Ertem Eğilmez - Vikipedi

Ertem Eğilmez
Doğum18 Şubat 1929(1929-02-18)
Trabzon, Türkiye
Ölüm21 Eylül 1989 (60 yaşında)
İstanbul, Türkiye
Defin yeriKaracaahmet Mezarlığı, İstanbul
MilliyetTürk
MeslekYönetmen
Yapımcı
Senarist
Etkin yıllar1959-1989
Çocuk(lar)Canan Alev Ferit Ferdi (d. 1963)
ÖdüllerTüm Liste

Ertem Eğilmez (18 Şubat 1929, Trabzon - 21 Eylül 1989, İstanbul), Türk senarist, yapımcı ve yönetmen.[1]

Geniş izleyici kitlesinin ilgisini çeken kalabalık kadrolu güldürüleriyle Türk sinemasında bir tarz oluşturan Eğilmez, meslek hayatı boyunca 44 film yönetti, 5 senaryo kaleme aldı ve 97 filmin yapımcılığını üstlendi. Aralarında Kemal Sunal, Münir Özkul, Adile Naşit, Şener Şen, Halit Akçatepe, Ayşen Gruda ve Zeki Alasya gibi oyuncuların Türk sinemasında varlık göstermesine öncülük etti.

Erken dönemi[değiştir | kaynağı değiştir]

18 Şubat 1929'da Trabzon'da doğdu. İlk ve orta öğrenimini Konya'da tamamladı. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi’nden mezun olduktan sonra dükkân açıp bakkallık yaptı. Askerlik sonrasında, 1954'te Refik Erduran ile birlikte Çağlayan Yayınevi'ni kurdu. Aynı yıl yine Erduran ve Haldun Sel'le birlikte, birçok karikatüristin yetiştiği Tef adlı mizah dergisini çıkarmaya başladı. Yayın dünyasında çıkardığı cep kitapları ile bir devrim yaptı. Kemal Tahir’e, Mayk Hammer takma adıyla polisiye romanları yazdırdı. Cep kitapları işinde batınca Türkiye'nin ilk langırt makinelerini getirtti.[2]

Sinemaya girişi[değiştir | kaynağı değiştir]

1961 yılında Efe ve 1964 yılında Arzu Film şirketini kurarak sinemacılığa başladı. 1961'de Yaman Gazeteci filmiyle yapımcılığa, 1964'te de Fatoş'un Fendi Tayfur'u Yendi ile yönetmenliğe adım attı. Bir Millet Uyanıyor'la 1967 Antalya Altın Portakal Film Festivali'nde en iyi tarihsel film ödülünü kazandı.

Ertem Eğilmez'in Karacaahmet Kabristanı'ndaki mezarı, İstanbul

Her türü denediyse de, çoğunlukla kolay izlenen ve geniş izleyici kitlesinin ilgisini çeken güldürüler yönetti. 1960'lı yıllardaki popüler aşk filmlerinin ardından, 1970'li yıllarda sevgi, dostluk ve güncel olayları güldürü öğesiyle kaynaştırdığı duygusal güldürülere yöneldi. Genellikle aynı oyuncu kadrosunu kullandığı ve ileride "Arzu Film Güldürüleri" diye adlandırılacak bu filmlerde zaman zaman toplumsal eleştiriye de yer veriyordu. Özellikle 1973'te çektiği Canım Kardeşim, insancıl tavrı, hüzünle güldürüyü kaynaştıran havası ve yer yer ulaştığı şiirsel anlatımıyla dikkati çeker.

Karakter oyuncularına başrol veren, Münir Özkul, Adile Naşit, Kemal Sunal, İlyas Salman, Halit Akçatepe, Zeki Alasya, Metin Akpınar, Şener Şen ve Ayşen Gruda gibi güldürü oyuncularının sinemada başarı kazanmalarında payı olan Eğilmez, filmleştirilmesi oldukça güç sayılan Rıfat Ilgaz'ın Hababam Sınıfı romanını 1975'te beyaz perdeye aktardı. Hababam Sınıfı'nın başarısı üzerine Hababam Sınıfı Sınıfta Kaldı, Hababam Sınıfı Uyanıyor, Hababam Sınıfı Tatilde ve son olarak da Hababam Sınıfı Güle Güle adlı dört devam filmi çekti.

1980-81 sezonunda Kanlı Nigar adlı müzikli oyunu sahneye koyan Eğilmez, bir süre uzak kaldığı sinemaya 1984'te Namuslu filmiyle geri döndü. 1980 yılında yaptığı Banker Bilo ve 1984 yılında yaptığı Namuslu filmleriyle, Türkiye’nin temel sorunlarını kendi mizahi bakış açısıyla ele aldı. Geniş ilgi gören Namuslu'yu, ticari açıdan başarısız olan Aşık Oldum (1986) ile gişede büyük bir başarı elde eden Arabesk (1988) izledi. 21 Eylül 1989'da İstanbul'da 60 yaşında hayatını kaybetti.[3]

Filmografisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıl Yapım Senarist Yönetmen Yapımcı Not(lar) Yıl Yapım Senarist Yönetmen Yapımcı Not(lar)
1961 Yaman Gazeteci Evet 1971 Emine Evet
1962 Gençlik Hülyaları Evet 1971 Tarkan: Viking Kanı Evet
1962 Battı Balık Evet 1971 Hayat Sevince Güzel Evet
1962 Beş Kardeştiler Evet 1972 Tarkan: Altın Madalyon Evet
1963 İki Gemi Yanyana Evet 1972 Tatlı Dillim Evet Evet
1964 Fatoş'un Fendi Tayfur'u Yendi Evet Evet 1972 Sev Kardeşim Evet Evet
1964 Kırk Küçük Anne Evet 1972 Feryat Evet
1964 Gözleri Ömre Bedel Evet 1972 Karaoğlan Geliyor Evet
1965 Kart Horoz Evet 1973 Canım Kardeşim Evet Evet
1965 Helal Adanalı Celal Evet Evet 1973 Yalancı Yarim Evet Evet
1965 Sürtük Evet Evet 1973 Oh Olsun Evet Evet
1965 Senede Bir Gün Evet Evet 1973 Tarkan: Güçlü Kahraman Evet
1965 Bilen Kazanıyor Evet 1973 Babaların Günahı Evet
1965 Taçsız Kral Evet 1974 Ah Nerede Evet
1966 Ölmeyen Aşk Evet Evet 1974 Mavi Boncuk Evet Evet Evet
1966 Bir Millet Uyanıyor Evet Evet 1974 Salako Evet Evet
1966 Ben Bir Sokak Kadınıyım Evet Evet 1974 Köyden İndim Şehire Evet Evet
1966 Seni Seviyorum Evet 1974 Salak Milyoner Evet Evet
1966 Denizciler Geliyor Evet 1974 Hasret Evet
1966 Allahaısmarladık Yavrum Evet 1974 Boşver Arkadaş Evet
1966 Seni Bekleyeceğim Evet Evet 1974 Kanlı Deniz Evet
1967 Büyük Kin Evet 1975 Bizim Aile Evet
1967 Silahları Ellerinde Öldüler Evet 1975 Hababam Sınıfı Sınıfta Kaldı Evet Evet
1967 Sürtüğün Kızı Evet Evet 1975 Delisin Evet
1967 Ölünceye Kadar Evet 1975 Hababam Sınıfı Evet Evet
1967 Yaşlı Gözler Evet Evet 1976 Aile Şerefi Evet
1967 Ömre Bedel Kız Evet Evet 1976 Süt Kardeşler Evet Evet
1967 Kara Davut Evet 1976 Hababam Sınıfı Uyanıyor Evet
1967 Elveda Evet 1976 Tosun Paşa Evet
1968 Maskeli Beşlerin Dönüşü Evet 1976 Öyle Olsun Evet
1968 Gönüllü Kahramanlar Evet 1977 Şaban Oğlu Şaban Evet
1968 Nilgün Evet 1977 Hababam Sınıfı Tatilde Evet Evet
1968 Sevemez Kimse Seni Evet Evet 1977 Gülen Gözler Evet Evet
1968 İngiliz Kemal Evet Evet 1977 Nehir Evet
1968 Maskeli Beşler Evet 1977 Cennetin Çocukları Evet
1969 Allah'ın Arslanı Hazreti Ali Evet 1977 Çöpçüler Kralı Evet
1969 Mezarımı Taştan Oyun Evet 1977 Şabanoğlu Şaban Evet
1969 Fakir Kızı Leyla Evet 1978 Neşeli Günler Evet
1969 Boş Çerçeve Evet Evet 1978 Kibar Feyzo Evet
1969 Ayşecik'le Ömercik Evet 1978 Hababam Sınıfı Dokuz Doğuruyor Evet
1969 Çakırcalı Mehmet Efe Evet 1978 Sultan Evet
1969 Tarkan Evet 1979 N'Olacak Şimdi Evet
1970 Sürtük Evet Evet 1979 İsyan Evet
1970 Küçük Hanımefendi Evet 1979 Erkek Güzeli Sefil Bilo Evet Evet
1970 Tarkan: Gümüş Eyer Evet 1980 Banker Bilo Evet Evet
1970 Seven Ne Yapmaz Evet 1981 Hababam Sınıfı Güle Güle Evet Evet
1970 Kalbimin Efendisi Evet Evet 1983 Şekerpare Evet
1970 Yavrum Evet 1984 Namuslu Evet
1970 Dikkat Kan Aranıyor Evet 1985 Aşık Oldum Evet
1971 Son Hıçkırık Evet Evet 1986 Milyarder Evet
1971 Beyoğlu Güzeli Evet Evet 1988 Arabesk Evet Evet
1971 Senede Bir Gün Evet Evet

Ödüller[değiştir | kaynağı değiştir]

Hakkındaki kitaplar[değiştir | kaynağı değiştir]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Sinematürk' te Ertem Eğilmez". 6 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2023. 
  2. ^ Nokta, Dergisi (1 Ekim 1989). "Bir Portre:Ertem Eğilmez". Nokta. Cilt Sayı 39. ss. Sayfa 32. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2009. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]