlend Çeysin adını daşıyan Chase National Bank-ı qurdu. Bank sürətlə böyüdü və 1930-cu ildə 2.7 milyard dollarlıq aktivləri ilə dünyanın ən böyük bankına çevrildi. 1955-ci ildə The Bank of The Manhattan Co ilə birləşərək The Chase Manhattan Bankını meydana gətirdi.

Konqlomeratın əsas tərkib hissələrindən biri olan J. P. Morgan & Co., 1871-ci ildə Con Pirpont Morqan ve Filadelfiya bankiri Entoni Dreksel tərəfindən qurulmuşdur. Onların ortaqlığı əvvəlcə Dreksel, Morgan & Co adlanırdı və ABŞ-yə investisiya qoymaq istəyən avropalılar üçün bir agent kimi xidmət edirdi. Con Pirpontun atası Cunius Spenser Morqan London ticarət bankı Peabody, Morgan & Co-nun ortağı olduğu üçün şirkətin İngiltərə ilə sıx əlaqələri var idi. Onların ilk böyük əməliyyatı, o dövrdə ən böyük hissə təklifi olan Nyu-York Mərkəzi Dəmiryolunda William Vanderbilt-in payına vasitəçilik etmək idi. Növbəti illərdə dəmir yolları ilə işləmək Morgan firmasının əsas istiqamətlərindən biri oldu, John Pierpont Morganın karyerasının sonunda firması ABŞ dəmir yollarının təxminən altıdan birini idarə etdi. Firma ayrıca General Electric (1892), ABŞ-nin meydana gəlməsi kimi böyük sənaye birləşmələrini maliyyələşdirdi. Çelik (1901), Beynəlxalq Biçer. 1902-ci ildə firma bir neçə Amerika və İngilis transatlantik xəttini birləşdirərək Beynəlxalq Ticarət Dəniz Şirkətinin yaradılmasını maliyyələşdirdi; 1912-ci ildə Titanik batdıqdan sonra şirkət (törəmə şirkəti olan White Star Line vasitəsilə) iflas həddində idi; Birinci Dünya Müharibəsindən sonra şirkət 1986-cı ildə iflasa uğrayan Amerika Birləşmiş Ştatları Linesinə çevrildi[10]. 1904-cü ildə J. P. Morgan & Co. ABŞ hökumətinin iflasa uğrayan Fransız şirkəti Panama Canal Co-dan torpaq hüquqlarını satın alması üçün 40 milyon dollar toplayaraq, Panama Kanalının tikintisini maliyyələşdirməyə kömək etdi. 1915-ci ilin sentyabrında firma, o dövrdə Wall Street tarixində ən böyük 500 milyon dollarlıq İngilis-Fransız krediti verdi. Bundan əlavə, Birinci Dünya Müharibəsi zamanı J. P. Morgan & Co. Avropa ölkələrinin ABŞ-də alış-veriş üçün əsas agenti idi, oradan təxminən 3 milyard dollar keçdi, bu da Amerikanın bu dövrdə Avropaya tədarükünün yarısı idi[8][9]. 16 sentyabr 1920-ci ildə J. P. Morgan & Co.-un girişində (Morganların Evi, 23 Wall Street) anarxistlər 38 nəfərin ölümü və 400-dən çox insanın yaralanması ilə nəticələnən bir bombanı partlatdılar.

Birinci Dünya Müharibəsi dövründə ABŞ borcludan kreditora çevrildi və bu da bank sektorunun sürətli inkişafına kömək etdi; əlavə olaraq, 1913 Federal Rezerv Qanunu xarici banklar da daxil olmaqla bankların filiallarının açılması prosedurunu xeyli asanlaşdırdı. Beləliklə, 1920-ci illər bankların konsolidasiyası və fəaliyyət dairələrinin genişlənməsi dövrü oldu. Bunun ən parlaq nümunəsi 1920-ci illərdə 5 Amerika bankını və üç Latın Amerikası filialını özünə cəlb edən və 1930-cu ildə Equific Rockefeller ailə bankı ilə birləşən Chase National Bank idi. Birləşmə, ən böyük beynəlxalq filial şəbəkələrindən biri olan dünyanın ən böyük bankı ilə nəticələndi. 1925-ci ildə J. P. Morgan & Co. AT&T xarici aktivlərinin ITT Corporation-a köçürülməsini maliyyələşdirdi (müqavilə 30 milyon dollar təşkil etdi, bu aktivlərə Beynəlxalq Qərb Elektrik Şirkətinin xarici zavodları daxil idi)[11]. Qarışıq 1920-ci illərdən sonra 1929-cu ildəki birja çöküşü və Böyük Depressiya baş verdi, bunun əsas səbəbi Amerika banklarının spikulyativ siyasəti olan J. P. Morgan & Co. 1933-cü ildə ticarət və investisiya bankçılığını bir-birindən ayıran Qlass-Stiqoll Qanunu qəbul edildi. JPMorgan Chase-in sələflərinin çoxu kommersiya bankları oldu, xüsusən J. P. Morgan & Co-nun investisiya fəaliyyətləri. 1935-ci ildə ayrı bir Morgan Stanley şirkətinə çevrildi.

Səhmdarlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

31 mart 2017-ci il tarixinə JPMorgan Chase-in ən böyük Səhmdarları[12][13] (% 18.1 holdinqin özünə aid deyil)[14]).

Səhmdar adı Səhmlərin sayı Faiz
The Vanguard Group, Inc. 246 169 939 6,88
BlackRock Capital Management, Inc. 230 231 208 6,43
State Street Global Advisors, Inc. 170 534 760 4,76
FMR Co., Inc. 99 991 151 2,79
Capital World Investors 98 942 021 2,76
T. Rowe Price Associates, Inc. 71 679 176 2,00
Wellington Management Company, LLP 62,677,811 1.75
Merrill Lynch, Pierce, Fenner & Smith Inc. 53 553 914 1,49
Northern Trust Investments, N. A. 48 118 271 1,34
MFS Investment Management K. K. 46 369 741 1,29
Mellon Capital Management Corporation 41 747 729 1,16
Morgan Stanley Smith Barney LLC 36 675 899 1,02
Geode Capital Management, LLC 35 529 837 0,99
Norges Bank Investment Management 33 577 210 0,93
Columbia Management Investment Advisers, LLC 31 986 181 0,89
Capital Research Global Investors 30 949 681 0,86
Franklin Advisers, Inc. 30 007 142 0,83
Dimensional Fund Advisors, Inc. 28 507 217 0,79
Invesco Advisers, Inc. 27 598 658 0,77
Wells Capital Management, Inc. 26 600 016 0,74
Dodge & Cox 26 367 890 0,73
PRIMECAP Management Company 23 388 282 0,65
Lansdowne Partners (UK) LLP 22 277 793 0,62
Boston Partners Global Investors, Inc. 21 474 745 0,60
Goldman Sachs Asset Management, L. P. 20 695 175 0,57
Barrow, Hanley, Mewhinney & Strauss, LLC 20 439 595 0,57
Legal & General Investment Management America Inc. 17 399 473 0,48
TIAA-CREF Investment Management, LLC 17 239 530 0,48
Neuberger Berman Investment Advisers, LLC 16 088 157 0,44
Schroder Investment Management North America Inc. 16 003 508 0,44
Capital International Investors 15 300 982 0,42
Davis Selected Advisers, LP 15 274 029 0,42
RBC Global Asset Management, Inc. 14 534 265 0,40
Fisher Asset Management, LLC 13 889 188 0,38
AllianceBernstein LP 13 510 751 0,37
UBS Asset Management (Americas) Inc. 13 423 257 0,37
Harris Associates, LP 12 621 130 0,35
Eagle Capital Management, LLC 12 385 322 0,34
LSV Asset Management 12 352 894 0,34
UBS Securities LLC 12 161 702 0,34
Charles Schwab Investment Management, Inc. 11 817 131 0,33
The Manufacturers Life Insurance Company 11 789 966 0,32

