Taşıt - Vikipedi

Taşıt, ulaşım aracı veya vasıta, yük ve yolcu taşımaya yarayan araçların genel adıdır.

Karayolu taşıtları[değiştir | kaynağı değiştir]

Motorsuz kara yolu taşıtları[değiştir | kaynağı değiştir]

İnsan gücü ile hareket eden taşıtlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Pedallılar[değiştir | kaynağı değiştir]


Bisiklet	Üç tekerli bisiklet	Velotaksi	Tandem bisiklet	Quadricycles	Tekteker


Çok kişilik	Yatay bisiklet

Sürüklemeliler[değiştir | kaynağı değiştir]


Su kayağı	Kar kayağı	Kızak

Yük taşımak için[değiştir | kaynağı değiştir]


Yük taşıma arabası	Valiz taşıma arabası	El arabası	El arabası (Small)

Diğer[değiştir | kaynağı değiştir]


Tahtırevan	Çekçek	Tekerlekli sandalye	Scooter (Manuel)	Taşıma sedye	Tekerlekli sedye	Kaykay	Tekerlekli paten

Hayvan gücü ile hareket eden tekerlekli taşıtlar[değiştir | kaynağı değiştir]


Diligence	Coach	Savaş arabası Chariot	iki tekerli at arabası (Calash)	Kupa (Brougham)	Berline	Posta arabası (Stagecoach)


üstü açılabilir araba (Cabriolet)	Fayton Barouche	Buggy	Dogcart	Cart	Surrey	Tandem Horse


Buckboard		Kağnı	Köpek arabası	Omnibus

Sürüklemeliler[değiştir | kaynağı değiştir]


Köpek kızağı	Troyka

Kullanılan hayvanlar[değiştir | kaynağı değiştir]


Keçi	Deve	Fil	Öküz	Zebra


At	Eşek

Treylerler[değiştir | kaynağı değiştir]

Treyler, bir kamyon, otobüs veya otomobil tarafından çekilen ve taşıyacağı yükün özelliklerine has bir şekilde tasarlanıp imal edilen en az bir dingili ve çekildiği taşıta çeki oku, döner tabla, kanca vb. adlarla tanımlanan bir bağlantı aygıtı aracılığı ile bağlanan yük taşıma amaçlı kara yolu taşıt aracıdır.


Otomobil transfer treyleri					Karavan	Römorkör

Motorlu kara yolu taşıtları[değiştir | kaynağı değiştir]

Otomobiller[değiştir | kaynağı değiştir]

Otomobil (Auto: Yunancadaki anlamıyla kendiliğinden + mobile: Latincedeki anlamıyla hareketli demektir). Otomobil kavramının ilk ortaya çıktığı zamanı göz önüne alırsak at kullanılmadan, itmeden veya çekmeden kendiliğinden hareket edebilen öz itmeli taşıt


Sedan	Station Wagon	Roadster	Cabriolet	Hatchback	Coupe	Grand Tourer

Motosikletler[değiştir | kaynağı değiştir]

Motosiklet, iki tekerlekli, bisiklet benzeri, içten yanmalı motora sahip bir ya da iki kişilik ulaşım aracıdır.


Scooter	Arazi motosikleti Off-Road motosiklet	Mobilet	Gezi motosikleti Touring motosikleti


Alçak motosiklet Chopper motosiklet	Spor motosiklet	Enduro motosiklet	Supermoto

Otobüsler[değiştir | kaynağı değiştir]

Otobüs, kara yolu taşıma yönetmeliğine göre sürücü dâhil 25 kişiden fazla yolcu kapasitesi olan motorlu kara taşıtıdır.


Çift katlı otobüs	Çift katlı körüklü otobüs	Körüklü otobüs	Çift körüklü otobüs	Metrobüs	Troleybüs	Off-road otobüs


Okul otobüsü	Üstü açık otobüs	Minibüs	Midibüs

Kamyonlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Kamyon, ağır yük taşımaya yarayan motorlu araç. Otomobil prensibine göre çalıştıklarından büyük yük otomobili olarak da tanımlanırlar.


