Avqust — Vikipediya

Avqust
B.e Ç.a Ç C.a C Ş B
      1 2 3 4
5 6 7 8 9 10 11
12 13 14 15 16 17 18
19 20 21 22 23 24 25
26 27 28 29 30 31  
2024-cü il

AvqustQriqori təqviminin 8-ci ayı. 31 gündən ibarətdir

Tarixi və etimologiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]

Oktavian Avqust

Əvvəllər bu ay "seks stili." adlanıb (latın dilindəki lat. Sextilis — "altıncı" sözündən) və 29 gündən ibarət olub. Yuli Sezar Roma təqvimində islahatlar aparan zaman e.ə. 45-ci ildə daha iki günü bu aya əlavə edib və bununla da ona indiki görkəmini verib.

Avqust ayı öz adını Roma imperatoru Oktavian Avqustdan alıb.[1] Roma senatı e.ə. 8-ci ildə imperatorun həyatında xüsusilə xoşbəxt dövrü təşkil edən bu aya onun adını verib. Makrobinin sitat gətirdiyi Senatus consultum-a görə Oktavian bir neçə möhtəşəm qələbəsi, o cümlədən Misirin fəth olunması bu aya təsadüf etdiyinə görə onu öz ayı seçib.[2] Bu cür şərəfə bundan əvvəl senat Yuli Sezarı layiq bilib və onun adına uyğun olaraq "kvintili" (latın dilindəki lat. Quintilis — "beşinci" sözündəndir) ayının adı "iyul"a (lat. Julius) dəyişdirilib.

Geniş yayılmış bir rəvayətə görə (bu rəvayət XIII əsr alimi Sakrobosko tərəfindən dövriyyəyə buraxılıb) əvvəlcə "sekstili" guya 30 gündən ibarət olub. Oktavian Avqust onun Yuli Sezarın şərəfinə adlandırılan aydan qısa olmaması üçün fevraldan bir günü götürərək ona əlavə edib və bununla da adi illərdə fevralda 28 gün qalıb.[3] Amma bu nəzəriyyəni inkar edən bir çox sübutlar mövcuddur.[4]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. "Aylar necə adlanıb? Təqvimin sirrləri". 2022-03-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-12-28.
  2. "Year of Julius Caesar, A Dictionary of Greek and Roman Antiquities (1890), William Smith, LLD, William Wayte, G. E. Marindin, Ed". 2016-03-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-11-19.
  3. "Август — восьмой месяц Григорианского календаря" (rus). 2010-09-15 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-09-20.
  4. Roscoe Lamont, "The Roman calendar and its reformation by Julius Caesar" Arxivləşdirilib 2012-01-18 at the Wayback Machine, Popular Astronomy 27 (1919) 583–595. Sacrobosco’s theory is discussed on pages 585–587.