Törəmə şirkətlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • JPMorgan Chase Bank, National Association (ABŞ)
    • Paymentech, LLC (ABŞ)
    • J. P. Morgan Treasury Technologies Corporation (ABŞ)
    • J. P. Morgan International Finance Limited (ABŞ)
      • Chase Paymentech Europe Limited (İrlandiya)
      • JPMorgan Securities Japan Co., Ltd. (Yaponiya)
      • Chase Paymentech Solutions Inc. (Kanada)
      • J. P. Morgan Capital Holdings Limited (Böyük Britaniya)
        • J. P. Morgan Securities PLC (Böyük Britaniya)
          • J. P. Morgan Europe Limited (Böyük Britaniya)
        • J. P. Morgan International Bank Limited (Böyük Britaniya)
      • J. P. Morgan AG (Almaniya)
  • JPMorgan Chase Holdings LLC (ABŞ)
    • J. P. Morgan Services India Private Limited (Hindistan)
    • J. P. Morgan Ventures Energy Corporation (ABŞ)
    • JPMorgan Asset Management Holdings Inc. (ABŞ)
      • JPMorgan Distribution Services, Inc. (ABŞ)
      • JPMorgan Asset Management International Limited (Böyük Britaniya)
        • JPMorgan Asset Management Holdings (UK) Limited (Böyük Britaniya)
          • JPMorgan Asset Management (UK) Limited (Böyük Britaniya)
          • JPMorgan Asset Management Holdings (Luxembourg) S.à r.l. (Lüksemburq)
            • JPMorgan Asset Management (Europe) S.à r.l. (Lüksemburq)
            • JPMorgan — Invest (Rusiya)
            • JPMorgan Asset Management (Asia) Inc. (Delaver)
            • JPMorgan Asset Management (Japan) Limited (Yaponiya)
            • JPMorgan Asset Management (Canada) Inc. (Kanada)
            • JPMorgan Asset Management Luxembourg S. A. (Lüksemburq)
            • JPMorgan Asset Management Advisory Company S.á r.l. (Lüksemburq)
      • J. P. Morgan Investment Management Inc. (ABŞ)
    • J. P. Morgan Broker-Dealer Holdings Inc. (ABŞ)
      • J. P. Morgan Securities LLC (ABŞ)
    • J. P. Morgan Equity Holdings, Inc. (ABŞ)
      • Chase Bank USA, National Association (ABŞ)
        • Chase Card Funding LLC (ABŞ)
          • Chase Issuance Trust (ABŞ)
        • Chase BankCard Services, Inc. (ABŞ)[15]
  • JPMorgan Nominees Australia Limited (Avstraliya)
  • JPMorgan Securities Australia Limited (Avstraliya)
  • JPMorgan Asset Management Marketing Limited (Böyük Britaniya)
  • JPMorgan Trust Bank Limited (Yaponiya)
  • JPMorgan Funds Limited (Şotlandiya)
  • Morgan Guaranty Trust Company Limited (Böyük Britaniya)
  • J. P. Morgan Administrative Services Australia Limited (Avstraliya)
  • J. P. Morgan Bank Luxembourg S. A. (Lüksemburq)
  • J. P. Morgan Luxembourg International S.á r.l. (Lüksemburq)
  • J. P. Morgan Holdings B. V. (Niderland)
  • J. P. Morgan Trust Company of Delaware (Delaver)
  • J. P. Morgan Trust Company, N. A. (Delaver)
  • J. P. Morgan Trust Company (Bahamas) Limited (Baham adaları)
  • J. P. Morgan Trust Company (Cayman) Limited (Kayman adaları)
  • J. P. Morgan Trust Company (Jersey) Limited (Cersi)
  • J. P. Morgan Trustee and Depositary Company Limited (Böyük Britaniya)

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. 1 2 3 4 5 10-K forması.
  2. ROR Data. v1.19 2023. doi:10.5281/ZENODO.7644942
  3. 1 2 10-K forması. 2023.
  4. "Banks Ranked by Total Deposits". Usbanklocations.com (ingilis). 2017-10-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-12.
  5. "People: JPMorgan Chase & Co" (ingilis). Reuters. 2017-08-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-10-17.
  6. "Annual Report 2018 (SEC Filing Form 10-K)" (ingilis). JPMorgan Chase & Co. 2020-02-25. 2020-08-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-29.
  7. "JPMorgan Chase on the Forbes Global 2000 List" (ingilis). Forbes. 2018-10-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-10-18.
  8. 1 2 "J.P. Morgan Chase & Co. History" (ingilis). International Directory of Company Histories, Vol. 38. St. James Press, 2001. 2018-12-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-10-17.
  9. 1 2 "The History of J.P. Morgan Chase & Company" (PDF) (ingilis). 2011-09-27 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-10-18.
  10. Sampson, Anthony. "The Geneen Machine" (ingilis). New York Magazine. 1973-04-23. 2016-09-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-09-22.
  11. Steven H. Gittelman. J. P. Morgan and the Transportation Kings: The Titanic and Other Disasters. Lanham: University Press of America. 2012.
  12. "JPMorgan Chase (JPM) Institutional Ownership & Holdings" (ingilis). NASDAQ.com. 2017-03-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-03-31.
  13. "JPM — информация о владельцах для JPMorgan Chase" (ingilis). MSN Финансы. 2017-10-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-03-31.
  14. "JPMorgan Chase (JPM)" (ingilis). MarketScreener.com. 2018-11-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-10-18.
  15. "Annual Report 2017 (SEC Filing Form 10-K, Exhibit 21)" (ingilis). JPMorgan Chase & Co. 2018-02-27. 2018-11-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-10-17.