İtfaiye kamyonu	Troleybüs kamyon	Çekici kamyonu	Kurtarıcı kamyonu	Damperli kamyon	Tanker kamyonu	Dökme yük taşıma kamyonu


Yarış kamyonu	Otobüs kamyon	Kamyonet

Diğer motorlu araçlar[değiştir | kaynağı değiştir]


Lokomobil	Traktör	Amfibiyen

Raylı taşıtlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Trenler[değiştir | kaynağı değiştir]

Tren (Fransızca : train^[1]), demiryolu üzerinde bir lokomotifin çektiği arabalar dizisidir. Modern anlamı ilk kez 1820'lerde İngiltere'de kullanılmıştır.^[2]

Banliyö treni
Yolcu treni
Manyetik raylı tren
Japonya'da kullanılan manyetik raylı tren
Britanya'da kullanılan hızlı tren

Lokomotifler[değiştir | kaynağı değiştir]

Lokomotif (Fransızca : locomotif), raylar üstünde bir vagon dizisini çekmede kullanılan buharla ya da bir motorla çalışan makinedir.^[3]

Bandırma Tren istasyonundaki Buharlı Lokomotif
TCDD E 52500 elektrikli lokomotif

Vagonlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Vagon (Fransızca : wagon), yük ve yolcu taşımakta kullanılan, lokomotifin çektiği demir yolu aracı^[4]

Kapalı kasa yük taşıma vagonu
Tanker vagon
Silo vagonu
Treyler nakliye vagonu
Kütük taşıma vagonu
Otomobil vagonu
Dökme yük vagonu
Düz yük vagonu
Brake van
Yolcu vagonu içi

Tramvaylar[değiştir | kaynağı değiştir]

Tramvay, raylı şehir içi ulaşım aracı^[5]^[6] Kökeni İngilizce Tramway kelimesi olan Tramvay, Türkçeye Fransızcadan geçmiştir. Tramvay taşımacılığının kent içi trafiği açısından yol boyunca yerleştirilmiş ray ve elektrik hattı gereksinmesi gibi bazı sakıncaların olmasına karşılık, bir yandan da duman çıkartmamak ve her gün fiyatı biraz daha artan petrol ürünleri yerine elektrikle çalışmak gibi üstün yanları vardır.

Hong Kong'da kullanılan çift katlı tramvay
Zeytinburnu-Kabataş hattında çalışan modern tramvay, İstanbul
Taksim-Tünel arası çalışan Nostaljik tramvay
Atlı tramvay, 1800'lü yılların sonu, Gdansk, Polonya
Çelik halatla çekilen tramvay, San Francisco, ABD
Dresden, Almanya´da bir kargo tramvayı
Tatra T3 Kargo tramvayı, Prag, Çekya
Yol bakım amacıyla kullanılan tramvay, Münih, Almanya

Monoraylar[değiştir | kaynağı değiştir]

Monoray (Fransızca monorail)Tek bir raydan oluşan demir yolu.^[7]

Tama Toshi monorayı Tokyo, Japonya
Yamaçtan çıkan küçük monoray. Japonya
Havaray Shonan Monoray Ōfuna İstasyonu yakınlarında. Japonya
Kısa Mesafeli Transit monoray. Hiroşima, Japonya

Füniküler[değiştir | kaynağı değiştir]

Füniküler (Fransızca funiculaire) raylı bir taşıma aracıdır. Bir dağ veya tepe gibi eğimli arazide, halatlarla yukarıya çekilerek çalışır. İki ayrı aracın aynı anda kullanımı, vagonların her birini karşı ağırlık olarak etkilemesi prensibi ile çalışır.^[8]

Kabataş - Taksim füniküleri
Japonya'da kullanılan bir sistem
İtalya'nın Lokarno kentinde geleneksel bir füniküler

Su taşıtları[değiştir | kaynağı değiştir]

Gemiler[değiştir | kaynağı değiştir]


Buzkıran	Şilep	Vapur	Mavna	Yelkenli	Deniz otobüsü


Yat	Feribot	Katamaran	Römorkör	Kruvaziyer	Arabalı vapur

Savaş gemileri[değiştir | kaynağı değiştir]


