AUKUS — Vikipediya

AUKUS
Növü hərbi ittifaq
Yaranma tarixi 15 sentyabr 2021
Fəaliyyət göstərdiyi yer Hind-Sakit okeanı regionu
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

AUKUS — 15 sentyabr 2021-ci ildə Avstraliya, İngiltərəABŞ arasında imzalanan üçtərəfli təhlükəsizlik paktı.[1]

Pakta əsasən, ABŞ və İngiltərə, Avstraliyanın nüvə enerjisi ilə işləyən sualtı gəmilərinin hazırlanmasında və yerləşdirilməsində Qərbin Sakit okean bölgəsindəki hərbi varlığının artmasına kömək etməyi qəbul edirlər.[2] Avstraliyanın baş naziri Skot Morison, İngiltərənin baş naziri Boris Conson və ABŞ prezidenti Co Baydenin birgə açıqlamasında başqa bir ölkənin adı çəkilməsə də, Ağ Evdəki anonim mənbələr bunun Çinin Hind-Sakit okean bölgəsindəki təsirinə qarşı çıxmaq üçün hazırlandığını iddia edir.[3] Ancaq İngiltərənin baş naziri Boris Conson daha sonra parlamentdə çıxış edərək, bu addımın Çinə qarşı məqsədli olmadığını söylədi.[4]

17 sentyabr 2021-ci ildə Fransa, Avstraliya və ABŞ-dakı səfirlərini geri çağırdı, Fransa xarici işlər naziri Jan-İv Le Drian, Avstraliya-Fransa sualtı gəmi müqaviləsinin ləğv edilməsi səbəbiylə müqaviləni "arxadan bıçaqlanma" adlandırdı. Fransanın reaksiyasını Hind-Sakit okeanı regionundakı bir neçə Fransız ərazisi və bu bölgədəki vətəndaşlarına qarşı gələcək geosiyasi təhdidlər qorxusu səbəbiylə daxili təhlükəsizlik problemləri ilə daha geniş izah etmək olar.

İstisnalar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. Ward, Alexander. "Biden to announce joint deal with U.K. and Australia on advanced defense-tech sharing". Politico. 15 September 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 15 September 2021.
  2. Sanger, David E.; Kanno-Youngs, Zolan. "Biden Announces Defense Deal With Australia in a Bid to Counter China". The New York Times (ingilis). 15 September 2021. ISSN 0362-4331. 16 September 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 September 2021.
  3. "Pact with U.S., Britain, will see Australia scrap French sub deal-media". Reuters (ingilis). 16 September 2021. 15 September 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 September 2021.
  4. "Prime Minister: Aukus is not intended to be adversarial towards China". uk.news.yahoo.com. 2021-09-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19 sentyabr 2021.

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]