Biləv SES — Vikipediya

Biləv SES
Biləv Su Elektrik Stansiyası
Ümumi məlumatlar
Sahəsi	0,515 km²
Çay	Gilançay
Sahibi	Azərenerji ASC
Status	İşlək
Tikilmə tarixi	2009
İstismara verilib	2010
İstismarçı	Azərenerji ASC
Əsas xüsusiyyətləri
İllik elektroenerji istehsalı	20 mln. kVt⋅s
Elektrik enerjisi gücü	22 MVt
Avadanlıq xüsusiyyətləri
Turbin tipi	Hidroaqreqat
Turbin sayı	2x4,5 MVt
Əsas qurğular
Bənd tipi	Torpaq
Bəndin hündürlüyü	7,3 - 9,5 m
Bəndin eni	159 m
Yerləşməsi
38°54′ şm. e. 46°02′ ş. u.
Ölkə	Azərbaycan
Region	Naxçıvan MR
Rayon	Ordubad
Yer	Cənubi Qafqaz
Biləv SES

Biləv SES (tam adı: Biləv Su Elektrik Stansiyası) — Naxçıvan Muxtar Respublikasının Ordubad rayonunda yerləşən su elektrik stansiyası.

Stansiyanın inşasına 2009-cu ilin martında başlanılmışdır. İnşaat işlərinin yüksək keyfiyyətlə və qısa müddətdə yerinə yetirilməsi üçün maksimum səy göstərilmişdir.^[1]

Stansiya ilin bütün fəsillərində bol suyu olan Gilançaydan qidalanır. Su əvvəlcə tənzimləyici bəndə yığılır. Burada suyun toplanması üçün sahəsi 5,15 hektar olan süni göl yaradılmışdır. Göldəki bəndlərin eni 159 metrdir, hündürlüyü isə 7,3 metrlə 9,5 metr arasında dəyişir. Gölün suyun tutumu 250 min kubmetrdir. Buradan su açıq və qapalı kanallarla sutəmizləyici anbara ötürülür.^[1]

Üçsıralı anbar 8200 kubmetr su tutur. Burada su bərk əşyalardan təmizlənir və anbara ötürülür. Anbarın su tutumu 34 min kubmetrdir.^[1]

Bu anbardan su poladdan hazırlanan və uzunluğu 1540 metr olan təzyiq borusu ilə stansiya binasına verilir. Suyun təzyiqi 24 atmosferə bərabərdir. Tənzimləyici bənddən anbara qədər su ötürülən açıq kanalların ümumi uzunluğu 9091 metrə yaxındır. Ərazidəki qapalı kanalların ümumi uzunluğu isə 200 metrdən çoxdur. Burada hər birinin diametri 2,4 metr, uzunluğu təxminən 175 metr və 573 metrə yaxın 2 sifon quraşdırılmışdır. Bu sifonlardakı suyun təzyiqi 3,2 və 6,4 atmosfer təşkil edir.^[1]

Stansiya binası bütün zəruri avadanlıqla təchiz edilmişdir. Burada Avstriya şirkətinin hazırladığı 2 turbin quraşdırılmışdır. Bundan başqa, stansiyada 2 generator vardır. Stansiyanın nominal gücü 20 meqavat, maksimal gücü isə 22 meqavatdır. Stansiyada istehsal edilən enerji yarımstansiyaya ötürülür. Yarımstansiyada hər birinin gücü 25 meqavoltamper olan iki transformator quraşdırılmışdır. Yarımstansiyanın gərginliyi 110/35/10 kilovoltdur. Burada şəbəkəyə iki qoşulma xətti vardır.^[1]

Onların hər birinin uzunluğu 8,5 kilometr, gərginliyi isə 110 kilovoltdur. Biləv Su Elektrik Stansiyasında nəzərdə tutulan orta illik enerji istehsalı 80 milyon kilovatsaatdır. Stansiyanın həyətində də geniş abadlıq işləri görülmüş, yaşıllıq zolağı salınmışdır.^[1]

Ərazidə əsaslı bəndbərkitmə işləri də aparılmışdır. Stansıyanın tikinti işləri zamanı Biləv kəndinə gedən 20 kilometrlik yol da əsaslı şəkildə yenidən qurulmuşdur.^[1]

Ölkə prezidenti İlham Əliyev 5 oktyabr 2010-ci ildə Ordubad Su Elektrik Stansiyasının açılışında iştirak etmişdir.^[1]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]