İynəyarpaqlılar (sinif) — Vikipediya

İynəyarpaqlılar (sinif)
İynəyarpaqlılar (sinif)
Elmi təsnifat
	Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptophyta Klad: Embryophytes Klad: Polysporangiophytes Klad: Tracheophytes Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Gymnosperms Şöbə: Pinophyta
Beynəlxalq elmi adı
	Pinophyta Reveal, 1996;
ITIS	18024
NCBI	3312
FW	82139

İynəyarpaqlılar (lat. Pinopsida) — çılpaqtoxumlular şöbəsinə aid bitkilərin^[3] ən geniş yayılmış sinfi.

Sinonimləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Coniferophyta
Coniferae

Toxumlu bitkilərin daş kömür dövründə meydana gəlmiş qədim qrupudur. Bəzi fəsilələrinin qalıqları yalnız qazıntı halında məlumdur. 8 fəsiləyə (55 cinsə) daxil olan 600, o cümlədən respublikamızda 9 (2 şam, 6 ardıc, 1 qaraçöhrə) növü yayılmışdır. Həmişəyaşıl, bəzən yarpağıtökülən ağac, nadir hallarda kollardır. Əksəriyyətində mikoriza müşahidə edilir. Yarpaqları oturaq iynəvarı, pulcuqvarı, bəzən lövhəli-lansetvari və s. olur. Strobilləri (generativ orqan) ayrı-cinsiyyətlidir. Küləklə tozlanır. Tozlandıqdan sonra endospermlə təchiz olunmuş rüşeym inkişaf edir. Toxumların quruluş və forması müxtəlifdir. İynəyarpaqlılar Yer kürəsinin, xüsusən Avrasiya və Şimali Amerikanın bitki örtüyünün əsasını təşkil edir. İynəyarpaqlıların təsərrüfatda böyük əhəmiyyəti var. Oduncağından tikinti materialı kimi istifadə edilir, kağız-sellüloz, kanifol, skipidar, aşı maddələri və s. bəzi İynəyarpaqlıların toxumundan yağ alınır. Qiymətli dekorativ bitkilərdir.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

↑ Reveal J. L. A checklist of familial and suprafamilial names for extant vascular plants (ing.). // Phytotaxa Magnolia Press, 2010. Vol. 6, Iss. 1. P. 124. ISSN 1179-3155; 1179-3163 doi:10.11646/PHYTOTAXA.6.1.1
↑ Reveal System of Classification. 1997.
↑ Elşad Qurbanov. Ali bitkilərin sistematikası, Bakı, 2009.

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]

[_ddf112f572ce9135-1] Reveal J. L. A checklist of familial and suprafamilial names for extant vascular plants (ing.). // Phytotaxa Magnolia Press, 2010. Vol. 6, Iss. 1. P. 124. ISSN 1179-3155; 1179-3163 doi:10.11646/PHYTOTAXA.6.1.1

[_a86f1a9db8884f50-2] Reveal System of Classification. 1997.

[3] Elşad Qurbanov. Ali bitkilərin sistematikası, Bakı, 2009.

[1]

[2]

[3]