El Qutluq Xatun — Vikipediya

El Qutluq Xatun
El Qutluq Xatun
Doğum tarixi	Bilinmir
Doğum yeri	Monqol imperiyası
Vəfat tarixi	Bilinmir
Vəfat yeri	Elxanilər dövləti
Dəfn yeri	Bilinmir
Atası	Abaqa xan
Dini	İslam
Tanınır	Elxanın qızı və Çingizi kimi

El Qutluq Xatun — Elxanilərin ikinci hökmdarı Abaqa xanın qızı. Çingiz xanın birbaşa soyundan gəlməkdə idi.

Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Elxani imperiyasının ikinci hökmdarı Abaqa xanla Bulucin Egeçinin ailəsində dünyaya gəlmişdir.^[1]

Həcc ziyarəti[redaktə | mənbəni redaktə et]

Müasir dövrdən əvvəl nə qədər qadının Həcc ziyarətinə getməsi barədə məlumat yoxdur. Əl-Səfədinin məlumatına görə, El Qutluq Xatun bu ziyarətə getmiş qadınlardan biri olmuşdur. O, bu ziyarəti at belində (dəvəyə bərkidilmiş palankendə deyil), həm də öz ox-yayı ilə birlikdə həyata keçirmişdir. Onun ziyarətinin həyata keçməsi ilə eyni dönəmdə yaşamış yüksək Məmlük bürokratlarının arvadlarının ziyarətləri arasında fərqlər olmuşdur.^[2] El Qutluq Xatun 1323-cü ildə Həcc ziyarətində olmuşdur. Onun bu ziyarətindən bəhs edilən və Xəlil ibn Aybəy əs-Səfədi (təxminən 1297-1363) tərəfindən yazılan biblioqrafik lüğətin təqdim etdiyi hekayə Elxani və ya Hülakü imperiyasında İslamı geniş şəkildə qəbul edərkən cinsiyyət normalarının dəyişməsinə işıq salır.^[3]^[4]

Ailəsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

O, Huşin tayfasından olan Ğurbatay Güregen ilə evlənmişdir. Onun əri Arqun və Keyxatu xanın hakimiyyəti dövrlərində aktiv fəaliyyət göstərmiş və Baydunun üsyanını dəstəkləmişdir. Güregenin Bəyləmiş və Bitikçi adında iki oğlu olduğu məlum olsa da, El Qutluğun onların anası olub-olmaması məlum deyildir.^[3] Güregen Keyxatunun hakimiyyətinin sona çatmasından bir müddət sonra öldürülmüş və El Qutluq onun qisasını almışdır. Lakin bu hadisələrin dəqiq tarixi məlum deyil.