French
DeutschUri Kalesi - Vikipedi
 | |
| Diğer ad(lar) | Altaş Kalesi |
|---|---|
| Genel bilgiler | |
| Tür | Kale |
| Konum | Altaş, Ardahan |
| Koordinatlar | 41°09′38″K 42°52′54″D / 41.16056°K 42.88167°D |
| Tamamlanma | Orta Çağ |
| Yükseklik | |
| Mimari | Gürcü mimarisi |
| Teknik ayrıntılar | |
| Malzeme | Yontu taş |
Uri Kalesi (Gürcüce: ურის ციხე), tarihsel Artani bölgesinde, günümüzde Ardahan ilinin merkez ilçesine bağlı ve eski adı Uri olan Altaş köyünde Orta Çağ'da Gürcülerden kalma kaledir.[1] Uri köyünün bugünkü adından dolayı Altaş Kalesi olarak da bilinir.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Uri Kalesi'nin bulunduğu Uri köyü, 1595 tarihli Osmanlı mufassal defterine göre, 66 Hristiyan haneden oluşun bir yerleşim yeriydi. Nüfusun büyük çoğunluğu Gürcülerden oluşuyor, az sayıda da Ermeni yaşıyordu.[2][3] Köyde varlığı bilinen iki kiliseden biri olan Uri Kilisesi, 10. yüzyılda inşa edilmiştir. Köyün ucunda, Kura Nehri kıyısında yer alan Uri Kalesi'nin ne zaman inşa edildiği kesin olarak bilinmektedir. Bununla birlikte Uri köyünün ve Uri Kalesi'nin, Gürcü tarihi Kartlis Tshovreba'da sözü edilen ve 11. yüzyılda Artani'nin merkezi olan Huri adlı yerleşim yeri olması ihtimal bulunmaktadır.[4]
Mimari[değiştir | kaynağı değiştir]
Uri Kalesi, Kura Nehri ile Uri köyünü yukarıdan gören yüksekçe bir tepede yer alır. Çapı 37,5 metre çapında dairesel bir plan üzerinde inşa edilmiştir. Sur duvarları söz konusu tepenin kenarları boyunca dolanır. Kuru duvar tekniğinde inşa edilmiş olan surlarda kabaca yontulmuş orta irilikte taşlar kullanılmıştır. Bununla birlikte içeride sur içinde oturtulmuş yuvarlak kulede harç kullanılmıştır. Günümüze kalan sur duvarının yüksekliği 1,5 metre ile 3 metre arasında değişmektedir. Kulenin en geniş yerdeki çapı 11,40 metredir ve kalenin güney kenarında yer alır. Kulenin bugünkü yüksekliği 5,40 metredir. Kalenin doğu sur duvarında, yarım daire formunda ve dışa doğru çıkıntı yapan üç burç bulunmaktadır. Kalenin tüm mimari unsurları dolgu duvar tekniğinde inşa edilmiştir. Uri Kalesi'nin hemen doğusundaki arazide temel seviyesinde bazı yapı kalıntılar tespit edilmiştir. Bu kalıntıların kalenin kenarına konuşlandırılmış bir yerleşmeye ait olduğu tahmin edilmektedir. Kalenin yakın çevresinde Orta Çağa tarihlenen seramikler parçaları bulunmuştur.[1][5]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b 2014 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2014 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2015, s. 37. 11 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-0-7362-5
- ^ "Defter-i Mufassal Vilayet-i Gürcistan (Gürcüce ve Osmanlıca), (Yayıma hazırlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; III. cilt, s. 534". 15 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2023.
- ^ "1595 tarihli Osmanlı mufassal defterine göre Gürcistan Vilayeti'nin etnik haritası". 1 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2023.
- ^ Sami Patacı, Ardahan Kale ve Kuleleri, Ardahan, 2016, s. 67. 25 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-605-030-254-7
- ^ Sami Patacı, Ardahan Kale ve Kuleleri, Ardahan, 2016, s. 66-67. 25 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-605-030-254-7
.png){kind=link}
.png){kind=link}