Arxipelaq dənizi — Vikipediya

Arxipelaq Dəniz
fin Saaristomeri, isv. Skärgårdshavet
Arxipelaq dənizi Baltik dənizi ilə birlikdə. Arxipelaq dənizi burada qırmızı haşiyə ilə göstərilmişdir və adaların bir çoxu bu xəritədə görünmür
Arxipelaq dənizi Baltik dənizi ilə birlikdə. Arxipelaq dənizi burada qırmızı haşiyə ilə göstərilmişdir və adaların bir çoxu bu xəritədə görünmür
Ümumi məlumatlar
Orta dərinliyi 23 m
Yerləşməsi
60°30′ şm. e. 21°00′ ş. u.HGYO
Ölkələr
Yerləşməsi Atlantik okean
Arxipelaq Dəniz xəritədə
Arxipelaq Dəniz
Arxipelaq Dəniz
Arxipelaq dəniz (Finlandiya)
Arxipelaq
dəniz
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Arxipelaq dənizi (Fin dili Saaristomeri, İsveç dili Skärgårdshavet) — Baltik dənizinin bir hissəsi olub, Botnik körfəzi, Fin körfəziAland dənizi arasında yerləşir və Finlandiyanın ərazi sularına daxildir. Bu dənizdə adalarının sayına görə dünyanın ən geniş arxipelaqlarından biri yerləşir, lakin bu adalar sahəsinə görə çox kiçikdir və bir-birilərinə çox yaxın yerləşmişdir. Orta dərinliyi 23 metrdir

Arxipelaq suları

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Beynəlxalq hüquqda – arxipelaq-dövləti təşkil edən adaların arasında yerləşən və dənizin digər hissələrindən birbaşa çıxış xətləri ilə ayrılan sular; bu xətlər arxipelaqın ən uzaq adalarının və riflərinin ucqar nöqtələrini birləşdirir. Xətlərin uzunluğu 100 dəniz milindən çox olmamalı və onların ümumi sayının yalnız 3%-i 125 dəniz mili uzunluğunda ola bilər. Xətlərin çəkilməsi zamanı arxipelaqın ümumi konfiqurasiyasının nəzərəçarpan pozulmasına yol verilmir. Xətlər daxilində suyun sahəsi ilə qurunun sahəsi arasında nisbət 1:1-dən 9:1-ə qədər olmalıdır. Arxipelaq sularının hüquqi rejimi BMT-nin Dəniz Hüququna dair Konvensiyası 1982-ci ilə nizamlanır. Arxipelaq sularını müəyyən etmək hüququ arxipelaq-dövlətlərə verilmişdir. Arxipelaq suları arxipelaq-dövlətlərin suverenliyi altındadır. Arxipelaq keçidi, yəni normal gəmiçilik və UA-ların normal uçuşu hüquqları sahilyanı dövlətin müəyyən etdiyi xüsusi dəniz koridorları ilə, yaxud Arxipelaq sularında beynəlxalq gəmiçilik və ya Arxipelaq suları üzərindən beynəlxalq uçuş yolları kimi istifadə olunan adi keçidlərlə həyata keçirilir. Müəyyən olunmuş dəniz koridorları, yaxud adi gəmiçilik yollarından başqa, arxipelaqdan dinc keçid hüququ da fəaliyyət göstərir ki, bu da ərazi sularından ümumi qəbul olunmuş dinc keçiddən fərqlənmir.

Arxipelaq sularının statusu qonşu dövlətlərin maraqları ilə hesablaşmağı nəzərdə tutur: arxipelaq çıxış xətləri sistemi tətbiq olunarkən, digər dövlətin ərazi dənizi açıq dənizdən, yaxud müstəsna iqtisadi zonadan ayrı düşməməlidir.