Fırkateyn	Korvet	Uçak gemisi	Monitor	Gambot


Kruvazör	Muhrip

Diğer su taşıtları[değiştir | kaynağı değiştir]


Eskimo kayığı	Amfibiyen	Sal	Gabar	Kano	Gondol	Hoverkraft

Su altında[değiştir | kaynağı değiştir]


Denizaltı

Atmosferik taşıtlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Kanat yapılarına göre atmosferik taşıtlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Sabit kanatlılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Sabit kanatlı uçak veya kısaca uçak, havanın kanatların altında basınç oluşturması yardımı ile yükselip ilerleyebilen motorlu bir hava taşıtıdır.^[9]^[10] Eski kullanımı tayyare^[11] (Arapça kökenli) (bazı ağızlarda teyyare^[12]) şeklindedir.

Kullanım amaçlarına göre uçaklar[değiştir | kaynağı değiştir]

Kanat yapılarına göre uçaklar[değiştir | kaynağı değiştir]

Delta kanat
Üç kanatlı
Çift kanatlı
Tek kanatlı
Uçurtma kanat
Ok açılı kanat
Kanart
Tandem kanat
Martı kanat
İleri ok açılı kanat

Dönen kanatlılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Helikopter
Gyrodyne
Çift rotorlu
Tiltrotor
Rotor uçurtma
(motorsuz)

Kanat çırpanlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Kanat çırparak uçuş

Yükselmelerine göre atmosferik taşıtlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Gaz basıncı ile yükselenler[değiştir | kaynağı değiştir]

Balon
Zeplin

Aerodinamik yapılarıyla yükselenler[değiştir | kaynağı değiştir]

Planör
Yelken kanat
Paraşüt
Uçurtma
Zemin etkili araç

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ TDK. "TDK'da tren anlamı". 4 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2009.
^ Sevan Nişanyan. "Etimoloji sözlüğünde tren". Erişim tarihi: 1 Kasım 2009. ^{[ölü/kırık bağlantı]}
^ TDK. "TDK'da lokomotif anlamı". 4 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2009.
^ TDK. "TDK'da vagon anlamı". 4 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2009.
^ TDK. "TDK'da tramvay anlamı". 10 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2009.
^ Sevan Nişanyan. "Etimoloji sözlüğünde tramvay". Erişim tarihi: 1 Kasım 2009. ^{[ölü/kırık bağlantı]}
^ TDK. "TDK'da monoray anlamı". 4 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2009.
^ TDK. "TDK'da füniküler anlamı". 4 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2009.
^ "Büyük Türkçe Sözlük". TDK. 12 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2009.
^ "Rehber Ansiklopedisi "Uçak" maddesi". 5 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2009.
^ "Büyük Türkçe Sözlük". TDK. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2009. ^{[ölü/kırık bağlantı]}
^ "Büyük Türkçe Sözlük". TDK. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2009. ^{[ölü/kırık bağlantı]}

[1] TDK. "TDK'da tren anlamı". 4 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2009.

[2] Sevan Nişanyan. "Etimoloji sözlüğünde tren". Erişim tarihi: 1 Kasım 2009. ^{[ölü/kırık bağlantı]}

[3] TDK. "TDK'da lokomotif anlamı". 4 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2009.

[4] TDK. "TDK'da vagon anlamı". 4 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2009.

[5] TDK. "TDK'da tramvay anlamı". 10 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2009.

[6] Sevan Nişanyan. "Etimoloji sözlüğünde tramvay". Erişim tarihi: 1 Kasım 2009. ^{[ölü/kırık bağlantı]}

[7] TDK. "TDK'da monoray anlamı". 4 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2009.

[8] TDK. "TDK'da füniküler anlamı". 4 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2009.

[tdk-9] "Büyük Türkçe Sözlük". TDK. 12 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2009.

[10] "Rehber Ansiklopedisi "Uçak" maddesi". 5 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2009.

[11] "Büyük Türkçe Sözlük". TDK. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2009. ^{[ölü/kırık bağlantı]}

[12] "Büyük Türkçe Sözlük". TDK. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2009. ^{[ölü/kırık bağlantı]}

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]